بازار آریا - دنیای اقتصاد - امیرحسین کهرودی : نقره و سایر فلزات گرانبها تحت‌تاثیر اخبار مربوط به اعمال تعرفه از سوی دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا، بر کشورهای مختلف قرار گرفت. این اعمال تعرفه سبب افزایش تقاضا از سوی معامله‌گران و مصرف‌کنندگان عمده این فلز شد. اگرچه افزایش تولید بر عرضه این فلز موثر بوده است، اما عواملی مانند افزایش تقاضا در بخش صنعتی و به‌خصوص تولیدکنندگان پنل‌های خورشیدی، وسایل نقلیه الکتریکی و لوازم‌الکترونیکی مصرفی در صعودی بودن قیمت این فلز نقش داشت.
بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد قیمت هر اونس نقره روز 4فوریه سال 2025 به بالاترین سطح 49روز اخیر رسید. تهدید دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه 25درصدی بر کالاهای مکزیک و کانادا در 25ژانویه سال‌جاری، محرک رشد فلزات گرانبها ازجمله نقره بود. برآوردها برای سال 2025 که توسط موسسه نقره انجام شده، نشان می‌دهد برای پنجمین سال متوالی کسری قابل‌توجهی در بازار نقره وجود دارد. این چشم‌انداز عمدتا ناشی از تقاضای قوی در بخش صنعتی شامل پنل‌های خورشیدی، وسایل نقلیه الکتریکی و لوازم‌الکترونیکی مصرفی است که انتظار می‌رود کاهش مصرف نقره در جواهرات و صنایع‌دستی را جبران کند. اگرچه طبق پیش‌بینی‌ها، امسال با افزایش تولید در کشور‌هایی نظیر چین، کانادا و شیلی، عرضه جهانی نقره نیز افزایش یابد، اما برآوردها حاکی از آن است که این میزان عرضه نیز کسری این فلز را در بازار جبران نمی‌کند.
بزرگ‌ترین تولیدکننده نقره در جهان
نزدیک به یک‌دهه است که تولید معادن نقره در حال کاهش بوده است. در همین حال، تقاضا برای این فلز در سه‌سال متوالی از عرضه پیشی گرفته است و موسسه نقره (Silver Institute) کمبود ناشی از عرضه را در سال 2024 پیش‌بینی می‌کند. از مهم‌ترین دلایل رشد آن می‌توان به افزایش تقاضا در حوزه صنعتی به‌خصوص در بخش انرژی خورشیدی اشاره کرد. آمارها نیز نشان می‌دهد در سال 2023، معادن نقره چیزی حدود 830.5میلیون اونس تولید کردند. طبق پیش‌بینی در سال 2024 این مجموع تولید با حدود یک‌درصد کاهش به میزان 823.5میلیون اونس نقره رسید.
تقریبا 20 تا 30‌درصد نقره جهان به صورت مستقیم از معادن اصلی به دست می‌آید و 70 تا 80‌درصد نقره استخراج‌شده در سطح جهان به عنوان محصول جانبی در کنار استخراج فلزات دیگر مانند مس، سرب و روی تولید می‌شود و به دست می‌آید. آمار 20کشور برتر تولیدکننده نقره براساس داده‌های منتشرشده از این موسسه در سال 2023 نشان می‌دهد که مکزیک، چین و پرو بیشترین تولید نقره را ثبت کردند.
میزان تولید نقره در ایران در سال 2023
بیشترین میزان نقره جهان از معادن کشورهای‌ حوزه آمریکای لاتین و آمریکای جنوبی استخراج می‌شود. براساس آمارهای سال 2023، مکزیک، چین و پرو بالاترین میزان استخراج نقره در جهان را به خود اختصاص دادند و جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نقره جهان به شمار می‌‌‌روند. سهم ایران از تولید نقره جهان در سال 2023، معادل 89تن بود. از مهم‌ترین معادن ایران که در آنها، فلز نقره استخراج می‌شود، می‌‌‌توان به معدن مس سونگون در آذربایجان‌شرقی، معدن طلای موته در اصفهان، معدن لاطلا در شهربابک کرمان و معدن رشم در دامغان اشاره کرد.

حجم و ارزش مبادلات نقره از آغاز در بورس‌کالا
مبادلات نقره در بورس‌کالا از روز 20آذرماه سال‌جاری آغاز شده و بررسی تالار نقره‌‌‌ای بورس‌کالای ایران نشان می‌دهد که تا روز دوشنبه 16بهمن‌ماه، در مجموع بیش از هفت‌هزارکیلوگرم شمش نقره در قالب گواهی سپرده به ارزش بیش از 658میلیارد تومان معامله شده است.
رفع محدودیت تعداد دارایی در بازار گواهی سپرده شمش نقره
در این راستا مدیریت بازار مشتقه و ابزارهای نوین مالی بورس‌کالای ایران با صدور اطلاعیه‌‌‌ای از رفع محدودیت تعداد دارایی در بازار گواهی سپرده کالایی شمش نقره خبر داد. از روز 17بهمن‌ماه کلیه مشتریان حقیقی و حقوقی بدون محدودیت تعداد دارایی، امکان خرید گواهی شمش نقره را به شرح زیر خواهند داشت.
-صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی (شامل صندوق‌های طلا و صندوق‌های چندکالایی) و بازارگردان: بدون محدودیت (سقف حد نصاب مندرج در امیدنامه هر صندوق باید رعایت شود)؛
-سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری: بدون محدودیت (سقف حد نصاب مندرج در امیدنامه هر صندوق باید رعایت شود)؛
- اشخاص حقوقی: بدون محدودیت؛
- اشخاص حقیقی: بدون محدودیت.