بازار آریا

آخرين مطالب

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست اقتصاد جهان

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست
  بزرگنمايي:

بازار آریا - - جهان دیگر تک‌قطبی نیست؛ دوره‌ای که ایالات متحده پس از جنگ سرد بر جهان سلطه بلامنازع داشت، به پایان رسیده است. اکنون، قدرت جهانی به شکلی سه‌قطبی میان آمریکا، چین و روسیه توزیع شده است. این تحول حاصل ترکیبی از تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، تحولات ژئوپلیتیکی، رقابت نظامی، و فروپاشی تدریجی نظم آمریکامحور است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در این گزارش، عوامل کلیدی این تغییر بررسی می‌شود.
افول هژمونی آمریکا و زوال نظم تک‌قطبی ایالات متحده پس از فروپاشی شوروی در سال 1991، بدون هیچ رقیب جدی در سطح جهانی، نظم لیبرال مبتنی بر ارزش‌های غربی را گسترش داد. اما چند دهه بعد، این موقعیت باثبات باقی نماند. چندین عامل کلیدی به زوال برتری بلامنازع آمریکا کمک کرد:
▪ فرسایش اقتصادی و رشد بدهی‌ها:
اقتصاد آمریکا دیگر مانند دهه 90 میلادی قدرت بی‌رقیب نیست. افزایش بدهی ملی (بیش از 34 تریلیون دلار)، رشد نابرابری اقتصادی، بحران‌های مالی (مانند بحران 2008) و رقابت شدید چین، آمریکا را در موقعیت شکننده‌تری قرار داده است.
▪ شکست‌های ژئوپلیتیکی:
جنگ‌های افغانستان و عراق، هزینه‌های سنگین مالی و انسانی بر آمریکا تحمیل کرد، اما نتیجه‌ای جز تضعیف اعتبار جهانی آن نداشت. خروج شتابزده از افغانستان در سال 2021، بسیاری را به این باور رساند که دوران هژمونی بلامنازع آمریکا به سر آمده است.
▪ رقابت‌طلبی چین و روسیه:
چین و روسیه به‌طور مستقیم سلطه آمریکا را به چالش کشیده‌اند. چین از طریق قدرت اقتصادی و دیپلماتیک، و روسیه از طریق مداخله نظامی و سیاست‌های ضدغربی، به تضعیف برتری آمریکا کمک کرده‌اند.
صعود چین به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی و ژئوپلیتیک چین دیگر صرفاً یک قدرت منطقه‌ای نیست، بلکه ستون اصلی نظم جدید جهانی است. این کشور با رشد اقتصادی بی‌سابقه، نفوذ دیپلماتیک و توسعه نظامی خود را به عنوان یک بازیگر تعیین‌کننده تثبیت کرده است.
▪ جهش اقتصادی:
چین در سال 2023، با تولید ناخالص داخلی (GDP) نزدیک به 18 تریلیون دلار، دومین اقتصاد بزرگ جهان شد. با رشد فزاینده در حوزه‌های فناوری، هوش مصنوعی و تولید صنعتی، به چالش اصلی آمریکا تبدیل شده است.
▪ طرح کمربند و جاده (BRI):
چین از طریق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، مسیرهای تجاری جدید ایجاد کرده و نفوذ اقتصادی خود را از آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین گسترش داده است.
▪ افزایش قدرت نظامی:
چین بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه تسلیحات هایپرسونیک، هوش مصنوعی نظامی و موشک‌های بالستیک انجام داده است. این امر باعث تغییر موازنه نظامی در آسیا شده است.
▪ دیپلماسی چندجانبه:
چین از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان همکاری شانگهای (SCO) و بریکس (BRICS)، ائتلاف‌هایی برای کاهش نفوذ غرب ایجاد کرده است.
بازگشت روسیه به عنوان یک قدرت نظامی و ژئوپلیتیکی روسیه پس از دهه‌ها رکود پس از فروپاشی شوروی، بار دیگر به عنوان یک قدرت جهانی مطرح شده است.
▪ بحران اوکراین و چالش مستقیم غرب:
حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، نشان داد که مسکو دیگر حاضر به پذیرش نظم آمریکامحور نیست. این جنگ، چهره ژئوپلیتیک جهان را تغییر داد و روسیه را به‌عنوان یک قدرت مستقل و چالشگر تثبیت کرد.
▪ اتحاد استراتژیک با چین:
همکاری‌های روسیه و چین در حوزه انرژی، فناوری و نظامی، موازنه قوا را تغییر داده است. روسیه منبع اصلی انرژی چین است و دو کشور در مقابل تحریم‌های غرب، همکاری خود را افزایش داده‌اند.
▪ حضور نظامی و نفوذ در مناطق بحرانی:
روسیه در خاورمیانه (سوریه)، آفریقا (واگنر در سودان و مالی)، و آمریکای لاتین (ونزوئلا و کوبا) حضوری قوی دارد. این نشان می‌دهد که مسکو در حال احیای نفوذ جهانی خود است.
شکل‌گیری نظام سه‌قطبی اکنون سه قدرت اصلی—آمریکا، چین و روسیه—در حال رقابت برای تعریف نظم جهانی آینده هستند. این نظام دارای ویژگی‌های زیر است:
▪ رقابت اقتصادی و فناوری:
آمریکا در حال تلاش برای مهار چین از طریق تحریم‌های تکنولوژیک (مانند محدودیت بر نیمه‌هادی‌ها) است، اما چین همچنان در حال رشد است.
▪ تقابل ژئوپلیتیک در مناطق بحرانی:
از اوکراین تا تایوان و از خاورمیانه تا آفریقا، رقابت بین این سه قدرت شکل‌گیری نظم جهانی جدید را تعیین می‌کند.
▪ پایان سلطه دلار؟
چین و روسیه به‌طور فزاینده‌ای در حال کاهش استفاده از دلار در تجارت دوجانبه خود هستند. این امر می‌تواند سلطه مالی آمریکا را به چالش بکشد.
نتیجه‌گیری: عصر جدید چندقطبی جهان دیگر تحت سلطه بلامنازع آمریکا نیست. قدرت جهانی اکنون میان سه بازیگر اصلی تقسیم شده است:
آمریکا هنوز قوی‌ترین اقتصاد و ارتش جهان را دارد، اما دیگر هژمونی مطلق نیست. چین یک رقیب اقتصادی و تکنولوژیک جدی است که به‌دنبال تغییر نظم جهانی به نفع خود است. روسیه با قدرت نظامی و دیپلماسی تهاجمی، در حال برهم زدن معادلات غرب است. نظام جدید جهانی هنوز در حال شکل‌گیری است، اما روشن است که تک‌قطبی دیگر وجود ندارد. آینده، رقابت سه‌قطبی میان این قدرت‌ها را رقم خواهد زد.

