بزرگنمايي:

بازار آریا - سید محمدرضا اعلمی* شاخص کل بورس در وضعیت بی‌تصمیمی قرار دارد. این شاخص در محدوده 2میلیون و 734‌هزار واحد تا سقف 2میلیون و 951‌هزار واحد رنج بوده و بازگشایی برخی نمادهای محصولات شیمیایی سبب حفظ کف حمایتی 2میلیون و 734‌هزار واحدی شده است. در نگاه اول این‌گونه به نظر می‌آید که اصلاح شاخص کل پایان یافته و شروع مجدد روند صعودی شاخص به لیدری گروه محصولات شیمیایی آغاز شده است. اما رفتار شاخص کل در انتهای بازار این موضوع را تایید نمی‌کند. افزایش میزان عرضه‌‌‌ها که سبب کاهش شاخص در نیمه دوم بازار شد و همچنین رنگ قرمز شاخص هم‌وزن، گواه شروع صعود مجدد شاخص کل نیست و همچنان فردا شاهد یک بازار متعادل خواهیم بود. درست است که به لحاظ آیتم‌های بنیادی همچنان بسیاری از سهم‌های بازار ارزنده هستند، ولی شاهد ‌ورود پول جدید به بازار نیستیم.
یکی از نکات مهمی که مسوولان باید مدنظر قرار دهند این است که تصمیمات خود را به شاخص کل گره نزنند. وقتی مشاور رئیس‌جمهور و عضو شورای عالی بورس، عبور از شاخص 3میلیون واحدی را از دستاوردهای دولت بداند، آن وقت ریزش شاخص کل بازار را به عدم‌کفایت تعبیر می‌کنند، در حالی که این تعبیر می‌تواند درست نباشد. شاخص 3میلیون واحدی با محدود شدن دامنه نوسان 3‌درصد و تزریق اندکی پول به‌راحتی حاصل می‌شود، این درحالی است که اثر افزایش شاخص کل باید بر روی پرتفوی بنیادی سهامداران نیز دیده شود. محدود شدن دامنه‌‌ نوسان کمک می‌کند تا به‌راحتی بتوان شاخص را کنترل کرد؛ این در حالی است که ضررهای این کار از منفعت آن بیشتر است.
کاهش نقدشوندگی بازار به‌واسطه به وجود آمدن صف‌های خرید یا فروش و همچنین اثر روانی آن بر روی رفتار سرمایه‌گذاران یکی از پیامدهای طولانی شدن محدودیت دامنه‌‌ نوسان 3درصدی است. بنابراین همان‌طور که مسوولان سازمان بورس در موقع ریزش بازار این‌گونه موضع می‌گیرند که ما مسوول کنترل شاخص نیستیم، افزایش مصنوعی شاخص کل نیز دستاورد به حساب نمی‌‌‌آید. البته مسوولان جدید نسبت به سال‌های گذشته تصمیمات‌ بهتری در حوزه بورس اتخاذ کرده‌اند و همان‌طور که رئیس سازمان بورس بیان کرد، باید به سمت اصلاح شرکت‌ها برویم و بتوانیم با حاکمیت شرکتی درست شاهد نمود آن در بازار سرمایه باشیم. اکنون با کم‌شدن ریسک‌های سیستماتیک منازعات منطقه‌‌‌ای فرصت مناسبی مهیا شده است تا شاهد یک بورس قوی باشیم.
گرفتن تصمیمات کلان اقتصادی در جهت تقویت بازار سهام و نداشتن دخالت مستقیم در فرآیند عرضه و تقاضا در بازار می‌تواند رفته‌رفته اعتماد عمومی به بورس را افزایش دهد؛ اعتمادی که ممکن است با گرفتن یک تصمیم اشتباه یا نگرفتن تصمیم به‌موقع خدشه‌دار شود. از این‌رو رجوع به پژوهش‌های مربوط به علم مالی-رفتاری در خصوص برخی تصمیم‌گیری‌ها حتی در زمینه ریزساختارهای بازار سهام از اهمیت ویژه‌‌‌ای برخوردار است.
* کارشناس بازار سرمایه