بازار آریا - فارس : طرح کالابرگ الکترونیکی که برای کاهش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها و تأمین منابع غذایی ضروری به ویژه برای اقشار کم‌درآمد و گروه‌های آسیب‌پذیر معرفی شده است قرار است در هفته آینده اجرایی خواهد شد.
« آغاز مرحله جدید طرح کالابرگ الکترونیکی » موضوع میز اقتصاد ظهر امروز( چهارشنبه 8 اسفندماه) بود که با حضور احد رستمی، سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون، شاهرخ رامین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی و جمعی دیگر از کارشناسان و فعالان این حوزه برگزار شد.

آغاز طرح؛ در انتظار تأمین منابع مالی
احد رستمی، سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون در ابتدای جلسه بیان کرد: همکاران ما در سازمان برنامه تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا بتوانیم از هفته آینده طرح را آغاز کنیم. امیدواریم که پیش از فرارسیدن ماه مبارک رمضان این طرح به مرحله اجرا برسد. با این حال، در صورتی که در تأمین منابع مالی تأخیری رخ دهد، ممکن است اجرای طرح با یک یا دو روز تأخیر همراه شود، اما در هر صورت، اطلاع‌رسانی لازم انجام خواهد شد و زمان دقیق اجرای طرح و بازه زمانی مشخص برای گروه‌های هدف به اطلاع مردم عزیز خواهد رسید.وی افزود: در خصوص تأمین منابع مالی، مقرر شده بود که این منابع از صندوق ذخیره تأمین شود، اما فرآیند مربوطه همچنان در دست اقدام است و نیازمند هماهنگی‌های لازم بین بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه است تا وجوه مورد نظر به حساب شرکت مجری طرح واریز شود. این فرآیند تاکنون به نتیجه نهایی نرسیده است.رستمی ادامه داد: مرحله نخست اجرای طرح، پیش از ماه مبارک رمضان خواهد بود و تلاش خواهیم کرد مرحله دوم آن را در فروردین‌ماه، پس از ایام نوروز، آغاز کنیم. اگرچه در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود که هر دو مرحله پیش از عید اجرا شوند، اما این امر محقق نشد.

تأمین منابع قطعی؛ انتظار برای اجرای وزارت رفاه
شاهرخ رامین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی درباره ی اینکه قرار بود هر دو مرحله طرح پیش از عید نوروز اجرا شود افزود: اما اکنون تغییری در این برنامه ایجاد شده است. ما به‌عنوان نمایندگان مردم بر اجرای این طرح تأکید داریم. ریاست محترم جمهور نیز در این خصوص نامه‌ای به محضر مقام معظم رهبری ارسال کردند و ایشان با نهایت لطف و موافقت، تخصیص یک میلیارد دلار به این طرح را تأیید فرمودند. بنابراین، از نظر ما منابع مالی مورد نیاز تأمین شده است.وی خاطرنشان کرد: فرآیند اداری مربوط به تبدیل این مبلغ به ریال و واریز آن به وزارت محترم رفاه از سوی بانک مرکزی نیز نباید مانعی داشته باشد. در این روند، بانک مرکزی قرار است دلار دریافت کرده و معادل ریالی آن را پرداخت کند، که از نظر فنی مشکلی ایجاد نمی‌کند. اگر قرار بود فرآیند معکوس انجام شود، احتمالاً نگرانی‌هایی درباره کمبود منابع ارزی مطرح می‌شد، اما در این شرایط هیچ مانعی وجود ندارد.رامین بیان کرد: از نظر ما، تمامی اقدامات لازم، هم از لحاظ تئوریک و هم از نظر اجرایی، انجام شده است. البته تعطیلات اخیر ممکن است موجب تأخیر جزئی شده باشد، اما ما احتیاط بیش از حد وزارت رفاه و مجموعه محترم تحت مدیریت آقای رستمی، وزیر محترم، را منطقی نمی‌دانیم. طبیعی است که وزارت رفاه تمایل دارد تا زمانی که منابع مالی مستقیماً به حساب واریز نشده و امکان اعلام قطعی به شبکه فروشگاهی مبنی بر تسویه آنی مبالغ خریداری‌شده فراهم نگردد، اجرای طرح را اعلام نکند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی افزود: با این حال، بانک مرکزی و سازمان برنامه در تعطیلی به سر نمی‌برند و این فرآیند در جریان است. با توجه به اینکه بانک مرکزی در حال دریافت دلار و پرداخت ریال است، هیچ مشکل فنی در این مسیر وجود ندارد. ما معتقدیم که همه شرایط برای آغاز طرح مهیاست و انتظار داریم وزارت رفاه پیش از ماه مبارک رمضان، این طرح را اجرایی کرده و موجبات رضایت و رفاه مردم عزیز را فراهم کند. مرحله نخست این طرح باید قبل از ماه مبارک اجرا شود، در حالی که مرحله دوم آن نیز در ابتدا قرار بود پیش از عید نوروز به انجام برسد.

