بازار آریا - دنیای اقتصاد - عاطفه چوپان : موتور بورس گرچه امسال کمی دیرتر روشن شد اما با ماجراهای زیادی همراه بود. بازار سرمایه ایران در سال‌1404 آغاز متفاوتی را پشت‌سر گذاشت. گرچه به‌صورت رسمی از 5 فروردین فعالیت خود را آغاز کرد، اما عملا تا نیمه فروردین‌‌‌‌‌‌ماه به دلیل تعطیلات پی‌‌‌‌‌‌درپی، بازار در شرایط نیمه‌‌‌‌‌‌تعطیل قرار داشت.

مهدی ساسانی، تحلیلگر بازار سرمایه در این‌باره گفت: «به‌‌‌‌‌‌دلیل تعطیلات نوروزی، معاملات بازار در چهار روز ابتدایی سال‌کم‌‌‌‌‌‌رمق و نوسانی بود، بنابراین می‌توان گفت شروع جدی بازار از 16فروردین بوده و از آن زمان معاملات شکل واقعی‌‌‌‌‌‌تری به خود گرفت.»
در همین ایام، اولین شوک مهم از بیرون مرزها آمد. اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی به آمریکا توسط دونالد ترامپ باعث شد بازارهای جهانی متاثر شوند. ساسانی معتقد است؛ این اتفاق به‌‌‌‌‌‌سرعت به بازار داخلی نیز سرایت کرد و باعث شد نمادهای صادرات‌‌‌‌‌‌محور مانند فلزی‌‌‌‌‌‌ها و پالایشی‌‌‌‌‌‌ها در موقعیت فروش قرار گیرند. او گفت: «افت قیمت فلزات رنگین در بازارهای جهانی به‌‌‌‌‌‌وضوح روی شرکت‌های صادرات‌‌‌‌‌‌محور ما اثر گذاشت و شاهد صف‌‌‌‌‌‌های فروش در نمادهای فلزی و پالایشی بودیم.» اما در سوی دیگر، خبرهایی مبنی‌بر احتمال از سرگیری مذاکرات ایران و آمریکا، فضای بازار را وارد فاز‌جدیدی کرد. به‌‌‌‌‌‌گفته این تحلیلگر، همین شایعات باعث شد توجه فعالان بازار به نمادهای بانکی جلب شود: «هرقدر هفته جلوتر رفت، زمزمه‌‌‌‌‌‌های مذاکرات جدی‌‌‌‌‌‌تر شد و این موضوع باعث شد نمادهای بانکی با معاملات مثبت و حتی صف خرید همراه شوند.»
از سوی دیگر، جلسات بین‌المللی نیز روند بازارها را تحت‌تاثیر قراردادند. جلسه فوق‌‌‌‌‌‌العاده فدرال‌رزرو برای بررسی نرخ بهره و همچنین تلاش سران دولت‌های مختلف برای مذاکره درباره حذف تعرفه‌‌‌‌‌‌ها، فضای جهانی را تا حدودی مثبت کرد. ساسانی در تحلیل این وضعیت بیان کرد: «در حال‌حاضر حرکت بازارهای جهانی کند و جو ترس کمی تعدیل‌شده‌است و این تحولات چشم‌‌‌‌‌‌انداز محتاطانه‌‌‌‌‌‌ای را پیش‌روی فعالان اقتصادی قرارداد.»
اما شوک اصلی، شب دوشنبه و در جریان نشست ترامپ و نتانیاهو رخ‌داد؛ جایی‌که رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور آمریکا اعلام کرد مذاکرات جدی با ایران آغاز شده و جلسه نخست نیز در راه است. به گفته ساسانی، آنچه این اتفاق را غیرمنتظره‌‌‌‌‌‌تر کرد، واکنش متفاوت مسوولان ایرانی بود: «درحالی‌که تصور می‌رفت این خبر تکذیب شود، آقای عراقچی در توییتی اعلام کرد؛ مذاکرات غیرمستقیم از روز شنبه در عمان آغاز می‌شود. همین موضوع باعث شد تتر در بازار شبانه 7‌درصد افت کند و به محدوده 98‌هزار‌تومان برسد.»
در پی این اتفاق، بازار ارز نیز دستخوش تغییر شد و نرخ دلار آزاد به زیر 99‌هزار‌تومان رسید. ساسانی تاکید کرد؛ این کاهش نرخ ارز به‌صورت مستقیم روی بازار طلا اثر گذاشت. او در این‌باره گفت: «صندوق‌های طلا در روز گذشته با افت 9 تا 10‌درصدی در محدوده‌های منفی معامله شدند، آن‌‌‌‌‌‌هم با حجم بالا، اما بازار سهام در مسیر کاملا متفاوتی قرارگرفت.» به گفته این تحلیلگر، در پیش‌‌‌‌‌‌گشایش روز سه‌شنبه شاهد ورود حدود 10‌همت نقدینگی به بازار سهام بودیم که نشانه‌‌‌‌‌ مهمی از تغییر نگاه سرمایه‌گذاران بود؛ «این حجم از تقاضا بی‌سابقه نیست، اما در چنین شرایطی رقم قابل‌توجهی است و نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران به مذاکرات چشم امید دارند.»
ساسانی بر این نکته تاکید کرد که از این پس، مسیر بازارها به‌‌‌‌‌‌شدت وابسته به اخبار سیاسی خواهد بود: «هر خبری که شانس رسیدن به توافق را تقویت کند، به نفع بورس و به ضرر بازار طلا و دلار است. برعکس، هر چالشی که روند مذاکرات را دچار وقفه کند، ورق را برمی‌‌‌‌‌‌گرداند.» علاوه‌بر مذاکرات، تحولات داخلی نیز در راه‌‌‌‌‌‌ هستند. ساسانی با اشاره به بر‌‌گزاری جلسات بررسی لوایح FATF در مجمع تشخیص مصلحت‌نظام گفت: «این لوایح قرار بود در اسفند بررسی شوند اما به اواخر فروردین موکول شدند. نتیجه این جلسات روی نمادهای بانکی و مالی اثرگذار خواهد بود و می‌تواند در کوتاه‌مدت موج جدیدی از نوسان ایجاد کند.» در جمع‌بندی، ساسانی چشم‌‌‌‌‌‌انداز بهار بازار را مثبت اما پرنوسان توصیف می‌کند و اعتقاد دارد که سرمایه‌گذاران باید بیش از هر زمان دیگری پیگیر اخبار سیاسی و دیپلماتیک باشند.
ساسانی گفت: «در مجموع چشم‌‌‌‌‌‌انداز سال‌مثبت است و در صورت ادامه مذاکرات و بهبود روابط خارجی، بازار می‌تواند برای سرمایه‌گذاران سودآور باشد، اما نوسان بالا همچنان در دستور کار بازار خواهد بود.»