بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد -مینا علیزاده : پس از جنجال‌های پیرامون افزایش تعرفه‌های وارداتی در ایالات‌متحده، سرانجام از روز شنبه ماموران گمرک آمریکا شروع به دریافت تعرفه 10درصدی کردند. این اتفاق به سرعت تاثیر خود را در حوزه فناوری نشان داد و در نخستین قدم بازارهای سهام را متزلزل کرد و بر این اساس ارزش سهام غول‌های فناوری مانند اپل، آمازون، انویدیا، تسلا و متا با سقوطی چشمگیر مواجه شد.
به گفته کارشناسان، این موضوع نه تنها زنجیره تامین شرکت‌های بزرگ را با چالش روبه‌رو می‌کند، بلکه زنگ هشدار افزایش قیمت محصولات الکترونیکی برای مصرف‌کنندگان را به صدا در می‌آورد.
سقوط سهام غول‌های فناوری
روز شنبه سرانجام زمزمه‌های مربوط به افزایش تعرفه‌های وارداتی در ایالات‌متحده آمریکا به حقیقت پیوست. دونالد ترامپ طی روزهای گذشته در این خصوص اعلام کرده بود که 10 درصد تعرفه‌ پایه برای کل واردات وضع خواهد شد؛ اظهاراتی که در ادامه نشان می‌داد این تعرفه برای برخی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا نرخ‌های بالاتری هم به همراه دارد. در این راستا، مقرر شده است از این پس آمریکا تعرفه 34درصدی از کالاهای چینی، 26درصدی روی محصولات هندی و تعرفه 20درصدی از محصولات اتحادیه اروپا دریافت ‌کند. کارشناسان معتقدند که اعمال این تعرفه‌ها بخشی از جنگ تجاری رئیس‌جمهور جدید آمریکا به‌حساب می‌آید که از هنگام بازگشت به کاخ سفید آغاز شده است و تاثیرات چشمگیری بر بازارهای مالی و تجاری سراسر جهان خواهد داشت؛ چشم‌اندازی که بسیار زودتر از موعد خود را نشان داد و در نخستین قدم‌ها به حوزه فناوری نیز ورود کرد؛ تا آنجا که بلافاصله پس از اعلام تعرفه‌ها، بازار سهام تحت تاثیر قرار گرفت و به گزارش CNBC، ارزش سهام اپل صبح پنج‌شنبه گذشته حدود 9 درصد کاهش یافت که بزرگ‌ترین افت سهام این شرکت در پنج سال گذشته محسوب می‌شود. 
در این بین سهام آمازون نیز با کاهش حدود 7درصدی مواجه شد و سهام سایر شرکت‌های بزرگ فناوری نیز مانند انویدیا بیش از 4درصد و تسلا نیز حدود 4درصد کاهش یافت. سهام شرکت متا نیز حدود 7درصد افت کرد. البته به گفته ترامپ، از 9 آوریل (21 فروردین) تعرفه‌ها باز هم افزایش خواهد یافت و قرار است تعرفه‌ای 54 درصدی بر واردات از کشورهایی مانند چین اعمال شود. این در حالی است که اپل و آمازون وابستگی زیادی به واردات از کشورهایی نظیر چین دارند. همچنین آن دسته از محصولات اپل که در کشورهایی مانند ویتنام تولید می‌شوند شامل تعرفه‌ای 46 درصدی خواهند بود.
کارشناسان معتقدند در صورتی‌ که اعمال این تعرفه‌ها به قوت خود باقی بماند، ممکن است در آینده شاهد افزایش قیمت محصولات الکترونیکی برای بازار مصرف‌کنندگان باشیم. همچنین در این شرایط شرکت‌هایی مثل اپل و آمازون مجبور خواهند شد بخشی از این هزینه‌ها را خودشان پرداخت کنند که به کاهش حاشیه سود آنها منجر می‌شود. اکنون یکی از نخستین محصولاتی که بحث‌های بسیاری در خصوص افزایش قیمت آن وجود دارد، گوشی‌های اپل هستند. با توجه به اینکه عمده محصولات اپل در چین تولید می‌شوند، اعمال تعرفه واردات 54 درصدی که دولت آمریکا بر کالاهای این کشور وضع کرده است، فشار قابل‌توجهی بر سودآوری اپل وارد خواهد آورد. در این راستا، تحلیلگران اقتصادی معتقدند که ممکن است قیمت جهانی آی‌فون بین 30تا40 درصد افزایش یابد. البته این نخستین‌باری نیست که شرکت اپل با چنین اتفاقی دست‌وپنجه نرم می‌کند و دونالد ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود نیز تعرفه‌های سنگینی را بر بسیاری از کالاهای وارداتی از چین وضع کرده بود. 
در آن زمان شرکت اپل توانست برای برخی از محصولات خود معافیت‌هایی از این تعرفه‌ها دریافت کند، اما در این دوره از ریاست‌جمهوری ترامپ تا کنون صحبتی در این باره مطرح نشده است. برخی رسانه‌ها معتقدند که اپل این‌بار سازوکار متفاوتی را در پیش گرفته و قصد دارد خط تولید آی‌فون را در برزیل گسترش دهد و در عین حال تعرفه‌های اعمال شده را نیز دور بزند؛ اتفاقی که ممکن است بتواند از افزایش قیمت محصولات اپل در آینده جلوگیری کند. البته دونالد ترامپ پیش از این اعلام کرده بود که ممکن است تعرفه‌های تجاری علیه چین را کاهش دهد تا مسیر برای توافق بر سر فروش اپلیکیشن محبوب تیک‌تاک با شرکت بایت‌دنس هموار شود. در همین راستا، ترامپ روز شنبه به تیک‌تاک فرصت 75روزه‌ای داد تا بتواند در مهلتی دیگر تکلیف فروش به یک مالک آمریکایی را روشن کند.
