بزرگنمايي:

بازار آریا - شعیب حسنی * در دنیای کسب و کار مدرن، رهبری یک شرکت با چالش‌های منحصربه‌فرد و گاهی غیرمنتظره‌ همراه است. مدیران عامل باید بیش از هر زمان دیگری چابک و استراتژیک عمل کنند؛ از مواجهه با پیشرفت‌های هوش مصنوعی و تغییرات انتظارات نیروی کار گرفته تا مدیریت عدم‌اطمینان اقتصادی و الزامات نظارتی. فشار برای پیشرو ماندن در کنار حفظ رهبری سازمانی قوی، تقویت فرهنگ سازمانی و تداوم نوآوری، بیش از همیشه احساس می‌شود.
در همین راستا، 20 عضو شورای مربیان نشریه فوربس، به بزرگ‌ترین چالش‌هایی که مدیران عامل در سال 2025 با آنها روبه‌رو خواهند شد، اشاره کرده و راهکارهای پیشنهادی خود را برای غلبه بر این چالش‌ها و ایجاد تعادل مطلوب ارائه داده‌اند.
1- مدیریت اخلاقیات و اطلاعات نادرست مرتبط با هوش مصنوعی. در عصر هوش مصنوعی، مدیران عامل با چالش‌های جدیدی روبه‌رو هستند، زیرا افراد کم‌تجربه اکنون به اطلاعات، فناوری و بینش‌هایی دسترسی دارند که پیش‌تر نیازمند زمان، منابع و تجربه بود.
در کنار مسائل اخلاقی پیچیده‌تر، اطلاعات نادرست، محتوای جعلی و دستکاری‌های دیجیتال نیز رو به افزایش است. مدیران عامل باید پایه‌های رهبری سازمانی و جسارت خود را تقویت کنند تا بتوانند تیم‌هایشان را برای مواجهه با این تغییرات سریع و ناشناخته آماده و هماهنگ سازند.
2- بازگشت به اصول بنیادین. مدیران عامل باید دوباره بر اصول اساسی تمرکز کرده و در سرمایه انسانی و اهداف سازمانی خود سرمایه‌گذاری کنند.
در سال پیش‌ رو، وسوسه دنبال کردن روندهای زودگذر و فناوری‌های پرزرق‌وبرق قوی خواهد بود.
با این ‌حال، رهبران سازمان باید استوار بمانند و به‌جای تغییرات مقطعی، بر رشد پایدار افراد و تحقق ماموریت سازمان تاکید کنند. آنها برای دستیابی به بیشترین تاثیر، باید مرزهای روشنی تعیین کرده و بر این موضوع تمرکز کنند که چه کسی را و با چه هدفی رهبری می‌کنند.
3- ترکیب هوش مصنوعی و انسانی. مدیران عامل باید راه‌هایی بیابند تا هوش انسانی و هوش مصنوعی را در کنار هم به کار گیرند و نوعی هوش جمعی ایجاد کنند که بتواند ظرفیت ارزش‌آفرینی سازمان را افزایش دهد. در حال ‌حاضر، بسیاری از مباحث پیرامون این موضوع دچار افراط ‌و تفریط است. یا هوش مصنوعی را بیش‌ از حد دست‌کم می‌گیرند، یا توانایی‌های انسانی را نادیده می‌گیرند.
ایجاد تعادل بین این دو، شفافیت در اخلاق، امنیت داده‌ها و حفظ حریم خصوصی، از مهم‌ترین عوامل موفقیت در این مسیر خواهد بود.
4- سازگاری با تغییرات سریع قوانین و مقررات. مدیران عامل با تغییرات مداوم در قوانین و مقررات مواجه خواهند شد. آنها باید تصمیم بگیرند که چگونه این سیاست‌های جدید را تفسیر و اجرا کنند و آیا این تغییرات با ارزش‌های سازمانشان همخوانی دارد یا خیر. هنگام اجرای این اصلاحات، باید تاثیر آنها بر کارکنان نیز مدنظر قرار گیرد. در چنین شرایطی، حضور یک مدیر ارشد حقوقی باتجربه و آگاه، نقش کــلیــدی در موفقیت سازمان خــواهــد داشت.
5- همگام شدن با تغییرات بازاریابی مبتنی بر هوش مصنوعی. تحولات ناشی از هوش مصنوعی و تغییرات الگوریتمی در رسانه‌های اجتماعی، دنیای بازاریابی را به سرعت دگرگون می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مدیران عامل، سازگاری با این تغییرات برای حفظ تعامل موثر با مشتریان بالقوه است. این امر مستلزم آن است که ساختار داخلی سازمان نیز با سرعت بالایی به‌روز شود.
6- مدیریت خستگی ناشی از تغییرات مداوم. مدیریت تغییرات داخلی و خارجی، یکی از چالش‌های کلیدی مدیران عامل خواهد بود. با توجه به اینکه سال 2025 نیز دستخوش تحولات جهانی و منطقه‌ای خواهد بود، مدیران باید این تغییرات را برای کسب و کار خود هدایت و همزمان تاثیر آن را بر کارکنانشان مدیریت کنند. کارکنان در معرض تغییرات مداوم دچار فرسودگی می‌شوند. مدیران باید با شفافیت، اهمیت این تغییرات را برای موفقیت سازمانی تبیین کنند.
