بزرگنمايي:
بازار آریا - دنیای اقتصاد - حمید ملازاده : اعمال تعرفههای جدید توسط دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا بر کالاهای وارداتی از کانادا، مکزیک و چین، موجی از نگرانی را در بازارهای جهانی ایجاد کردهاست. پس از اعلام این تعرفهها، قیمت شاخص برنت در روز دوشنبه سوم فوریه از 76دلار در هر بشکه فراتر رفت و نفت وستتگزاس اینترمیدیت(WTI) با 2درصد رشد، حدود 74دلار در بشکه فروخته شد.
این جهش قیمتی عمدتا ناشی از نگرانیهای بازار درباره اختلالات عرضه از سوی دو تامینکننده اصلی آمریکا یعنی کانادا و مکزیک است. اما درحالیکه افزایش تعرفهها باعث رشد مقطعی قیمتهاشده، تحلیلگران هشدار میدهند که تاثیرات اقتصادی این جنگ تجاری ممکن است در میانمدت فشار نزولی شدیدی بر قیمت نفت وارد کند.
تعرفهها و چالش بازار
1- کاهش سودآوری: ایالاتمتحده در حالحاضر یکی از بزرگترین واردکنندگان نفتخام در جهان است که روزانهمیلیونها بشکه
نفت از کشورهای مختلف مانند کانادا و مکزیک وارد میکند. طبق دادههای وزارت
انرژی آمریکا، این دو کشور حدود 25درصد از
نفت وارداتی ایالاتمتحده را تامین میکنند. این نفتها عمدتا نفتهای سنگین هستند که برای پالایشگاهها در
آمریکا ضروری است، زیرا آنها برای تولید انواع سوختهای موردنیاز، به این نوع
نفت احتیاج دارند. از سوی دیگر، تعرفههای جدید که توسط
ترامپ اعمالشده، تاثیر مستقیمی بر هزینههای واردات
نفت از کانادا و مکزیک خواهدداشت.
نفت کانادا تحتتاثیر تعرفههای 10درصدی و
نفت مکزیک تحتتاثیر تعرفههای 25درصدی قرار خواهند گرفت. این افزایش تعرفهها موجب میشود که هزینه واردات این نفتها برای پالایشگاههای آمریکایی بالا برود و بهتبع آن، هزینه تولید سوختهای مختلف در داخل
آمریکا افزایش یابد. به گفته تحلیلگران موسسه مالی گلدمنساکس، این تعرفهها احتمالا موجب افزایش 4دلاری هزینه اضافی برای هر بشکه
نفت خواهند شد که بهطور مستقیم بر سودآوری پالایشگاهها تاثیر خواهند گذاشت.
با افزایش هزینهها، پالایشگاهها ممکن است مجبور شوند که حاشیه سود خود را کاهش دهند یا حتی در برخی موارد تولید سوختهای خاص را به حداقل برسانند. این موضوع به نوبه خود میتواند موجب فشار بر تقاضای
نفت شود، زیرا پالایشگاهها به دلیل افزایش هزینهها ممکن است تولید سوختهایی مانند بنزین و گازوئیل را با محدودیتهایی روبهرو کنند.
2-کاهش رشد
اقتصادی : یکی از بزرگترین تاثیرات جنگ تجاری میان ایالاتمتحده و سایر کشورها، بهویژه چین، میتواند کاهش تقاضای جهانی
نفت باشد.
چین بهعنوان بزرگترین واردکننده
نفت در جهان، همواره نقش حیاتی در تعیین
قیمت نفت داشتهاست. در ماه ژانویه،
چین شاهد کاهش رشد بخش تولیدی خود بود که نشاندهنده ضعف احتمالی در
اقتصاد این کشور است. این افت تولید میتواند نشانهای از کاهش تقاضای داخلی
چین باشد که به نوبه خود، روند تقاضای
نفت در بازار جهانی را نزولی میکند. طبق تحلیل
بانک بارکلیز، تعرفهها بهطور معمول تاثیر منفی بر بازار
نفت دارند.
از یکسو، این تعرفهها باعث افزایش ارزش
دلار آمریکا میشوند که
قیمت نفت به
دلار را گرانتر میکند و در نتیجه تقاضا برای
نفت را به حداقل میرساند. از سوی دیگر، جنگ تجاری باعث کاهش رشد
اقتصادی در کشورهای مختلف میشود، از جمله
چین و کشورهای اتحادیه
اروپا که این امر نیز به نوبه خود به کاهش تقاضا برای
نفت میانجامد. در چنین شرایطی، فشار نزولی بر
قیمت نفت بهوضوح مشاهده خواهدشد، چراکه کاهش تقاضا و رشد
اقتصادی پایینتر، بهصورت مستقیم بر
قیمت نفت تاثیر میگذارد.