مدیریت بازار و افزایش انعطاف در اجرای طرح تأمین کالا
احد رستمی بیان کرد: برنامه‌ریزی انجام‌شده به‌گونه‌ای است که در این مرحله، اعتبار تخصیص‌یافته از بین نخواهد رفت و خانوارها این امکان را خواهند داشت که طی بازه‌ای دوماهه نسبت به خرید اقدام کنند. ازآنجاکه نگرانی‌هایی در خصوص تأمین کالا وجود داشت، برای جلوگیری از ایجاد فشار در بازار، طرح در دو مرحله اجرا می‌شود. در مرحله اول، خانوارهای مشمول می‌توانند خرید خود را انجام دهند و تقریباً پس از یک ماه، مرحله دوم شارژ خواهد شد تا مدیریت لازم در بازار نیز صورت گیرد.وی ادامه داد: این طرح شامل 11 قلم کالای اساسی است که انواع گوشت، مرغ، حبوبات و لبنیات را دربر می‌گیرد. اعتبار تخصیص‌یافته بر اساس کد ملی سرپرست خانوار بوده و وی می‌تواند با استفاده از تمامی کارت‌های بانکی متعلق به خود، در فروشگاه‌های طرف قرارداد خرید کند. در این مرحله، برای هر بار خرید، حداقل سه قلم کالا باید انتخاب شود.رستمی خاطرنشان کرد: میزان اعتبار برای سه دهک اول درآمدی به ازای هر نفر 500 هزار تومان و برای دهک‌های چهارم تا هفتم، 350 هزار تومان تعیین شده است. در این فرآیند، خانوارها تا سقف اعتبار خود نیازی به پرداخت نقدی نخواهند داشت، با این شرط که کارت بانکی آن‌ها حداقل 5 هزار تومان موجودی داشته باشد. این مبلغ صرفاً برای احراز هویت در شبکه پرداخت بوده و از مجموع فاکتور خرید کسر خواهد شد، نه به‌عنوان هزینه طرح. درصورتی‌که مبلغ خرید از سقف اعتبار بیشتر باشد، مابه‌التفاوت آن توسط خریدار پرداخت خواهد شد.
سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون تصریح کرد: در ابتدا، امکان استفاده از کل اعتبار برای یک قلم کالا وجود داشت، اما در این مرحله، خرید حداقل سه قلم کالا در هر تراکنش ضروری است. این تغییر با هدف افزایش قدرت انتخاب خانوارها و تأمین ریزمغذی‌های ضروری در سبد غذایی آن‌ها انجام شده است. همچنین، این سیاست از ایجاد کمبود در برخی اقلام خاص جلوگیری کرده و فشار بر بازار را کاهش می‌دهد. در صورت مشاهده کمبود در یک کالای مشخص، امکان مدیریت و کنترل توزیع نیز فراهم خواهد بود.وی بیان کرد: اعتبار تخصیص‌یافته به‌صورت نقدی نیست، بلکه در حساب سرپرست خانوار به‌صورت اعتباری شارژ می‌شود. این تغییرات علاوه بر مدیریت بهتر بازار، به خانوارها اجازه می‌دهد که بر اساس نیاز خود، سبد کالای متنوع‌تری انتخاب کرده و سلامت تغذیه‌ای بهتری داشته باشند.

