بازار آریا - اقتصاد 24- اخیرا "دونالد ترامپ" رئیس جمهور آمریکا نخستین تیر بزرگ در جنگ تجاری جهانی را شلیک کرد و تعرفه‌های گسترده‌ای را برای کشورهای دوست و دشمن آمریکا اعلام نمود. رئیس جمهور آمریکا دستور داد که تعرفه پایه 10 درصدی برای همه کالا‌های وارداتی به آمریکا اعمال شود و "تعرفه متقابل" بیش‌تر بر کالا‌های حدود 60 کشور یا بلوک تجاری که کسری تجاری بالایی با آمریکا دارند، اعمال خواهند شد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
او که روز اعلام تعرفه‌ها را "روز آزادی" خوانده بود اعلام کرد که این تعرفه‌ها به معنای "اعلام استقلال اقتصادی آمریکا" است. با این وجود، "اورسولا فون در لاین" رئیس کمیسیون اروپا همصدا با بسیاری از رهبران دیگر جهان اقدامات ترامپ را "ضربه بزرگی به اقتصاد جهانی" توصیف کرد. او با انتشار بیانیه‌ای گفته بود: "پیامد‌های این تصمیم برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان وخیم خواهند بود".
در ادامه به پنج سناریوی احتمالی در نتیجه تعرفه‌های تازه اعلام شده ترامپ خواهیم پرداخت:
1- آمریکا وارد رکود می‌شود ترامپ وارث اقتصادی در حال گسترش بود و "گوال استریت" نیز با گمانه زنی‌ای مبنی بر آن که برنامه ریزی مقررات زدایی و کاهش مالیات‌های ترامپ رشد تولید ناخالص داخلی را تقویت می‌کند نسبت به آینده خوش بین بود. با این وجود، تعرفه‌ها باعث شده تا اقتصاد آمریکا سرعت خود برای رشد را از دست بدهد. این یک خطر شدید و جدی برای اقتصاد آمریکا خواهد بود. شرکت خدمات مالی و بانکداری چندملیتی آمریکایی "گلدمن ساکس" در ارزیابی‌های خود احتمال رکود اقتصادی آمریکا در 12 ماه آینده را از 20 درصد به 35 درصد افزایش داده است.
"سایمون فرنچ" اقتصاددان ارشد در موسسه Panmure Liberum که به شرکت‌های بریتانیایی مشاوره ارائه می‌دهد، درباره احتمال رکود اقتصادی در آمریکا می‌گوید: "پس از اعلام تعرفه‌های جدید این احتمال از لحاظ مادی بیش‌تر شده است". 
سهام بازار‌های بورس آمریکا نیز پس از اعلام تعرفه‌های تازه به شدت سقوط کرد. "دن آیوز" تحلیلگر موسسه Wedbush می‌گوید:"ما این فهرست تعرفه‌ها را "بدترین سناریو" قلمداد می‌کنیم". دموکرات‌ها نیز تصمیمات ترامپ را عامل اصلی سقوط اقتصادی آمرکیا دانستند. "حکیم جفریس" رهبر اقلیت مجلس نمایندگان و رهبر فراکسیون دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا گفته است: "این روز آزادی نیست، روز رکود است".
بیشتر بخوانید: 6 نمودار که هرج و مرج در بازار‌ها پس از تشدید جنگ تجاری گسترده ترامپ را نشان می‌دهند/ میزان آسیب هر کشور از تعرفه‌ها چقدر است؟
2- آغاز جنگ تجاری با چین چین شاید بزرگترین بازنده در رژیم تجاری جدید آمریکا باشد. ترامپ تعرفه‌های متقابل 34 درصدی را بر همه کالا‌های چینی اعمال کرد و تحلیلگران معتقدند که این علاوه بر دو دور تعرفه‌های 10 درصدی است یعنی تعرفه ترکیبی 54 درصدی است که ترامپ پیش‌تر اعلام کرده بود. اگرچه اقتصاد چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است، اما در حال حاضر "در حال تقلا بوده و رشد آن به طور چشمگیری کاهش یافته است. 20 درصد از تولید ناخالص داخلی چین را صادرات آن کشور تشکیل می‌دهد. بنابراین، وقوع یک شوک تجاری تاثیر عمده‌ای بر اقتصاد چین خواهد داشت.
نظام سیاسی و اقتصادی چین بیش از هر چیز از بی ثباتی هراس دارد و نمی‌تواند تحمل کند که وجهه اش را از دست بدهد. بعید به نظر می‌رسد که رهبران چین این اقدامات را بی پاسخ بگذارند. پکن پیش‌تر از واشنگتن خواسته بود تا فورا تعرفه‌ها را لغو کند و وعده اقدامات متقابل را داده بود. وزارت بازرگانی چین اعلام کرده است: "در جنگ تجاری هیچ برنده‌ای وجود ندارد و هیچ راهی برای حمایت از صنایع داخلی وجود نخواهد داشت".

