بازار آریا

آخرين مطالب

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست اقتصاد جهان

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست
  بزرگنمايي:

بازار آریا - - جهان دیگر تک‌قطبی نیست؛ دوره‌ای که ایالات متحده پس از جنگ سرد بر جهان سلطه بلامنازع داشت، به پایان رسیده است. اکنون، قدرت جهانی به شکلی سه‌قطبی میان آمریکا، چین و روسیه توزیع شده است. این تحول حاصل ترکیبی از تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، تحولات ژئوپلیتیکی، رقابت نظامی، و فروپاشی تدریجی نظم آمریکامحور است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در این گزارش، عوامل کلیدی این تغییر بررسی می‌شود.
افول هژمونی آمریکا و زوال نظم تک‌قطبی ایالات متحده پس از فروپاشی شوروی در سال 1991، بدون هیچ رقیب جدی در سطح جهانی، نظم لیبرال مبتنی بر ارزش‌های غربی را گسترش داد. اما چند دهه بعد، این موقعیت باثبات باقی نماند. چندین عامل کلیدی به زوال برتری بلامنازع آمریکا کمک کرد:
▪ فرسایش اقتصادی و رشد بدهی‌ها:
اقتصاد آمریکا دیگر مانند دهه 90 میلادی قدرت بی‌رقیب نیست. افزایش بدهی ملی (بیش از 34 تریلیون دلار)، رشد نابرابری اقتصادی، بحران‌های مالی (مانند بحران 2008) و رقابت شدید چین، آمریکا را در موقعیت شکننده‌تری قرار داده است.
▪ شکست‌های ژئوپلیتیکی:
جنگ‌های افغانستان و عراق، هزینه‌های سنگین مالی و انسانی بر آمریکا تحمیل کرد، اما نتیجه‌ای جز تضعیف اعتبار جهانی آن نداشت. خروج شتابزده از افغانستان در سال 2021، بسیاری را به این باور رساند که دوران هژمونی بلامنازع آمریکا به سر آمده است.
▪ رقابت‌طلبی چین و روسیه:
چین و روسیه به‌طور مستقیم سلطه آمریکا را به چالش کشیده‌اند. چین از طریق قدرت اقتصادی و دیپلماتیک، و روسیه از طریق مداخله نظامی و سیاست‌های ضدغربی، به تضعیف برتری آمریکا کمک کرده‌اند.
صعود چین به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی و ژئوپلیتیک چین دیگر صرفاً یک قدرت منطقه‌ای نیست، بلکه ستون اصلی نظم جدید جهانی است. این کشور با رشد اقتصادی بی‌سابقه، نفوذ دیپلماتیک و توسعه نظامی خود را به عنوان یک بازیگر تعیین‌کننده تثبیت کرده است.
▪ جهش اقتصادی:
چین در سال 2023، با تولید ناخالص داخلی (GDP) نزدیک به 18 تریلیون دلار، دومین اقتصاد بزرگ جهان شد. با رشد فزاینده در حوزه‌های فناوری، هوش مصنوعی و تولید صنعتی، به چالش اصلی آمریکا تبدیل شده است.
▪ طرح کمربند و جاده (BRI):
چین از طریق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، مسیرهای تجاری جدید ایجاد کرده و نفوذ اقتصادی خود را از آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین گسترش داده است.
▪ افزایش قدرت نظامی:
چین بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه تسلیحات هایپرسونیک، هوش مصنوعی نظامی و موشک‌های بالستیک انجام داده است. این امر باعث تغییر موازنه نظامی در آسیا شده است.
▪ دیپلماسی چندجانبه:
چین از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان همکاری شانگهای (SCO) و بریکس (BRICS)، ائتلاف‌هایی برای کاهش نفوذ غرب ایجاد کرده است.
بازگشت روسیه به عنوان یک قدرت نظامی و ژئوپلیتیکی روسیه پس از دهه‌ها رکود پس از فروپاشی شوروی، بار دیگر به عنوان یک قدرت جهانی مطرح شده است.
▪ بحران اوکراین و چالش مستقیم غرب:
حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، نشان داد که مسکو دیگر حاضر به پذیرش نظم آمریکامحور نیست. این جنگ، چهره ژئوپلیتیک جهان را تغییر داد و روسیه را به‌عنوان یک قدرت مستقل و چالشگر تثبیت کرد.
▪ اتحاد استراتژیک با چین:
همکاری‌های روسیه و چین در حوزه انرژی، فناوری و نظامی، موازنه قوا را تغییر داده است. روسیه منبع اصلی انرژی چین است و دو کشور در مقابل تحریم‌های غرب، همکاری خود را افزایش داده‌اند.
▪ حضور نظامی و نفوذ در مناطق بحرانی:
روسیه در خاورمیانه (سوریه)، آفریقا (واگنر در سودان و مالی)، و آمریکای لاتین (ونزوئلا و کوبا) حضوری قوی دارد. این نشان می‌دهد که مسکو در حال احیای نفوذ جهانی خود است.
شکل‌گیری نظام سه‌قطبی اکنون سه قدرت اصلی—آمریکا، چین و روسیه—در حال رقابت برای تعریف نظم جهانی آینده هستند. این نظام دارای ویژگی‌های زیر است:
▪ رقابت اقتصادی و فناوری:
آمریکا در حال تلاش برای مهار چین از طریق تحریم‌های تکنولوژیک (مانند محدودیت بر نیمه‌هادی‌ها) است، اما چین همچنان در حال رشد است.
▪ تقابل ژئوپلیتیک در مناطق بحرانی:
از اوکراین تا تایوان و از خاورمیانه تا آفریقا، رقابت بین این سه قدرت شکل‌گیری نظم جهانی جدید را تعیین می‌کند.
▪ پایان سلطه دلار؟
چین و روسیه به‌طور فزاینده‌ای در حال کاهش استفاده از دلار در تجارت دوجانبه خود هستند. این امر می‌تواند سلطه مالی آمریکا را به چالش بکشد.
نتیجه‌گیری: عصر جدید چندقطبی جهان دیگر تحت سلطه بلامنازع آمریکا نیست. قدرت جهانی اکنون میان سه بازیگر اصلی تقسیم شده است:
آمریکا هنوز قوی‌ترین اقتصاد و ارتش جهان را دارد، اما دیگر هژمونی مطلق نیست. چین یک رقیب اقتصادی و تکنولوژیک جدی است که به‌دنبال تغییر نظم جهانی به نفع خود است. روسیه با قدرت نظامی و دیپلماسی تهاجمی، در حال برهم زدن معادلات غرب است. نظام جدید جهانی هنوز در حال شکل‌گیری است، اما روشن است که تک‌قطبی دیگر وجود ندارد. آینده، رقابت سه‌قطبی میان این قدرت‌ها را رقم خواهد زد.

