بازار آریا

آخرين مطالب

«دنیای‌اقتصاد» مهم‌ترین رویدادهای اقتصادی سال جاری را بررسی کرد؛

پیچ و تاب اقتصاد 1403 اقتصاد ایران

پیچ و تاب اقتصاد 1403
  بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد : سال1403، از هر منظر سال پرحادثه‌ای بود؛ اما از منظر اقتصادی نیز، کشور در این سال، وضعیت خاصی را تجربه کرد. در این سال، سه سکاندار در وزارت اقتصاد حضور داشتند. نرخ ارز تجاری جایگزین نرخ نیما شد. نرخ ارز رسمی با افزایش شدید روبه‌رو شد. پرونده FATF بار دیگر به روی میز مقامات تصمیم‌گیر قرار گرفت. بخشنامه ریاست‌جمهوری ترامپ برای اعمال دوباره فشار حداکثری بر ایران صادر شد و بانک مرکزی پس از چند سال، بار دیگر به اعمال سیاست انقباضی در بازار با پیش‌فروش سکه مبادرت کرد.
وزارت اقتصاد در سال 1403 میزبان دو وزیر اقتصاد و یک سرپرست بوده است.
آنچه در سال1403 رخ داد دورنمایی از سال1404 را نیز به روی فعالان اقتصادی و اقتصاددانان نمایان می‌کند. نمی‌توان این سال را سال رونق اقتصادی نامید؛ زیرا انسداد راه‌های تنش‌زدایی مابین ایران و غرب و ناپایداری سیاست‌های اقتصادی در کشور، افق چندان روشنی را برای اقتصاد ارائه نمی‌دهد؛ با این حال، می‌توان گفت، اثرگذاری فشار حداکثری در دور دوم ترامپ، کمتر از دوره قبل خواهد بود؛ زیرا اقتصاد کشور، وابستگی کمتری را در قیاس با دوره قبل، به منافذ صادرات نفت رسمی دارد.
سه سکاندار در یک سال
در ماه‌های آغازین سال1403، احسان خاندوزی و حلقه‌ای از فارغ التحصیلان دانشگاه امام صادق، سکاندار وزارت اقتصاد و سایر سازمان‌های وابسته به این وزارت بودند. اردیبهشت این سال بود که هلی‌کوپتر رئیس‌جمهور با حادثه روبه‌رو شد و در تیرماه، مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شد. رای اعتماد مجلس به کابینه پزشکیان، در 21 مرداد ماه، زمزمه‌هایی از وفاق برای حل ناترازی‌های عمده اقتصادی کشور را به گوش می‌رساند، با این حال، 6ماه از زمان آغاز به کار دولت نگذشته بود که عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد از سوی مجلس به‌عنوان مقصر تلاطمات نرخ ارز شناخته شد. با وجود اینکه بسیاری از رسانه‌ها، این استیضاح را نشانه‌ای از گام برداشتن حاکمیت در راستای کنترل نرخ ارز می‌دانستند؛ با این حال، به گفته کارشناسان، مدیریت بازار ارز، اساسا جزئی از وظایف بانک مرکزی محسوب می‌شود و استیضاح وزیر اقتصاد به سبب تلاطمات نرخ ارز، چندان کارساز نخواهد بود. همتی در 12اسفند امسال استیضاح شد و رحمت‌الله اکرمی به‌عنوان سرپرست وزارت اقتصاد، در همان روز منصوب شد. وزارت اقتصاد در یک سال، سه سکاندار مختلف پیدا کرد.تجربه نشان داد؛ تغییر سکاندار بدون تغییر اساسی سیاست‌های کلان اقتصادی کشور، اثر چندانی بر وضعیت اقتصادی کشور ندارد و به تلاطمات بیشتر دامن می‌زند. آن‌چنان‌که نرخ ارز نیز، پس از ریزشی محدود بار دیگر روند صعودی خود را پی گرفت و تا 94هزار تومان افزایش یافت.
سامانه ارز تجاری
26آذر امسال، بانک مرکزی پرده از سامانه ارزی جدیدی با عنوان سامانه ارز تجاری برداشت. اگرچه این نهاد سیاستگذاری در آغاز تاسیس سامانه، هدف از تاسیس آن را تک‌نرخی کردن نرخ ارز اعلام کرد؛ با این حال، شکاف مابین ارز تجاری و ارز آزاد، پس از تاسیس این سامانه، حتی تا 30درصد نیز افزایش یافت. به گفته کارشناسان، در صورتی که این سامانه، واقعا با سازوکار عرضه و تقاضا عمل می‌کرد و شکاف قیمتی ارز این سامانه با نرخ ارز آزاد، تا به این حد گسترش نمی‌یافت؛ می‌شد این سامانه را به‌عنوان گامی در راستای تک‌نرخی شدن ارز در کشور و حذف رانت گسترده ارزی تلقی کرد. با این حال، تا به اینجای کار به نظر می‌رسد سامانه ارز تجاری، ادامه سازوکار نیما با نامی جدید و قیمتی بالاتر است.