ظرفیت‌های قانونی برای تداوم طرح تأمین کالا در سال آینده
علی بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اجرای این طرح که از شاخص‌های مهم برنامه‌های رفاهی کشور محسوب می‌شود، با همکاری مجلس و دولت در حال تبیین و توسعه است. مجلس شورای اسلامی با استناد به قوانین بودجه سالانه و با توجه به تجربیات گذشته، بر اجرای صحیح و تداوم آن نظارت دارد. این طرح که از قانون بودجه 1400 منشأ گرفته، دارای ظرفیت‌های مالی و آیین‌نامه‌های مشخصی است، اما چالش‌هایی در نحوه اجرا وجود داشته که اکنون با بهره‌گیری از تجربیات گذشته و سیاست‌های جدید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، روند اجرایی آن بهبود یافته است.وی افزود:‌ برای ادامه طرح در سال 1404، ظرفیت‌های قانونی متعددی در نظر گرفته شده است. حذف سه دهک بالای درآمدی از دریافت یارانه‌های مستقیم، یکی از منابع تأمین اعتبار است که می‌تواند منابع مالی قابل‌توجهی ایجاد کند. همچنین، درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده پیش‌بینی‌شده در بودجه و منابع هدفمندی یارانه‌ها از دیگر ظرفیت‌های مالی هستند که در صورت اجرای صحیح، امکان تأمین اعتبارات موردنیاز طرح را فراهم می‌کنند.رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مجموع این منابع می‌تواند اعتباری در حدود 110 تا 120 هزار میلیارد تومان ایجاد کند. تحقق این موضوع نیازمند هماهنگی جدی بین دولت، مجلس، سازمان برنامه‌وبودجه و دستگاه‌های نظارتی است تا فرآیند تخصیص منابع به‌درستی انجام شود. میزان اعتبار مورد نیاز برای ادامه این طرح در سال آینده بستگی به دوره‌های تخصیص اعتبار دارد، اما در صورت تأمین منابع، امکان پوشش دهک‌های هدف و اجرای طرح در سال آینده نیز فراهم خواهد شد.
ظرفیت‌های قانونی و منابع مورد نیاز برای تداوم طرح
علی بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی افزود: برای ادامه طرح تأمین کالا در سال آینده، پیش‌بینی می‌شود که حدود 150 هزار میلیارد تومان منابع مورد نیاز باشد. این منابع عمدتاً از ارز 28 هزار تومانی و درآمدهای حاصل از آزادسازی قیمت ارز تأمین خواهد شد. این ارز برای کالاهای اساسی در نظر گرفته شده و دولت برنامه دارد که آن را در سال آینده نیز ادامه دهد. علاوه بر این، دولت به دنبال استفاده از منابع دیگر، مانند اصلاحات در کسری بودجه و تخصیص منابع خارجی برای بخش دارو، است.همچنین وی خارنشان کرد که در حال حاضر، تمرکز ویژه‌ای بر حمایت از دهک‌های پایین درآمدی و تأمین کالاهای اساسی وجود دارد. با توجه به ظرفیت‌های قانونی و منابع پیش‌بینی‌شده در قانون بودجه، دولت و مجلس قادر خواهند بود که این طرح را در سال‌های آینده ادامه دهند. با هماهنگی میان نهادهای مختلف، منابع مورد نیاز تأمین خواهد شد و مشکلات معیشتی خانواده‌ها کاهش می‌یابد.