لینک کوتاه:
https://www.bazarearya.ir/Fa/News/1280126/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

حمله آمریکا به کشتی توقیف‌شده اسرائیلی

اقدام عجیب آمریکا برای مقابله با مهاجرت غیرقانونی

این مواد غذایی انسولین طبیعی تولید می‌کنند

یمن ناو هواپیمابر ترومن آمریکا را هدف قرار داد

بهترین غذاها برای ممانعت از پوکی استخوان

خطرات مصرف زیاد پنیر برای بدن

محافظت زردچوبه از این عضو حیاتی بدن

آجیل‌های مناسب افراد چاق

افرادی که این بیماری پوستی را دارند دچار بی‌خوابی می‌شوند

با این میوه لاغر شوید

این مواد غذایی پروتئین چندانی ندارند

اقدامات اولیه در مواجهه با مصدومان چیست؟

جایگزین‌های سالم برای چای در ماه رمضان

ضررهایی که خوراکی‌های خیابانی به دنبال دارند

تنها ورزش مفید برای بهبود بی‌خوابی سالمندان

تکذیب ارتباط حزب‌الله با درگیری‌های مرز لبنان و سوریه

فضانوردان گیر افتاده در فضا بعد از بازگشت به زمین چه حالی دارند؟

سه نظامی وابسته به دولت موقت سوریه در مرز لبنان کشته شدند

ادامه امدادرسانی برای اطفای آتش در زریبار

گفت‌وگوی رئیس جمهور اوکراین و نخست‌وزیر کانادا درباره تحریم‌های روسیه

انحلال بانک‌های زیان‌ده یعنی دفن جسد متعفن‌شان؛ وضعیت اضطراری کفایت سرمایه برخی بانک‌ها

ادعای روبیو درباره مدت زمان حمله آمریکا به یمن

حمله هواپیماهای جنگی آمریکا به سواحل الحدیده یمن

ایجاد پیوندهای انسانی در دنیای تمام دیجیتال فردا

لعیا جنیدی، دبیرکل مرکز داوری اتاق ایران شد

رشد صنعت از لنز تولید

صعود تورم پیش‌نگر

ترکیه و سه‌‌‌‌‌ضلعی تامین انرژی

کاهش تولید فولاد در چین

نفوذ سیاست در ارز‌های دیجیتال

حرکت مبهم در وضعیت مبهم

سال نو، بورس نو؟

چگونه ترامپ باعث سقوط بازار سهام شد

فوت مرد 45 ساله به دلیل انفجار واحد مسکونی در قزوین

110 مصنوع طلای فاقد کد توقیف شد

محک مهمات طلایی

پیشتازی طلای سرخ در بازدهی

تورم تولید خودرو آرام گرفت

هزینه یک میلیارد یورویی تعرفه‌‌ها برای BMW

ترافیک تهران مطلوب است؟

گسترش شاعران متعهد و انقلابی جوان امید‌آفرین است

محکومیت حمله به یمن

رایزنی وزیر دفاع آمریکا و نخست‌وزیر عراق درباره تحولات منطقه

مشاغل تا سال 2030 به چه سمتی می‌‌‌روند؟

حل بحران نقدینگی بانک‌ها

آن که می‌دانست نمی‌داند

سرهنگ خورشاد: لندکروز قاچاق 300 میلیاردی در ساری کشف شد

ایالات‌متحده در تکاپوی انتخاب رئیس بانک مرکزی لبنان

بازگشت دلار به روند صعودی

ارتش آمریکا به ده‌ها هدف در یمن حمله کرد

© - www.bazarearya.ir . All Rights Reserved.

چاپ ایرانیان کمپانی