بازار آریا - وضعیت برنج در بازارهای جهانی متزلزل شده و فرصتی را برای خریداران برنج مهیا کرده است. دلیل این موضوع به روندهای جهانی و چالش تقاضا برای این ماده‌غذایی برمی‌گردد، به‌همین‌دلیل نیز از اواخر ماه گذشته میلادی، قیمت برنج هندی به پایین‌ترین سطح 18‌ماهه خود سقوط کرده‌است. موج افت تقاضا برای برنج، صرفا دامان محصولات هندی را نگرفته و روی قیمت برنج ویتنامی، ارقام تایلندی و... نیز موثر بوده است.
هند در 28سپتامبر ممنوعیت صادرات برنج سفید غیر‌باسماتی(non-basmati) را لغو و حداقل قیمت صادرات را 490دلار بر هر ‌تن وضع کرد. بازگشت برنج هند به بازارهای جهانی فشار زیادی بر قیمت‌‌‌‌‌ محموله‌‌‌‌‌های آماده برای تحویل(WR) در سراسر آسیا وارد کرده‌است. بسیاری از خریداران حساس به قیمت، تامین منابع خود را به هند منتقل کرده‌اند.
نیتین گوپتا، معاون ارشد شرکت اولام آگری در هند در گفت‌وگو با اس‌‌‌‌‌اند‌‌‌‌‌پی، اظهار کرد: من در نیمه اول سال‌2025 یک روند نزولی در بازار برنج هند می‌بینم. این روند در نتیجه تغییرات سیاستی هند در حوزه کشاورزی شکل‌گرفت و به کاهش قیمت جهانی منجر شد. با پیشتازی هند، سایر کشورها مجبور شدند قیمت‌های خود را کاهش دهند تا در سطحی رقابتی باقی‌بمانند. هند چون در این فصل محصول خوبی دارد و ذخایر بی‌سابقه‌‌‌‌‌ای از برنج در این کشور موجود است، عامل اصلی افت قیمت جهانی برنج است.
ظاهرا خرید برنج تا اواسط فوریه ادامه خواهدداشت و به محض در دسترس قرارگرفتن موجودی باقی‌مانده برای صادرات، فشار بر قیمت‌ها بیشتر خواهدشد. علاوه‌بر این، ورود محصولات بهاری در سه‌‌‌‌‌ماهه دوم نیز اثر بیشتری بر قیمت‌ها وارد می‌کند. با توجه به سطح بالای ذخایر هند، این کشور ظرفیت تامین حجم‌‌‌‌‌های زیادی را برای بازار جهانی دارد، بااین‌حال یک تقاضای تازه از سوی مالزی، نیجریه، اندونزی، بنگلادش و احتمالا کنیا می‌تواند زمینه‌‌‌‌‌ساز افزایش قیمت در بازار شود.

در این‌باره اوتساو آگاروال، تهیه‌‌‌‌‌کننده KLA در هند در گفت‌وگو با اس‌‌‌‌‌اند‌‌‌‌‌پی گفته است: نگاه به آینده نشان می‌دهد؛ قیمت‌ها تمایلی به سقوط ناگهانی ندارند. البته احتمال کاهش 5 تا 10 دلاری به ازای هر‌تن برای هر دو نوع برنج سفید و نیم‌‌‌‌‌پز وجود دارد. خریداران شرق آفریقا همچنان برنج سفید با منشأ هندی را به دلیل هزینه کمتر حمل‌ونقل ترجیح می‌دهند، درحالی‌که خریداران غرب‌آفریقا ممکن است در صورت پایین‌تر‌بودن قیمت برنج ویتنامی نسبت به ارقام هندی، آن را انتخاب کنند.
البته چنان‌که در ابتدا گفتیم داستان فقط مربوط به هند نیست. بازار برنج تایلندی نیز به دلیل کاهش قیمت‌های چشمگیر در سایر کشورها، روندی رکودی را تجربه می‌کند. وانیوات کیتیریانگلارپ، معاون دبیرکل انجمن صادرکنندگان برنج تایلند در این‌باره اعلام کرده‌است: قیمت‌ها باید بیشتر از این کاهش یابند. محصول جدید ما حدود 3 فوریه وارد بازار شده و وضعیت آن خوب به‌نظر می‌رسد، بنابراین هیچ افزایشی در قیمت مشاهده نمی‌کنیم. یک منبع مستقر در بانکوک اعلام کرد؛ درحالی‌که اندونزی در بازار برنج حضور ندارد، آفریقای‌جنوبی در حال خرید برنج است و مالزی تامین خود را از پاکستان انجام می‌دهد.
علاوه‌بر این، تقاضا از غرب‌آفریقا ضعیف است. این منبع افزود؛ اگر قیمت برنج هند کاهش یابد، قیمت‌‌‌‌‌ ارقام تایلندی نیز احتمالا کاهش خواهد یافت. البته کماکان تفاوت قیمتی در محدوده 30 تا 40دلار در هر ‌تن حفظ خواهدشد، مشروط بر اینکه تقاضای قوی وجود نداشته‌باشد. در همین حال، خریداران در فیلیپین در انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها هستند.
هند در بهت برنج
دلیل این موضوع سطح تقاضای خارجی و عرضه بیش از حد این محصول در بازارهای جهانی به‌ویژه در غرب‌آفریقا است. پلاتس، بخشی از کامودیتی اینسایتز Commodity Insights موسسه اس‌‌‌‌‌اندپی(S&P Global) قیمت برنج 5‌درصد نیمه پخته هندی را در انتهای ژانویه 2024، معادل 429 دلار در هر‌تن اعلام کرد؛ نسبت به ماه گذشته 10 دلار در هر‌تن کاهش‌یافته و از سال‌2023 کم‌‌‌‌‌سابقه یا حتی بی‌سابقه است.
در همین تحلیل، قیمت برنج 5‌درصد بخارپز(نیمه پخته) 496دلار در هر‌تن ارزیابی شده که نسبت به ماه گذشته 18دلار در هر‌تن کاهش‌یافته‌است. کاهش قیمت‌ها احتمالا صادرات را افزایش داده و دست برنج هندی را برای رقابت‌‌‌‌‌ در بازارهای جهانی باز می‌کند. بررسی دقیق‌تر این ماجرا نشان می‌دهد واردکنندگان از ساحل‌عاج و توگو نگرانی‌هایی درباره عرضه بیش از حد در بازار دارند. پیش‌بینی این گروه از مصرف‌کنندگان برنج این است که تقاضا در بازارهای محلی در حوالی ماه مارس به دلیل همزمانی عید پاک و ماه رمضان بهبود خواهد یافت.
به عقیده این گروه، مازاد عرضه موجود در بازار به دلیل صادرات قابل‌توجه از هند است. جالب اینکه طبق گفته شرکت دولتی غله هند، تا ژانویه 2025، هند 29‌میلیون‌تن برنج سفید در ذخایر مرکزی دارد که 7.6‌میلیون‌تن بیشتر از حد نرمال ذخیره‌سازی است. ظاهرا دولت هند 2.4میلیون ‌تن برنج از ذخایر مرکزی برای کمک به تولید اتانول در قالب سیاست فروش در بازار آزاد(Open Market Sale Scheme) به قیمت هر‌تن 260دلار عرضه کرد. موضوعی که قیمت برنج سفید شکسته هند را به کم‌ترین سطح دو‌ساله خود رساند. تقاضای ضعیف بین‌المللی و افزایش عرضه در بازار داخلی، از مهم‌ترین دلایل کاهش قیمت برنج بوده‌است.