بزرگنمايي:

بازار آریا - بهرام شکوری* بودجه سال 1404 به‌‌‌تنهایی نمی‌تواند تضمین‌‌‌کننده رشد و توسعه در بخش معدن و صنایع معدنی باشد، اما در صورت اجرای صحیح می‌تواند گامی موثر در مسیر پیشرفت این صنعت استراتژیک محسوب شود. عوامل متعددی در موفقیت این بودجه تاثیرگذار هستند که بدون توجه به آنها، حتی تخصیص منابع مالی کافی نیز نمی‌تواند به نتایج مطلوب منجر شود.
نخستین عامل کلیدی، نحوه تخصیص منابع است. تجربه سال‌های گذشته نشان داده صرف افزایش بودجه، بدون برنامه‌‌‌ریزی دقیق برای هزینه‌‌‌کرد آن در زیربخش‌‌‌های اولویت‌‌‌دار، نمی‌تواند به رشد متوازن این صنعت منجر شود. اولویت‌‌‌بندی پروژه‌‌‌های اکتشافی، توسعه معادن کوچک و متوسط و حمایت از صنایع پایین‌‌‌دستی می‌تواند در استفاده بهینه از منابع محدود بودجه‌‌‌ای موثر باشد. 
دومین عامل مهم، جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است. با توجه به محدودیت‌های منابع دولتی، بودجه 1404 باید به‌‌‌گونه‌‌‌ای طراحی شود که انگیزه‌‌‌های لازم برای مشارکت سرمایه‌گذاران خصوصی در پروژه‌‌‌های معدنی را فراهم آورد.
ارائه تسهیلات مالی، مشوق‌‌‌های مالیاتی و تضمین بازگشت سرمایه از جمله راهکارهایی است که می‌تواند در جذب سرمایه‌‌‌های خصوصی موثر باشد. سومین عامل کلیدی، توسعه زیرساخت‌‌‌های موردنیاز بخش معدن است. کمبود زیرساخت‌‌‌های حمل‌‌‌ونقل، انرژی و آب از جمله چالش‌‌‌های اساسی در توسعه معادن به‌‌‌شمار می‌رود. تخصیص بخشی از بودجه به بهبود این زیرساخت‌‌‌ها می‌تواند هزینه‌‌‌های استخراج و فرآوری مواد معدنی را کاهش داده و رقابت‌‌‌پذیری این صنعت را افزایش دهد. علاوه بر این، تحقق اهداف بودجه 1404 در بخش معدن مستلزم اصلاح برخی رویکردهای مدیریتی و اجرایی است.
بهبود فضای کسب و کار، تسهیل صدور مجوزها، کاهش بوروکراسی اداری و ارتقای شفافیت در تخصیص منابع از جمله اقداماتی است که می‌تواند اثربخشی بودجه تخصیص‌‌‌یافته را افزایش دهد. توجه به زنجیره ارزش در بخش معدن و صنایع معدنی نیز اهمیت ویژه‌‌‌ای دارد. بودجه 1404 باید به‌‌‌گونه‌‌‌ای طراحی شود که علاوه بر حمایت از استخراج مواد معدنی، به توسعه صنایع فرآوری و ایجاد ارزش افزوده نیز کمک کند.
این رویکرد می‌تواند ضمن افزایش سودآوری، به ایجاد اشتغال پایدار در مناطق معدنی نیز منجر شود. در نهایت، موفقیت بودجه 1404 در توسعه بخش معدن و صنایع معدنی مستلزم نگاهی جامع و سیستمی به این صنعت است. بودجه به‌‌‌تنهایی نمی‌تواند تمامی چالش‌‌‌های این بخش را مرتفع سازد، اما در صورت همراهی با اصلاحات ساختاری، بهبود فضای کسب و کار و جذب سرمایه‌گذاری‌‌‌های خصوصی، می‌تواند نقش مهمی در شکوفایی این صنعت استراتژیک در سال پیش رو ایفا کند.
* فعال معدنی