بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد - امیرمحمد بختیاری : بازار سرمایه این روزها در حالی به مسیر خود ادامه می‌دهد که تنش‌‌‌های اقتصادی و سیاسی به‌شدت بر روند آن تاثیر گذاشته‌اند. استیضاح وزیر پیشین اقتصاد به‌‌‌عنوان یکی از اتفاقات مهم این روزها، تاثیر زیادی بر بازار گذاشته است.
با این حال، نباید فراموش کرد که عملکرد وزیر پیشین در چارچوب محدودیت‌ها و بحران‌های موجود تا حدودی قابل دفاع است. هرچند برخی از سرمایه‌گذاران از سیاست‌‌‌های اتخاذشده راضی نبودند، اما در مقایسه با وزرای قبلی، وی توانست تا حدی تعادل را در بازار برقرار کند. در شرایط کنونی اما بازار به‌شدت از سیاست‌‌‌های اقتصادی جدید و تغییرات دولت متاثر شده است و بسیاری از فعالان بازار نگرانی زیادی درباره وضعیت آینده بورس دارند. در این شرایط با وجود اینکه اقدامات مثبتی از قبیل تجدید ارزیابی‌ها موتور محرکی برای رشد بازار بودند، این اقدامات کوتاه‌‌‌مدت مانند تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌ها توسط برخی شرکت‌ها مانند سایپا، نمی‌‌‌توانند تغییرات پایدار و اساسی در روند بازار ایجاد کنند. 
علاوه بر این، شرایط بازارهای موازی مانند بازار طلا نیز بر بورس تاثیر گذاشته است. این نوسانات سرمایه‌گذاران را به سوی بازارهای دیگر سوق داده است. در این وضعیت، نقدینگی از بازار سرمایه خارج شده و به سمت بازارهای کم‌‌‌ریسک‌‌‌تری مانند طلا می‌رود. به نظر می‌رسد این روند، تا زمانی که اقتصاد کشور درگیر مسائل کلان اقتصادی و سیاسی باشد، ادامه خواهد یافت.
در مجموع، آنچه در حال حاضر بیش از هر چیز دیگری بر بازار سرمایه سایه افکنده، نبود ثبات در سیاست‌‌‌ها، شرایط اقتصادی پیچیده و چالش‌‌‌های بین‌المللی است. برون‌‌‌رفت از این وضعیت، نیازمند برنامه‌‌‌ریزی دقیق، اصلاحات بنیادین و تصمیمات قاطعانه در بورس است تا شاید بتوان مجددا اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کرده و بازار را به سمت تعادل و رشد هدایت کرد.
بازار از نگاه کارشناسان
مجتبی سلطانی، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص وضعیت بازار عنوان کرد: بازار سرمایه این روزها حال و روز خوشی را تجربه نمی‌کند. پس از استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر پیشین اقتصاد، تنها حامی بورس که در محافل عمومی با صراحت از بازار حمایت می‌‌‌کرد و مسیر حرکتی‌اش براساس اقتصاد آزاد و رشد صنایع تنظیم شده بود، به بازار رنگ متفاوتی را پیشکش کرد. از نظر برخی سرمایه‌گذاران، عملکرد وزیر پیشین اقتصاد آن‌‌‌چنان چشم‌گیر نبوده است، اما می‌توان اظهار کرد وزیر پیشین در مقایسه با وزرای اقتصاد دولت‌های گذشته در چارچوب محدودیت‌های موجود، عملکرد قابل قبولی داشته و امتیاز مثبتی را به خود اختصاص می‌دهد. با این حال، اتفاقات دیگری نیز به پیچیدگی اوضاع افزوده است. در این میان، بحث جایگزین‌‌‌های وزیر پیشین و انتظارات از وزیر بعدی نیز داغ است. از این‌رو بازارهای مالی شرایط متفاوتی را تجربه می‌کنند و تحلیل پارامترهای اقتصادی به‌تنهایی ممکن است گمراه‌‌‌کننده باشند.
