بازار آریا - دنیای اقتصاد : همزمان با وضع تعرفه‌های متقابل از سوی آمریکا و چین، بازارهای مختلف از جمله بازار سهام بسیاری از کشورها، اوراق خزانه‌داری و دلار آمریکا با کاهش قابل توجهی روبه‌رو هستند. در چنین شرایطی اغلب سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی‌هایشان، سرمایه خود را به دارایی‌های طلایی منتقل می‌کنند.
طی روزهای اخیر، قیمت هر اونس طلای جهانی به رکوردهای جدیدی دست یافت. رشد اخیر قیمت فلز زرد، تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله کاهش شاخص جهانی دلار به زیر 100 واحد، گسترش نااطمینانی‌های تجاری و انتشار آمار تورم ایالات متحده و نگرانی سرمایه‌گذاران در خصوص احتمال وقوع رکود اقتصادی رخ داد. در همین راستا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا همچنان شاهد ورود شدید سرمایه هستند. با این حال سایر دارایی‌ها مانند دلار، اوراق خزانه‌داری ایالات متحده و سهام با افت ارزش روبه‌رو شدند.
در شرایطی که نگرانی‌ها درباره کاهش رشد اقتصادی آمریکا و افزایش تورم شدت گرفته، تقاضا برای طلا در بازار جهانی افزایش چشمگیری یافته است. طبق گزارش شورای جهانی طلا(WGC)، جریان ورود سرمایه به صندوق‌های قابل معامله(ETF) مبتنی بر طلا، در مارس 2025 در تمام مناطق مهم جهان افزایش یافته است. این روند که از ابتدای سال جاری آغاز شده بود، در ماه مارس شتاب بیشتری گرفت. در این گزارش اشاره شده که 61 درصد از کل ورودی‌ها به صندوق‌های مستقر در آمریکای شمالی اختصاص داشته، در حالی که اروپا 22 درصد و آسیا 16 درصد از این جریان سرمایه را به خود اختصاص داده‌اند. 
اروپا که در ماه‌های اخیر عملکرد ضعیف‌تری نسبت به سایر مناطق داشت، اکنون در حال جبران عقب‌ماندگی است. جریان ورودی 4.6 میلیارد دلاری به صندوق‌های اروپایی در سه‌ماهه اول امسال، بالاترین میزان از سال 2020 بوده است. در مجموع، در ماه مارس 92 تن طلا به ارزش 8.6 میلیارد دلار وارد صندوق‌های ETF جهانی شده و در سه‌ماهه اول امسال، 226تن طلا به ارزش 21 میلیارد دلار وارد این صندوق‌ها شده که دومین رکورد سه‌ماهه در تاریخ این بازار به شمار می‌رود. 
در این راستا، کارشناسان معتقدند که عوامل متعددی از جمله نگرانی‌های اقتصادی، نوسانات بازارهای سهام و عدم اطمینان ژئوپلیتیک، سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های امنی مانند طلا سوق داده‌اند. در بریتانیا نیز با وجود ثابت ماندن نرخ بهره توسط بانک مرکزی انگلیس، چشم‌انداز مبهم رشد اقتصادی، عملکرد ضعیف بازارها و افزایش قیمت طلا موجب افزایش تقاضا شده است. در آلمان نیز با وجود افزایش بازده اوراق قرضه 10 ساله، سیاست‌های تسهیلی بانک مرکزی اروپا و نگرانی از تعرفه‌های آمریکا، سرمایه‌گذاران را به بازار طلا کشانده است. شورای جهانی طلا همچنین هشدار داد که با وجود احتمال اصلاح قیمت، روند صعودی طلا بر پایه محرک‌های بنیادی قوی شکل گرفته است. 