7- ارزیابی ریسک‌های هوش مصنوعی و تدوین استراتژی‌های مناسب. با توسعه سریع هوش مصنوعی و تغییراتی که در شیوه کار ایجاد می‌کند، مدیران عامل باید سوالات اساسی را مطرح کنند:
سازمان در چه مرحله‌ای از پذیرش این فناوری قرار دارد؟
چه نوع ریسک‌هایی مطرح است؟ (از جمله امنیت سایبری، نظارت، دسترسی به داده‌ها و سایر چالش‌ها) رهبران سازمان باید با ذهنیتی کنجکاو به این موضوع نگاه کنند، نه از دریچه کمبود و رقابت. به‌جای نگرانی درباره اینکه چه کسی در این رقابت برنده یا بازنده خواهد شد، باید بررسی کرد که این نوآوری‌های مخرب چگونه می‌توانند ارزش‌آفرینی کنند.
8- پیاده‌سازی اخلاقی هوش مصنوعی. مدیران عامل باید هوش مصنوعی را به شکلی مسوولانه و اخلاقی در سازمان خود به کار گیرند و در عین حال، نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی داده‌ها، اصول اخلاقی و تاثیر آن بر نیروی کار را مدیریت کنند. برای مواجهه با این چالش، ضروری است که دستورالعمل‌های اخلاقی هوش مصنوعی تدوین شود، مهارت‌های کارکنان به‌روز و مشخص شود که چگونه هوش مصنوعی می‌تواند مکمل نیروی انسانی باشد.
9- تعریف و برقراری ارتباط درباره استراتژی نیروی کار. یکی از چالش‌های اصلی مدیران عامل در سال 2025، تعیین و برقراری ارتباط موثر درباره استراتژی نیروی کار است. فرقی نمی‌کند که این استراتژی مبتنی بر حضور فیزیکی در دفتر، کار از راه دور یا مدل ترکیبی باشد. آنچه اهمیت دارد، این است که مدیران عامل منطق پشت این تصمیمات را به‌وضوح تبیین کرده و برنامه‌ای برای انتقال تدریجی کارکنان تدوین کنند. اطمینان از اینکه حضور در دفتر ارزش مشخص و ملموسی برای شرکت دارد، نقشی کلیدی در حفظ روحیه و فرهنگ سازمانی ایفا خواهد کرد.
10- حفظ تعامل در مدل‌های کاری ترکیبی. یکی از چالش‌های اساسی مدیران عامل در سال‌جاری، حفظ مشارکت کارکنان در مدل‌های کاری ترکیبی یا دورکاری است. موفقیت در این زمینه به توانایی رهبری سازمان بستگی دارد. زمانی که رهبران هماهنگی ایجاد کرده و روابط قوی برقرار می‌کنند، کارکنان - صرف‌نظر از محل کارشان - احساس ارتباط و انگیزه بیشتری خواهند داشت. رهبری سازمانی موثر، کلید موفقیت در این مسیر است.
11- جذب نیروی کار باکیفیت. یافتن و جذب کارکنان توانمند، یکی از چالش‌های مهم مدیران عامل است که می‌تواند فشار زیادی بر کسب و کارها وارد کند.
با این حال، فناوری‌های نوظهوری مانند هوش مصنوعی، راهکارهایی برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها ارائه می‌دهند. پذیرش این نوآوری‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کند فرآیندهای عملیاتی را بهینه کرده و کارهای روزمره را ساده‌تر سازند.
12- همگام شدن با سرعت تغییرات فناوری. پیشرفت سریع هوش مصنوعی و فناوری، مدیران عامل را مجبور کرده که استراتژی‌های خود را بازنگری کنند.
در این دوران، کتاب راهنمای از پیش تعیین‌شده‌ای وجود ندارد. آنها در حال ترسیم چشم‌اندازهای جدید هستند؛ به امید اینکه تیمی قوی و خلاق در کنارشان باشد.
در چنین شرایطی، مهم‌تر از هر چیز، رشد فردی و ذهنیت انعطاف‌پذیر مدیران است تا از واکنش‌های هیجانی و تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده جلوگیری کنند.
13- مقابله با تعصب سیستماتیک در ساختارهای رهبری سازمان. چالش تنها این نیست که بسیاری از مدیران عامل و شرکت‌ها همچنان عمدتا از گروه‌های ویژه‌ای تشکیل شده‌اند، بلکه در این است که سیستم‌ها و ساختارهای موجود - آگاهانه و ناآگاهانه - برای حفظ این وضعیت طراحی شده‌اند.
رهبری سازمانی واقعی مستلزم درک این مساله و از میان برداشتن سازوکارهایی است که موجب تداوم این نابرابری می‌شوند؛ امری که بسیاری هرگز به آن توجه نکرده‌اند، زیرا نیازی به آن احساس نکرده‌اند.