3- نفعی که می‌تواند عاید هند شود ترامپ بار‌ها با اشاره به کسری تجاری 45 میلیارد دلاری آمریکا، هند را "پادشاه تعرفه" و "سوء استفاده کننده بزرگ" نامیده است. هند به تعرفه 27 درصدی ترامپ واکنشی همراه با خونسردی و بی تفاوتی نشان داده و از این که هفته‌ها مذاکره و رابطه شخصی خوب ترامپ با "نارندرا مودی" به کاهش نرخ تعرفه‌های اعمال شده منجر نشد، ناامید شده است.
با این وجود، اختلال اغلب باعث ایجاد فرصت می‌شود. ترامپ تعرفه‌های بیش تری را بر چین، ویتنام (46 درصد)، بنگلادش (37 درصد) و تایلند (36 درصد) اعمال کرده و این ممکن است فضایی را برای گسترش صنایع نساجی و الکترونیک هند در بازار ایالات متحده باز کند. هند در بخش ماشین آلات و خودرو می‌تواند از طریق جذب سرمایه گذاری و جابجایی تعرفه محور از چین و تایلند سرمایه جذب کند.
"آجی سریواستاوا" یکی از مقام‌های پیشین تجارت هند و بنیانگذار اندیشکده ابتکارعمل تحقیقات تجارت جهانی مستقر در دهلی نو می‌گوید: "تعرفه‌ها به طور کلی می‌توانند به مثابه یک کاتالیزور برای هند عمل کنند تا از اصلاحات زنجیره تامین جهانی سود ببرد و این روند را برای آن کشور تسهیل نماید".
4- جنگ تجاری آمریکا با اتحادیه اروپا "برند لانگ" نماینده سوسیال دمکرات آلمان در پارلمان اروپایی که رهبری کمیته تجارت بین‌الملل پارلمان اروپا را بر عهده دارد، می‌گوید: "27 کشور اتحادیه اروپا با تعرفه‌های 20 درصدی مواجه شدند. این یک اعلام جنگ اقتصادی است که صد‌ها میلیارد یورو خسارت به بار خواهد آورد".
اتحادیه اروپا بلافاصله به مالیات 25 درصدی آمریکا بر فولاد و آلومینیوم در ماه گذشته واکنش نشان داد. "فون درلاین" در بیانیه اخیر اعلام کرد:"ما اکنون برای اقدامات متقابل بیش‌تر به منظور محافظت از منافع و تجارت خود در صورت شکست مذاکرات آماده می‌شویم".
5- بریتانیا ممکن است مجبور شود طرفی را انتخاب کند بریتانیا تعرفه پایه 10 درصدی ترامپ را دریافت کرد. "سباستین گورکا" یکی از مشاوران کاخ سفید اخیرا به بخش جهانی شبکه خبری "بی بی سی" گفته بود که ترامپ برای بریتانیا یک "نرخ تعرفه ویژه" قائل شد. او گفته بود: "پس از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) این تعرفه به منزله تایید دوباره کسب استقلال بریتانیا بود". با این وجود، مقام‌های بریتانیایی معتقدند که تعرفه 10 درصدی می‌تواند یک ضربه بسیار مهم به اقتصاد بریتانیا باشد به ویژه در کنار تعرفه 25 درصدی اخیر بر فولاد و آلومینیوم. علاوه بر آن، کشور‌های دیگر از جمله افغانستان نیز علیرغم کسری بودجه بالاتر با ایالات متحده در مقایسه با بریتانیا تعرفه 10 درصد برای شان اعمال شد و به طور نسبی از تعرفه‌های ترامپ مصون باقی ماندند. این موضوع باعث شد تا یکی از مقام‌های حزب ملی اسکاتلند با تمسخر بگوید:"حتی طالبان هم معامله بهتری در مقایسه با "استارمر" نخست وزیر بریتانیا با ترامپ داشتند".
جاناتان رینولدز" وزیر بازرگانی بریتانیا گفته است:"هیچ گزینه‌ای از نظر اقدام تلافی جویانه بالقوه از روی میز حذف نشده است". با این وجود، او تاکید کرده که بریتانیا در تلاش است برای یک توافق تجاری کار کند که تعرفه‌ها را حذف نماید.
"استارمر" از نظر سیاسی و اقتصادی اکنون با یک لحظه خطر بزرگ مواجه است. "استارمر" در تضاد کامل با اتحادیه اروپا دوستی با دونالد ترامپ را به یکی از ارکان اصلی سیاست خارجی خود تبدیل کرده است. با این وجود، هنوز هیچ نشانه‌ای مبنی بر این که او موفق شده ترامپ را با خود همراه سازد دیده نشده است. اگر استارمر موفق نشود یک توافق نامه تجاری را با ترامپ امضا کند در داخل بریتانیا با این فشار مواجه خواهد شد که لندن باید رویکرد سرسختانه تری را در برابر واشنگتن اتخاذ کند.
منبع: نشریه آمریکایی "ویک"