کارشناسان این موسسه اشاره کردند که تفاوت شرایط اقتصادی امروز با زمان‌های اوج قبلی طلا (2011 و 2020) باعث شده که این رالی هنوز پایدار به نظر برسد.در همین حال، قیمت طلای جهانی طی سه روز اخیر جهشی حدود 200 دلار را تجربه کرد. به دنبال گسترش جنگ تجاری، قیمت هر اونس طلا به رکورد تاریخی 3237 دلار رسید. به‌طور کلی، طلا از آغاز سال تا کنون حدود 21 درصد رشد داشته و برخی تحلیلگران از جمله بانک تحلیلگران بانک یوبی‌اس پیش‌بینی کرده‌اند که قیمت آن می‌تواند تا 3400 یا حتی 3500 دلار در ماه‌های آینده افزایش یابد. همچنین، فلزات گران‌بهای دیگر همچون نقره، پلاتین و پالادیوم نیز در سایه رشد طلا با افزایش قیمت مواجه شده‌اند.در شرایطی که جنگ تجاری به‌طور جدی در سطح جهان گسترش می‌یابد، استیون هاچبرگ، تحلیلگر شرکت الیوت‌ویو هشدار داد که بازار نزولی فعلی هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و بحران مالی عمیق‌تری در راه است. او به افزایش ناگهانی اختلاف بازدهی اوراق قرضه کم‌اعتبار نسبت به اوراق خزانه‌داری آمریکا اشاره کرد و آن را نشانه‌ای از فشارهای مالی گسترده‌تر دانسته است. هاچبرگ همچنین بر این باور است که رشد بازدهی اوراق خزانه‌داری با وجود کاهش تورم، نشان از نوعی اختلال در بازار اوراق دارد. به گفته او، فشار برای فروش و کمبود نقدینگی در پشت‌صحنه باعث این تغییرات شده است. هاچبرگ تاکید کرد که در چنین شرایطی، اولویت باید با حفظ سرمایه و پرهیز از ریسک باشد.
نرخ تورم ایالات متحده
در ماه مارس 2025، نرخ تورم سالانه در ایالات متحده بیش از حد انتظار کاهش یافت و به 2.4 درصد رسید. این پایین‌ترین نرخ از سپتامبر سال گذشته بوده و نسبت به رقم 2.8 درصدی ماه فوریه و پیش‌بینی 2.6 درصدی تحلیل‌گران، کاهش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. به علاوه، تورم هسته که تغییرات قیمت مواد خوراکی و حامل‌های انرژی را در تورم محاسبه نمی‌کند، به 2.8 درصد رسید که کمتر از نرخ 3.1 درصدی فوریه و پیش‌بینی 3 درصدی اقتصاددانان بود. این کاهش تورم در حالی رخ داده که فدرال‌رزرو با چالشی جدی برای واکنش به سیاست‌های تعرفه‌ای غیرقابل پیش‌بینی ترامپ مواجه است. آمار تورم ایالات متحده در شرایطی منتشر شد که ترامپ به تازگی اعلام کرد برای 90 روز اجرای برخی تعرفه‌های متقابل را متوقف خواهد کرد، حرکتی که باعث رشد شدید بازار سهام شد. فدرال‌رزرو اکنون در وضعیت دشواری قرار دارد. آیا باید نرخ بهره را برای مقابله با کاهش رشد اقتصادی ناشی از تعرفه‌ها کاهش دهد یا آن را بالا نگه دارد تا از بازگشت تورم جلوگیری کند؟ جروم پاول و دیگر مقامات فدرال رزرو اخیرا هشدار داده‌اند که تعرفه‌ها احتمالا تورم را افزایش داده و رشد اقتصادی را کاهش خواهند داد.اریک وینوگراد، اقتصاددان، آمار تورم جدید را خبر خوبی تلقی کرد و گفت که فدرال‌رزرو اکنون فضای بیشتری برای واکنش به کاهش احتمالی رشد اقتصادی در نتیجه سیاست‌های تعرفه‌ای دارد. او پیش‌بینی کرد که نخستین کاهش نرخ بهره در ماه ژوئن انجام خواهد شد. با این حال، تحلیلگران بازار تاکید دارند که در ماه‌های آینده تمرکز اصلی روی اثرگذاری واقعی تعرفه‌ها بر تورم خواهد بود. سوبرادرا راجاپا، رئیس بخش استراتژی نرخ بهره در شرکت سوسیته جنراله، گفت: «آمار اخیر دلگرم‌کننده است، اما بازار اکنون بیشتر منتظر اثرات بلندمدت تعرفه‌ها بر تورم است.» از نظر برخی کارشناسان، کاهش بیش‌ازحد نرخ تورم، می‌تواند سیگنالی برای رکود باشد. در شرایطی که احتمال وقوع رکود بالا باشد، سرمایه‌گذاران دارایی‌های امنی مانند طلا خریداری می‌کنند تا از افت ارزش سرمایه خود جلوگیری کنند.