14- واکنش به تغییر در پویایی قدرت. در حال حاضر، تغییرات عمده‌ای در تعادل قدرت در محیط‌های کاری در حال وقوع است. مدیران عامل تحت فشار خواهند بود تا به روش‌هایی که قبلا تجربه نکرده‌اند، پاسخ دهند.
کارکنان دانش‌محور بیش از هر زمان دیگری قدرت خواهند داشت و مطالبات بیشتری مطرح خواهند کرد. توصیه کلیدی این است که توجه ویژه‌ای به افرادی داشته باشید که ارزش واقعی برند را می‌سازند و شرکت را به جایگاه کنونی‌اش رسانده‌اند.
15- بازنگری در نحوه گفت‌وگو درباره تنوع، برابری و شمول (DEI). یکی از چالش‌های مهم پیش ‌روی مدیران عامل، تغییر در نحوه مطرح کردن موضوع تنوع، برابری و شمول (DEI) در سازمان است. پیام‌هایی که بر اتحاد تاکید دارند، به‌ویژه در برابر شکاف‌های ایجادشده در سال‌های اخیر، اهمیت بیشتری خواهند داشت.
ایجاد توازن میان نقش‌آفرینی فردی کارکنان و تحقق اهداف سازمانی، کلیدی است. لازم است با این واقعیت روبه‌رو شویم؛ در غیر‌این صورت باید آماده رویارویی با خروج افراد از سازمان باشیم.
16- پذیرش هوش مصنوعی مولد (GenAI) بدون تضعیف ارزش‌های سازمانی. مدیران عامل در پذیرش هوش مصنوعی مولد (GenAI) به شیوه‌ای استراتژیک و اخلاقی، بدون اینکه موجب استرس کارکنان یا خدشه به ارزش‌های سازمان شوند، با چالش‌هایی روبه‌رو خواهند شد.
بهترین رویکرد، برخورد با GenAI به عنوان یک همکار است، نه صرفا یک ابزار. مدیران عامل باید الگوی استفاده از آن باشند و نشان دهند که هوش مصنوعی می‌تواند خلاقیت و بهره‌وری را تقویت کند.
در حالی که همزمان، بحثی شفاف درباره استفاده مسوولانه از آن در سازمان شکل گیرد.
17- رسیدگی شفاف به نگرانی‌های کارکنان درباره بازگشت به دفتر کار. با تلاش شرکت‌ها برای بازگرداندن کارکنان به محیط‌های اداری، مدیران عامل باید نگرانی‌های آنان را به‌طور شفاف، راهبردی و همراه با همدلی مدیریت کنند. گوش دادن به دغدغه‌ها، ارائه حمایت‌های لازم و اطمینان از سیاست‌های منصفانه و انعطاف‌پذیر، در این مسیر ضروری است.
همچنین، باید مزایای کار حضوری (مانند همکاری، نوآوری و رشد) به‌وضوح بیان شود تا کارکنان پذیرش بیشتری نسبت به این تغییرات داشته باشند.
18- ایجاد تعادل میان انتظارات ذی‌نفعان. مدیران عامل در سال‌جاری با شکاف‌های اجتماعی و اقتصادی فزاینده‌ای روبه‌رو خواهند شد، به‌ویژه با توجه به دیدگاه‌های متناقض سهامداران درباره موضوعاتی مانند پایداری و برابری. برای مدیریت این چالش، مدیران باید گفت‌وگوهای باز را تقویت کرده، اعتمادسازی کنند و ماموریت سازمان را با ارزش‌های اجتماعی کلیدی همسو سازند.
این رویکرد انسان‌محور، به ایجاد سازمان‌هایی انعطاف‌پذیر و پایدار کمک می‌کند.
19- اولویت‌بندی تصمیم‌گیری استراتژیک. مدیران عامل (هم در سال‌جاری و هم در آینده) با چالش همیشگی تصمیم‌گیری درباره نحوه اولویت‌بندی زمان خود مواجهند. بهترین رویکرد، اتخاذ یک نگرش استراتژیک، درگیر کردن سهامداران کلیدی در فرآیند تصمیم‌گیری و ایجاد فضای کافی در برنامه کاری برای تمرکز بر چشم‌انداز کلان سازمان است.
20- حفظ چابکی در شرایط اقتصادی نامطمئن. یکی از چالش‌های اساسی، عبور از شرایط اقتصادی نامطمئن و در عین حال، حفظ چابکی در بازاری است که همواره در حال تغییر است. بهترین راهکار، اتخاذ برنامه‌ریزی استراتژیک انعطاف‌پذیر، تقویت همکاری‌های بین‌دپارتمانی و حفظ ارتباطات شفاف در سازمان است. این اقدامات موجب ایجاد هماهنگی، تصمیم‌گیری سریع‌تر و تیم‌هایی می‌شود که به‌خوبی با شرایط جدید تطبیق می‌یابند.
* کارشناس منابع انسانی