تأمین منابع مالی برای اجرای سه دوره پرداخت کالا برگ و یارانه‌ها
شاهرخ رامین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی بیان کرد که برای اجرای طرح کالا برگ، منابع مالی مورد نیاز محاسبه شده است. جمعیت کشور 85 میلیون نفر است و با توجه به دهک‌بندی درآمدی، برای سه دهک اول که 25 میلیون و 500 هزار نفر هستند، مبلغ 500 هزار تومان به ازای هر نفر در نظر گرفته شده که مجموعاً به حدود 13.5 هزار میلیارد تومان می‌رسد. برای چهار دهک بعدی که 34 میلیون نفر هستند، مبلغ 350 هزار تومان به ازای هر نفر پرداخت می‌شود که حدود 10.5 هزار میلیارد تومان خواهد شد. در مجموع، برای اجرای این طرح به حدود 24 هزار میلیارد تومان نیاز است.وی ادامه داد: با توجه به نرخ دلار 65 هزار تومان در بازار و فروش یک میلیارد دلار، منابع مالی معادل 65 هزار میلیارد تومان تأمین خواهد شد که برای سه دوره پرداخت کافی است. دو دوره اول باید در ابتدای بهار (قرآن و طبیعت) به مردم پرداخت شود. برای سال آینده، در قانون بودجه 1404، منابع یارانه‌ای به میزان 120 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که شامل یارانه‌های قبلی مردم و طرح کالا برگ است.رامین خاطرنشان کرد: با وجود منابع پیش‌بینی‌شده، از نظر قانونی هیچ مشکلی برای پرداخت یارانه‌ها وجود ندارد و تأمین منابع کالا برگ نیز از یک میلیارد دلار اضطراری انجام می‌شود. در نهایت، این طرح باید سریعاً اجرا شود تا علاوه بر تأمین معیشت مردم، به کنترل قیمت ارز و ثبات بازار نیز کمک کند.

مزایای جدید طرح کالا برگ و روند استفاده از اعتبار برای خانوارها
مرجان دبیری دلیجان، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیک طرح کالا برگ الکترونیکی در این دوره با سه مزیت اصلی به اجرا درآمده است. اول، افزایش اعتبار تخصیص داده‌شده به دهک‌های یک تا سه و چهار تا هفت نسبت به سال گذشته. دوم، امکان انتقال اعتبار از مرحله اول به مرحله دوم و سوم. سوم، این که خانوارها از سه قلم کالای مختلف می‌توانند خرید کنند بدون هیچ‌گونه محدودیتی در انتخاب کالا. در این طرح، خانوارها می‌توانند از بین گروه‌های لبنیات، پروتئین و خواربار انتخاب کنند و این انتخاب بر اساس امنیت غذایی و نیازهای روزانه تنظیم شده است. اعتبار کالا برگ در دو مرحله اول و دوم به مدت 60 تا 120 روز قابل استفاده است و در صورت استفاده نشدن، اعتبار از بین نمی‌رود.وی ادامه داد: افرادی که یارانه نقدی دریافت کرده‌اند، می‌توانند با مراجعه به سامانه‌ها و نصب اپلیکیشن‌های مربوطه(سامانه شما)، از تخصیص اعتبار خود مطلع شوند و در صورت اعتراض به دهک‌بندی، درخواست بررسی مجدد کنند. این سامانه‌ها برای تسهیل دسترسی به اطلاعات و فروشگاه‌های متصل به طرح، در دسترس هستند. در نهایت، دولت پیش‌بینی کرده که طرح کالا برگ تا سه تا شش مرحله ادامه داشته باشد و این پرداخت‌ها به صورت ماهانه انجام شود.
"طرح کالابرگ: کاهش فشار اقتصادی خانوارها و تأمین نیازهای غذایی ضروری"
شاهرخ رامین مطرح کرد که طرح کالابرگ الکترونیکی در تلاش است تا فشار اقتصادی خانوارها، به ویژه در حوزه تغذیه، را کاهش دهد. هدف اصلی این طرح، تأمین نیازهای غذایی پایه‌ای مانند پروتئین و کالری برای گروه‌های آسیب‌پذیر مانند خانواده‌های با کودکان مدرسه‌ای و زنان باردار یا شیرده است. در این راستا، قیمت‌ها به‌جای محاسبه بر اساس سال پایه، بر اساس قیمت روز محاسبه می‌شود تا از فشار تورمی در سال آینده جلوگیری شود.رامین ادامه داد: در مورد منابع مالی، تصمیم‌گیری‌ها بر اساس تغییر قیمت ارز صورت گرفته است. ارز قبلاً به قیمت پایین‌تر به تولیدکنندگان داده می‌شد، اما اکنون ارز با قیمت بالاتر به دولت فروخته می‌شود و درآمد حاصل از این تغییر، به طور مستقیم به مردم تعلق خواهد گرفت. این روش به دولت کمک می‌کند تا منابع بیشتری را فراهم کند و به جای نشت منابع، آن‌ها مستقیماً به دست مردم برسد.وی افزود: مسئولان اجرایی طرح کالا برگ نگرانی‌هایی درباره عرضه آزاد کالاها و احتمال فروش آن‌ها به جای مصرف در بازار آزاد دارند. برای جلوگیری از این مشکلات، طرح به گونه‌ای طراحی شده که سلامت تغذیه خانوارها حفظ شود. همچنین، در این دوره، تعداد کالاهای قابل خرید محدود به سه قلم شده است، تا از هرگونه سوءاستفاده جلوگیری شود.رامین خاطرنشان کرد: در گذشته، اطلاعات دقیقی درباره دهک‌بندی افراد وجود نداشت، اما امروز سیستم‌هایی مانند رصدخانه رفاه ایرانیان، دسترسی دقیق‌تری به اطلاعات شهروندان و دهک‌بندی آنها فراهم کرده است. در نتیجه، تغییرات در طرح به سرعت اعمال می‌شود و وزارت رفاه قادر است به سرعت مشکلات را شناسایی و اصلاح کند.