3- نقش اوپکپلاس: درحالیکه تعرفهها ممکن است بهطور موقت موجب افزایش
قیمت نفت به دلیل نگرانیهای مربوط به اختلال در عرضه شوند، تاثیرات منفی
اقتصادی ناشی از جنگ تجاری میتواند فشار زیادی بر تولیدکنندگان بزرگ
نفت مانند اوپکپلاس وارد کند. اگر جنگ تعرفهای به کاهش تقاضا و کندی رشد
اقتصادی جهانی منجر شود، اوپکپلاس ممکن است تحتفشار قرار گیرد تا برای حمایت از
قیمت نفت، تولید خود را افزایش دهد.
طبق گفته تحلیلگران موسسه MST Marquee، اوپکپلاس ممکن است مجبور شود که سیاستهای تولید خود را تغییر دهد. اگر تقاضای جهانی
نفت به دلیل جنگ تجاری و تعرفهها کاهش یابد، این سازمان احتمالا برای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمتها، تولید را افزایش خواهد داد. در چنین شرایطی، افزایش تولید میتواند منجر به
رکود قیمتی در بازار
نفت شود، چراکه عرضه بیشتر در کنار تقاضای ضعیفتر، میتواند باعث کاهش
قیمت نفت در بلندمدت شود.درحالیکه جنگ تجاری و تعرفههای جدید
ترامپ میتوانند بهطور موقت باعث افزایش
قیمت نفت به دلیل نگرانی از اختلالات عرضه شوند، بهنظر میرسد که چالشهای
اقتصادی بزرگتر، از جمله کاهش رشد
اقتصادی جهانی و فشار بر پالایشگاهها و تقاضای کمتر در
چین ممکن است در نهایت به فشار نزولی بر
قیمت نفت منجر شود. در این میان، سیاستهای تولید اوپکپلاس و واکنشهای آن به تحولات بازار، میتواند نقشی اساسی در تعیین جهتگیری قیمتها در آینده نزدیک داشتهباشد.
پیشبینی موسسات مالی
چهار موسسه مالی بزرگ گلدمنساکس، بارکلیز، سیتیبانک و جیپی مورگان پیشبینیهای متفاوتی درباره تاثیر تعرفهها بر
قیمت نفت ارائه کردهاند:
• گلدمنساکس: انتظار تاثیر محدود بر
قیمت جهانی
نفت و
گاز را دارد و معتقد است؛ کاهش احتمالی واردات
گاز طبیعی از کانادا تاثیر ناچیزی بر
قیمت گاز در
آمریکا خواهدداشت. با اینحال تحلیلگران این
بانک معتقدند؛
نفت کانادا به دلیل محدودیت در بازارهای جایگزین، با 4دلار تخفیف بیشتر از حد معمول فروخته خواهدشد.
•بارکلیز: این
بانک تاکید دارد؛ افزایش تعرفهها در مجموع برای بازار
نفت منفی است، زیرا علاوهبر تاثیرگذاری بر زنجیره تامین، باعث کاهش رشد
اقتصادی جهانی و تقاضای
نفت میشود.
•سیتیبانک: تحلیلگران این
بانک پیشبینی کردهاند که در صورت ادامه تشدید جنگ تعرفهای،
قیمت مس کاهشیافته و برعکس،
قیمت طلا به 3هزار
دلار در هر اونس خواهد رسید. این موضوع نشان میدهد؛ بازارها به سمت داراییهای امن حرکت خواهند کرد که میتواند نشانهای از
رکود بالقوه باشد.
•جیپی مورگان: این موسسه چشمانداز منفیتری ارائه و اعلامکرده؛ در صورت تشدید جنگ تعرفهای،
قیمت آلومینیوم و مس کاهش مییابد. درحالیکه
قیمت نفت در کوتاهمدت ممکن است افزایش یابد اما در میانمدت به دلیل کاهش رشد
اقتصادی و افت تقاضا تحتفشار قرار خواهد گرفت.
اگرچه افزایش تعرفهها در کوتاهمدت بهای طلایسیاه را بالا میبرد، اما سایه سنگین
رکود اقتصادی، کاهش رشد
چین و افت احتمالی تقاضا، آیندهای نامطمئن را برای بازار
نفت رقمزده است. در کوتاهمدت، نگرانیها از اختلالات عرضه باعث افزایش
قیمت نفت خواهند شد، اما در میانمدت، افزایش هزینههای پالایشگاهی و احتمال کاهش تولید بهشدت
قیمت نفت را تحتفشار قرار خواهند داد.
در بلندمدت، ادامه جنگ تعرفهای میتواند باعث کاهش رشد
اقتصادی جهانی شود که در نتیجه،
قیمت نفت به زیر سطح کنونی سقوط خواهد کرد. بر اساس این تحلیل، درحالیکه جنگ تعرفهای
ترامپ در حال ایجاد نوسانات مقطعی در بازار
نفت است، اگر
رکود اقتصادی تشدید شود،
نفت افزایش
قیمت پایداری نخواهد داشت.