لینک کوتاه:
https://www.bazarearya.ir/Fa/News/1280126/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

عدم تغییر قیمت شیرینی در شب عید/ مردم گرانفروشی را گزارش دهند

انفجار در پالایشگاه روسنفت یک کشته بر جای گذاشت

رشد دستمزد از لنز تولید

آیا بهار بورس فرا می‌رسد؟

آماده باش بیمارستان های آلمان برای شرایط جنگی

برنامه هسته‌ای ایران محور گفتگوی عراقچی با همتای ژاپنی

مراکز معاینه فنی تهران در ایام تعطیلات نوروز فعال هستند

بازداشت سرنشین و توقیف خودرویی که از آن مواد محترقه پرتاب شود

سخنگوی کمیسیون صنایع: خودروسازی ما همچون یک بچه بد است که باید تنبیه شود

مقام صنفی: میزان واردات لوازم خانگی توسط کولبران و ته‌لنجی خیلی بالاست

دیدار دبیر کل سازمان همکاری اقتصادی اکو با وزیر امور خارجه آذربایجان

رشد اقتصادی 3.7 درصدی در 9 ماهه سال 1403

ترافیک سنگین در محور چالوس و آزادراه تهران-شمال

نخست‌وزیر جدید کانادا با ماکرون دیدار می‌کند

رشد اقتصادی 9 ماهه امسال 3.7 درصد شد

بقایی: استفاده از مکانیزم ماشه تبعاتی دارد که متوجه طرف‌های مقابل هم خواهد شد

فوری؛ حصر مهدی کروبی رفع شد

حقوق ورودی خودروهای کارکرده 100 درصد تعیین شد

سازمان تعاون روستایی: زعفران را به نفع کشاورز گران کردیم

فقط تا 29ام اسفند ماه 1403 فرصت دارید صنوبر3 متری فقط وفقط 10هزارتومان ارسال یک روزه به کل ایران تخفیف ویژه برای کشاورزان

عراقچی: متاسفانه غم‌های سال 1403 بیشتر بود/ بارها گفته‌ام که میدان، دیپلماسی و رسانه در کنار هم هستند

مجتبی جباری رسما دستیار بوژوویچ شد

حمایت از رژیم اسرائیل برندهای غربی را به ورطه سقوط کشاند

کوکاکولا، نستله و دیگران؛ سقوط آزاد برندهای حامی رژیم اسرائیل

در 9 ماهه امسال رشد اقتصادی 3.7 درصدی بوده است

آذربایجان شرقی در1403؛از شهادت امام جمعه واستاندار تاانتخاب رئیس جمهور

عراق برای کارگران ایرانی رسما فرش قرمز پهن کرد

راه‌اندازی 120 قرارگاه نوروزی در مازندران

لزوم توجه به مطالعات راهبردی در مسیر توسعه صنعت پتروشیمی

واکنش ایران به تهدید ترامپ/ به هرگونه تعرضی با قاطعیت پاسخ می‌دهیم

انفجار مهیب در دمشق

بقایی: پاسخ ما به ترامپ بعد از تکمیل بررسی‌ها داده خواهد شد+ فیلم

آب سدها از خط قرمز هم عبور کرد

قیمت طلا، سکه و ارز امروز 27 اسفندماه 1403/ سقف مقاومتی طلا و سکه شکست

قیمت دلار، یورو و پوند امروز دوشنبه 27 اسفند 1403‌/ کاهش قیمت دلار+ جدول

قیمت طلا امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ افزایش قیمت+ جدول

نرخ ارز دلار سکه طلا یورو امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت دلار+‌ جدول

عرضه اولیه کانسار آغاز شد

واکنش ایران به تهدید آمریکا/ به هرگونه تعرضی با قاطعیت پاسخ می‌دهیم

بورس در انتظار منجی

بوسه سکه به 87 میلیون تومان

فروش حمایتی باغداران: نهال صنوبر درجه یک نیگرا ترکیه فقط10هزارتومان

ترافیک سنگین در محورهای شمالی

زیباترین ایستگاه متروی پایتخت افتتاح شد

قیمت طلا، سکه و دلار امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت دلار+‌ جدول

مهمترین عوامل رشد نرخ ارز در سال 1403

نامه‌نگاری جدید درباره وام 30 میلیونی بازنشستگان

قیمت طلا 18 عیار امروز دوشنبه 27 اسفند 1403+ جدول

قیمت طلا و سکه امروز دوشنبه 27 اسفند 1403+ جدول

استوری کنایه‌آمیز بیرانوند در اینستاگرام

© - www.bazarearya.ir . All Rights Reserved.

چاپ ایرانیان کمپانی