کمرنگی نقش دلار و اوراق خزانه‌داری
در پی تشدید جنگ تجاری میان ایالات متحده و چین، بازارهای مالی جهان به‌شدت دچار آشفتگی شده‌اند و دلار آمریکا به عنوان تازه‌ترین قربانی این ناآرامی‌ها به چشم می‌خورد. طی روزهای گذشته، شاخص دلار به پایین‌ترین سطح خود از آوریل 2022 تا کنون سقوط کرد، زیرا سرمایه‌گذاران در واکنش به جنگ تجاری، دارایی‌های آمریکایی خود را فروخته و پناهگاه‌هایی مانند ین ژاپن، فرانک سوئیس و طلا را برگزیده‌اند. به گفته تحلیل‌گران، تا زمانی که چشم‌اندازی برای حل این بحران‌ها وجود نداشته باشد، خروج سرمایه از دلار و دارایی‌های آمریکایی ادامه خواهد یافت. این روند باعث شد تا ارزش یورو در برابر دلار به بالاترین سطح خود از فوریه 2022 برسد.
در وال‌استریت نیز فروش گسترده سهام از سر گرفته شد. شاخص اس‌اندپی500 با افت 3.5 درصدی، بخش بزرگی از رشد 9.5 درصدی روز پنج‌شنبه را زایل کرد. شاخص نزدک نیز با سقوط 4.3 درصدی مواجه شد. بازارها که در ابتدا به دلیل تعلیق 90 روزه تعرفه‌های گسترده از سوی ترامپ صعود کرده بودند، با تصمیم ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های بالای 100 درصد بر کالاهای چینی، با موج جدیدی از نگرانی روبه‌رو شدند. بانک جی‌پی‌مورگان نیز هشدار داد که ادامه این سیاست‌های نامطمئن، در کنار افت ارزش بازار سهام و کاهش اعتماد عمومی، می‌تواند ایالات متحده را به سمت رکود بکشاند. گلدمن‌ساکس نیز تاکید کرد که هنوز بازارها در معرض خطرند و فضای نامطمئن سیاسی ممکن است بر فعالیت‌های مصرفی و تجاری سایه بگستراند.گرچه سلطه دلار مزایایی برای بازارهای مالی و سرمایه‌گذاران دارد، اما بهای سنگینی برای تولیدکنندگان و کشاورزان آمریکایی دارد. در جهانی که برخی کشورها فعالانه ترازهای تجاری خود را مدیریت می‌کنند و برخی دیگر نه، نقش دلار به عنوان ارز اصلی، آمریکا را به حامی اصلی اختلالات جهانی تبدیل کرده است. اصلاح این وضعیت مستلزم بازنگری جدی در قواعد تجارت و سرمایه جهانی است.