مطرح شدن دوباره FATF
در دولت دوازدهم، مجمع تشخیص مصلحت نظام، لوایح دولت برای رعایت الزامات مربوط به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) و پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) را تصویب نکرد. تصویب نشدن این لوایح و عدم رعایت الزامات مربوط، در نهایت منجر به ورود دوباره ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی یا FATF شد. با پایان یافتن دولت روحانی، احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت رئیسی نامه‌ای اعتراضی به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) خواستار آن شده است که نام جمهوری اسلامی ایران از ذیل توصیه7 و سایر اسناد مرتبطِ این نهاد با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد حذف شود؛ گمانه‌زنی‌هایی در رابطه با تلاش دولت رئیسی برای گام برداشتن در راستای بررسی دوباره FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام در مجمع تشخیص مصلحت نظام شنیده می‌شد؛ با این حال، به نظر نمی‌رسد اقدام عملی خاصی به جز نامه اعتراضی وزیر اقتصاد به این منظور اتفاق افتاده باشد. با روی کار آمدن دولت پزشکیان، رئیس‌جمهور در نامه‌ای از رهبری درخواست کرد تا با بررسی دوباره پرونده در مجمع موافقت کنند. در دی‌ماه1403، عبدالناصر همتی، وزیر سابق اقتصاد، خبر از موافقت رهبری با این درخواست رئیس‌جمهور داد. کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام این لوایح را در اسفندماه 1403 تصویب کرد، در مرحله بعد، لوایح در صحن مجمع مطرح خواهد شد و برای تصویب نهایی، به رای دوسوم اعضا نیاز است. این رای‌گیری احتمالا در سال آینده برگزار خواهد شد.
بازگشت پیش‌فروش سکه پس از چند سال
اسفندماه امسال، همچنین شاهد برگزاری پیش‌فروش انواع سکه بوده است. سیاست انقباضی مبتنی بر سکه، پیش از این در سال1396 اجرایی شده بود. این سیاست با هدف مدیریت بازار طلا و کنترل نوسانات سکه برگزار شد، با این حال، به نظر نمی‌رسد این سیاست اثرگذاری چندانی بر نوسانات طلا در این بلندمدت داشته باشد. به گفته کارشناسان، دو عامل مهمی که تعیین‌کننده قیمت طلا در کشور هستند، قیمت جهانی طلا و نرخ ارز هستند که برگزاری پیش‌فروش سکه اثر چندانی بر این متغیرها ندارند.
بخشنامه فشار حداکثری
دونالد ترامپ در 16بهمن1403، بخشنامه‌ای را در رابطه با اعمال فشار حداکثری بر ایران صادر کرد. این بخشنامه وزارت خزانه‌داری آمریکا را موظف کرد تا اقدامات متقابل علیه ایران را در گروه ویژه اقدام مالی (FATF) حفظ کند. در همین راستا، وزارت امور خارجه آمریکا مسوولیت دارد معافیت‌های تحریمی را لغو یا تعدیل کند، کمپینی برای کاهش صادرات نفت ایران به صفر راه‌اندازی کند، ایران را در صحنه بین‌المللی منزوی کند و از استفاده ایران از سیستم مالی عراق و کشورهای خلیج برای دور زدن تحریم‌ها جلوگیری کند. به گفته کارشناسان، انسداد مسیرهای تنش‌زدایی بین دو طرف در ماه‌های اخیر، چشم‌انداز مطلوبی را در سال آینده نشان نمی‌دهد، با این حال به نظر نمی‌رسد اثر فشار حداکثری بر اقتصاد ایران، به اندازه دور اول ریاست جمهوری ترامپ باشد؛ زیرا کشور پیش از اعمال تحریم‌های حداکثری در دور اول، در بازارهای رسمی انرژی حضور پیدا کرده بود؛ با این حال، به نظر می‌رسد مسیرهای تجارتی نفت ایران در سال‌های اخیر، رسمی نیست و اثرگذاری تحریم‌ها بر آن، احتمالا محدود خواهد بود.