تهدید توسعه هوش مصنوعی
یکی دیگر از حوزه‌هایی که کارشناسان معتقدند افزایش این تعرفه‌ها می‌تواند تاثیر چشمگیری بر آینده آن داشته باشد، هوش مصنوعی است. کارشناسان در این باره معتقدند که اعمال تعرفه‌های جدید دولت ترامپ بر واردات تجهیزات فناوری از کشورهای چین، تایوان و کره‌جنوبی می‌تواند سرمایه‌گذاری‌های عظیم شرکت‌های فناوری در توسعه مراکز داده و زیرساخت‌های هوش مصنوعی را با تهدید جدی مواجه کند؛ گزاره‌ای که گزارش وال‌استریت ژورنال پیرامون تاثیر تعرفه‌های سنگین دونالد ترامپ بر صنعت هوش مصنوعی نیز مهر تاییدی بر آن می‌زند. بر اساس این گزارش، افزایش قیمت مواد و تجهیزات مورد نیاز برای توسعه و ساخت مراکز داده می‌تواند هزینه پردازش هوش مصنوعی را بالا ببرد؛ اتفاقی که باعث می‌شود شرکت‌های ارائه‌دهنده هزینه اشتراک این خدمات را در نهایت افزایش دهند. 
در حال حاضر شرکت‌های فناوری آمریکا مبالغ سنگینی را به توسعه زیرساخت مورد نیاز هوش مصنوعی اختصاص داده‌اند و توسعه‌دهندگان مجبورند بار افزایش هزینه‌ها را به مصرف‌کننده منتقل کنند. در نهایت نیز تداوم این روند باعث می‌شود در آینده کل صنعت ابری در آمریکا با وقفه و کاهش سرمایه‌گذاری مواجه شود. اکنون برخی شرکت‌ها مانند مایکروسافت و آمازون تصمیم گرفته‌اند توسعه مراکز داده را با احتیاط بیشتری پیش ببرند یا حتی برخی پروژه‌ها را متوقف کنند. همچنین از سوی دیگر، اگرچه تعرفه‌های سنگین تجاری که دولت ایالات‌متحده وضع کرده است، فعلا شامل واردات تراشه نمی‌شوند، اما به ‌نظر می‌رسد دولت آمریکا در حال آماده‌سازی تعرفه‌های جداگانه برای صنایعی مثل نیمه‌هادی‌ها، داروسازی و احتمالا مواد معدنی حیاتی است و طبق اظهارات اخیر ترامپ وضع تعرفه بر واردات تراشه‌ها خیلی زود آغاز خواهد شد. 
بر اساس گزارش Wired، اکنون اکثر نیمه‌هادی‌ها که به صورت بسته‌بندی شده در قالب محصولاتی مانند GPUها یا سرورهای داده وارد آمریکا می‌شوند، از تعرفه‌ها معاف نشده‌اند. علاوه بر این، تجهیزات تولیدی که شرکت‌های آمریکایی برای ساخت تراشه در داخل کشور استفاده می‌کنند، مانند دستگاه‌های لیتوگرافی پیشرفته که عمدتا از هلند و ژاپن وارد می‌شوند نیز مشمول تعرفه‌های جدید تا 24 درصد هستند.
بازتعریف ماهیت تجارت الکترونیک
البته در حالی که طی روزهای گذشته هر لحظه واکنش‌های مختلفی درباره افزایش تعرفه‌های وارداتی از سوی ترامپ وجود داشته است، ایلان ماسک به‌ تازگی خواستار ایجاد سیستم «تعرفه صفر» میان آمریکا و اتحادیه اروپا شده است. او که در جلسه‌ای مجازی با معاون نخست‌‌وزیر ایتالیا حضور داشت، در این باره گفته است: «امیدوارم توافق شود و ایالات‌متحده و اتحادیه اروپا به ‌سمت وضعیت تعرفه صفر بروند؛ در واقع منطقه تجاری آزاد بین اروپا و آمریکای شمالی شکل بگیرد. امیدوارم این اتفاق بیفتد.» ماسک همچنین در ادامه این گفت‌وگو اشاره کرده است که خواستار آزادی بیشتر سفر شهروندان میان آمریکا و اتحادیه اروپاست. او تاکید کرده است: «اگر افراد خواستار کار در اروپا یا آمریکای شمالی هستند، به‌ نظر من باید اجازه این کار را داشته باشند. 
مطمئنا این توصیه من به رئیس‌جمهور بوده است.» در ادامه کارشناسان معتقدند که یکی از اصلی‌ترین پیامدهایی که افزایش تعرفه‌ها می‌تواند در جهان امروزی از خود به جا بگذارد، تغییر رویه و پیامدهای متعدد آن در زمینه تجارت الکترونیک است و به گفته یان برمر، دانشمند علوم سیاسی و بنیان‌گذار گروه مشاوره‌ای Eurasia Group، خرده‌فروشان آنلاین و برندهای تولیدکننده دستگاه‌های مصرفی مستقیما تحت ‌تاثیر قرار خواهند گرفت و به ادعای برخی کارشناسان، این اتفاق حتی باعث می‌شود که ماهیت غول‌های فعلی تجارت الکترونیک از نو تعریف شود.