این کارشناس بازار ادامه داد: روز شنبه تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌ شرکت سایپا (خساپا) مورد تایید حسابرس قرار گرفت. برخی نمادها مانند سایپا، ایران‌‌‌خودرو و بانک ملت در روزهای اخیر معاملات بهتری نسبت به کلیت بازار داشتند و حجم خرید در آنها مشهود بود. با روند فعلی مدیریت و عدم‌تصمیمات جسورانه، انتظار بهبود در وضعیت بازار دور از انتظار خواهد بود. 
با این حال، پیش‌بینی می‌شود که تعطیلات نوروز می‌‌‌تواند فرصتی برای کاهش التهاب باشد و بازار را از این تب‌‌‌وتاب دور کند. مدیریت سازمان بورس نیز این روزها زیر ذره‌‌‌بین است. به نظر می‌رسد سازمان در خصوص برخی تصمیمات منفعل عمل کرده است. در این شرایط تصمیم قاطع می‌‌‌تواند بیش از 70‌درصد شرایط را بهبود دهد. اما با وضعیت فعلی، پیش رفتن به سوی تعطیلات بهترین اتفاق ممکن است تا دست‌‌‌کم کمی از تب منفی بازار کاسته شود.
حسین مرید سادات، کارشناس بازار سرمایه، در تحلیل و ارزیابی روز گذشته بازار عنوان کرد: بازار سرمایه درهفته جاری نیز تحت‌تاثیر تحولات هفته گذشته، از جمله بحث‌‌‌های مربوط به استیضاح، روند مطلوبی را تجربه نکرده است. 
به نظر می‌رسد حمایت‌‌‌ها از بازار همچنان شکننده باشد. در این میان کاهش خروج نقدینگی از بازار همچنان ادامه دارد. صندوق‌های طلا که به‌تازگی اصلاح قیمتی را تجربه کرده بودند، طی دو روز گذشته با افزایش ارتفاع قیمتی مواجه شدند که نشان‌‌‌دهنده تداوم ورود پول به این بازار است. از روز شنبه همچنین بازگشت قیمت دلار به محدوده 90‌هزار تومانی رخ داد. نرخ دلار بانک مرکزی همچنان در محدوده 95‌هزار تومان اعلام شده، اما انتظارات از بازار بیش از این نیست. 
شاخص کل روز یکشنبه برای پنجمین روز متوالی کاهش پیدا کرد و باید منتظر ماند و دید آیا چرخشی در روند بازار رخ خواهد داد یا خیر. ارزش دلاری بازار نیز به سطح سال 93-92 بازگشته که خوشایند سرمایه‌گذاران نبوده است. از طرفی سیاست‌‌‌های انقباضی دولت همچنان پابرجاست و عرضه گواهی سپرده‌‌‌های 30درصدی توسط بانک مرکزی نیز به این شرایط دامن زده است. در چنین وضعیتی، انتظار رشد چشم‌گیر از بازار منطقی به نظر نمی‌‌‌رسد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: با نزدیک شدن به پایان سال باید گفت بازارها در سال‌جاری عملکرد مطلوبی نداشتند. در این میان در سال‌جاری انواع ریسک‌‌‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک، از جمله نوسانات اقتصادی و سیاسی، بر بازار سایه افکنده بود. چشم‌‌‌انداز سال 1404 نیز تا حد زیادی به عوامل خارج از بازار وابسته است. با این حال، هرگونه پیش‌بینی ممکن است تحت‌تاثیر تحولات غیرقابل پیش‌بینی قرار گیرد. 
مرید سادات در پایان گفت: از سوی دیگر تایید حسابرس سایپا که روز شنبه اعلام شد، می‌تواند محرکی برای بازار خودرو محسوب شود. اما تجربه نشان داده که بازار به چنین اخباری واکنش چندانی نشان نمی‌‌‌دهد. با این حال امید می‌رود که اخبار مثبت برای دو غول خودروسازی، یعنی سایپا و ایران‌‌‌خودرو، بتواند در روزهای آینده اتمسفر متعادلی به بازار ببخشد.