حاشیه پیام‌های ترامپ
در پی تغییر ناگهانی سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ، موجی از اتهامات به سوءاستفاده از اطلاعات نهان و دستکاری بازار به راه افتاده است. ترامپ صبح چهارشنبه در شبکه اجتماعی خود‌(تروث سوشال) نوشت: «الان بهترین زمان برای خرید است.» او همچنین امضای اختصاری خود (DJT) را پایین پیامش نوشت که هم حروف ابتدایی نام خودش است و هم نماد بورسی شرکت رسانه‌ای‌اش. تنها چند ساعت پس از این پست، بسیاری از تعرفه‌ها را به مدت 90 روز تعلیق کرد و همین تصمیم به افزایش شدید شاخص‌های سهام در آمریکا و دیگر نقاط جهان منجر شد. پس از این اعلام، شاخص اس‌اندپی500 بیش از 9 درصد و نزدک بیش از 12 درصد رشد کردند. شاخص نیکی ژاپن نیز 9 درصد و شاخص اف‌تی‌اس‌ای100 لندن نیز تا 4 درصد افزایش یافت. همچنین ارزش سهام شرکت رسانه‌ای ترامپ 22 درصد جهش کرد. این رویداد به طرح سوالات جدی از سوی قانون‌گذاران دموکرات انجامید. برخی از سناتورها خواهان شروع تحقیقات فدرال درباره احتمال دسترسی افراد نزدیک به ترامپ به اطلاعات غیرعلنی و انجام معاملات بر اساس آن شدند. 
آنها تاکید کردند که ترامپ، خانواده‌اش و مشاورانش ممکن است از تصمیم محرمانه توقف تعرفه‌ها برای سود شخصی استفاده کرده باشند. الکساندریا کورتز، نماینده مجلس نمایندگان نیز از اعضای کنگره خواست تا فهرست خریدهای سهام اخیر خود را منتشر کنند و احتمال داد برخی از نمایندگان نیز پیش از اعلام رسمی، از این تصمیم مطلع بوده‌اند.در واکنش به این اتهامات، کاخ سفید ادعا کرد که توقف تعرفه‌ها بخشی از هنر معامله‌گری ترامپ بوده و هدف از پیام او در شبکه‌های اجتماعی، اطمینان‌بخشی به مردم در برابر شایعات رسانه‌ها بوده است. 
اما این توضیحات برای بسیاری از منتقدان قانع‌کننده نیست؛ زیرا پست ترامپ به‌طور خاص به بازار سهام اشاره کرده و همزمان با منافع شخصی او در بازار هم‌راستا بوده است. ریچارد پینتر، یکی از مشاوران دولت جورج بوش، هشدار داد که ترامپ با این‌گونه پیام‌ها خود را در معرض اتهامات جدی مانند دستکاری بازار یا افشای غیرقانونی اطلاعات قرار می‌دهد و ممکن است مشمول پیگردهای قانونی یا شکایات سرمایه‌گذاران متضرر شود. برخی تحلیل‌گران اقتصادی بر این باورند که چنین رفتارهایی الگویی خطرناک در سیاستگذاری تجاری ایجاد می‌کند؛ جایی که تصمیم‌گیری درباره تعرفه‌ها می‌تواند در خدمت منافع شخصی قرار گیرد، نه منافع عمومی.از منظر فنی، اثبات تخلف بازار در این مورد ممکن است دشوار باشد، چون پیام ترامپ بسیار کلی بوده و اشاره مستقیمی به اطلاعات خاص نداشته است. اما چون او مسوول اصلی سیاست‌های تعرفه‌ای است، اظهاراتش می‌تواند برای بازارها جزو اطلاعات بااهمیت تلقی شود. 
این رخداد زنگ هشدار جدیدی در مورد تلاقی میان قدرت سیاسی و منافع مالی شخصی محسوب می‌شود. با توجه به نفوذ گسترده رسانه‌ای ترامپ، احتمال دارد سرمایه‌گذاران و حتی الگوریتم‌های معاملات خودکار در آینده توجه بیشتری به پست‌های او در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند. یک اقتصاددان گفت: «از این به بعد، صندوق‌های پوشش ریسک، الگوریتم‌های خود را طوری تنظیم می‌کنند که توییت‌های ترامپ را تحلیل کنند.»