لینک کوتاه:
https://www.bazarearya.ir/Fa/News/1281631/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی؛اولویت لرستان در سال 1404

زیباکاری تهران در دقیقه 90

معادله بقا در بازارها

تکالیف قانونی مرتبط با قانون بودجه سال 1404 در قبال اعطای تسهیلات به بانک‌های عامل ابلاغ شد

با اعتماد دولت به بخش خصوصی، رشد اقتصاد ملی را فراگیر، مستمر و پایدار خواهیم ساخت

ترامپ و زلنسکی توافق کردند+ جزئیات

انصارالله یمن: همچنان از عبور کشتی‌های آمریکایی در باب‌المندب جلوگیری می‌کنیم

چرا سری ایکس 55 پرو محبوب هستند؟

تولید نیسان آبی متوقف می‌شود؟

ارزش ریال از افغانی کمتر شد!

سرپرست وزارت اقتصاد درباره پرداخت آخرین حقوق چه گفت؟

تخلفات رانندگی با پهپاد کنترل می‌شود

ترامپ و زلنسکی بر سر چه چیزی توافق کردند؟

یامین‌پور: در راند آخریم | مشت آخر را به آمریکا می‌زنیم و وارث جهان خواهیم شد

118 سال رشد اقتصادی ایران؛ از سقوط‌های سنگین تا جهش‌های تاریخی+ نمودار

پیام تبریک پوتین به پزشکیان

رشد اقتصادی ایران از سال 1286 تا تابستان 1403+ نمودار

دیدار سید حسن خمینی با مهدی کروبی+ عکس

ادعای آکسیوس درباره محتوای نامه رئیس جمهور آمریکا به ایران

اوکراین توقف حمله به زیرساخت‌های روسیه را پذیرفت

برنامه ویژه چین برای نجات اقتصاد

آغاز فروش بلیت هواپیما برای نیمه دوم تعطیلات+ جزئیات

پیش بینی گلدمن ساکس برای طلا تا پایان 2025

کامیون عراقی در کرز پرویزخان آتش گرفت+ جزئیات

پیک نوروزی ممنوع است

اهرم تازه چین برای نفوذ در خلیج فارس

جزئیات تمدید قرارداد بیمه تکمیلی بازنشستگان کشوری

ژاپن نوروز را تبریک گفت

سال 1404 خانه بخریم یا نخریم؟

تمدید قرارداد بیمه تکمیلی درمان بازنشستگان تا پایان فروردین

تکرار ادعاهای ضد ایرانی از سوی ترامپ

جنگنده‌های آمریکایی به صعده و صنعا حمله کردند

گوترش خواستار آتش‌بس در غزه شد

توضیح مهم وزیر کشور درباره تأمین کالاهای ضروری در ایام نوروز و رمضان

مردم با کالابرگ بیشتر چه کالاهایی خریدند؟

زمان عرضه گوشی تاشو اقتصادی سامسونگ+ عکس

یامین‌پور: ما مشت آخر را به آمریکا می‌زنیم و وارث جهان خواهیم شد

میرسلیم: همه می‌دانند که ما گرفتار مشکلات اقتصادی مزمن شده‌ایم

ترامپ تلفنی با زلنسکی گفت‌و‌گو کرد

وزیر فرهنگ و ارشاد حکم انتصاب صادر کرد

شهروندان صرفه‌جو در مصرف آب پاداش می‌گیرند

سال شکوهمند ماسک

تعلیق وب سایت‌های فروش بلیط هواپیما بخاطر گران فروشی

دلار رکوردشکنی و به 3500دلار خواهد رسید

پیش‌بینی بازار خودرو در سال 1404 | خودرو در سال جدید گران می‌شود یا ارزان؟

پیش‌بینی بازار خودرو در سال 1404 / خودرو گران می‌شود یا ارزان؟

پیش‌بینی بازار خودرو برای 1404

ماسک: افراد بد قصد جانم را دارند

حقوق کارگران چقدر افزایش یافت؟

خرید نهال گردو لیبل دار جهاد کشاورزی از نهال سبز با قیمت استثنایی 59 هزار تومان و نهال میوه 30 هزارتومان و تحویل 24 ساعته!

© - www.bazarearya.ir . All Rights Reserved.

چاپ ایرانیان کمپانی