هدف‌گذاری برای تأمین کالاهای اساسی هفت دهک با اجرای مستمر کالابرگ الکترونیکی
علی بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که در طرح کالابرگ الکترونیکی، هدف‌گذاری اصلی، تأمین کالاهای اساسی برای هفت دهک پایین جامعه است. این طرح که در سال 1404 آغاز خواهد شد، در ابتدا با چالش‌هایی روبه‌رو خواهد بود که ناشی از تجربیات گذشته و مشکلات موجود در کشور است. با این حال، اجرای آن برای تأمین کالاهای اساسی، شامل حدود 10 تا 11 قلم کالا، طبق مبانی قانونی سال 1400 در نظر گرفته شده است.کارنامی در این راستا بیان کرد: درآمدهای ناشی از سیاست‌های ارزی و پولی، مبنای تأمین منابع مالی این طرح خواهد بود. دولت تأکید دارد که تمام درآمد حاصل از این منابع باید به سفره مردم اختصاص یابد تا فشار اقتصادی بر خانوارها کاهش یابد. مهم‌ترین چالش این است که این طرح به صورت ماهانه و مستمر اجرا شود تا از افزایش قیمت‌ها جلوگیری گردد و مردم به‌طور پیوسته از کالاهای اساسی بهره‌مند شوند.وی افزود: همچنین، تاکید بر این است که هیچ‌گونه وقفه‌ای در تأمین کالاهای اساسی ایجاد نشود؛ زیرا در صورت توقف این طرح، افزایش قیمت‌ها و فشار بر مردم اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. مسئولین، اعم از مجلس و دولت، مصمم هستند تا با استفاده از تمامی ظرفیت‌ها، این طرح را به سرانجام برسانند و مشکلات اقتصادی موجود را کاهش دهند.
اختیار کامل خانوارها در انتخاب مارک و نوع کالاهای اساسی بدون هیچ الزامی
سرپرست مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعان افزود: مشمولین این طرح می‌توانند نوع کالا و مارک تجاری آن را خودشان انتخاب کنند و هیچ الزامی برای خرید از یک مارک خاص وجود ندارد. این امر به طور کامل به سلیقه و انتخاب خود خانوارها بستگی دارد. در برخی مراحل گذشته، گزارش‌ها حاکی از این بود که برخی فروشگاه‌ها خریداران را ملزم به خرید کالا از مارک خاصی می‌کردند، اما در این طرح جدید هیچگونه چنین الزامی وجود ندارد و خانوارها می‌توانند از هر برند دلخواه خود خرید کنند.وی در پایان بیان کرد:‌ دولت قصد دارد این طرح را به صورت ماهانه اجرا کند و سیستم‌های موجود در وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی امکان تخصیص ماهانه اقلام به خانوارها را فراهم کرده‌اند. در حال حاضر سامانه‌ها در حال تست امنیت هستند و پس از تامین اعتبار، طرح به طور کامل عملیاتی خواهد شد. همچنین، وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی موظف است اطلاع‌رسانی بیشتری انجام دهد تا مردم از این فرصت به نحو احسن استفاده کنند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.