بزرگنمايي:

بازار آریا - مترجم: مریم مرادخانی ماست یکی از خوراکی‌‌‌های سنتی و باستانی است که با تخمیر شیر تهیه می‌شود. این محصول لبنی جذاب، هزاران سال است که یک غذای محبوب در خاورمیانه و آسیاست و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده. ماست در واقع یکی از اولین غذاهای سالم تاریخ است که امتحانش را به خوبی پس داده. و از آنجا که در سال‌های اخیر، آگاهی و گرایش مردم جهان به غذای سالم افزایش یافته، این محصول لبنی نیز به یک گزینه ایده‌آل برای کسانی تبدیل شده که به دنبال یک میان‌‌‌وعده سالم و خوشمزه هستند که بتوانند روزانه از آن استفاده کنند.
ماست که زمانی، پای ثابت سفره‌‌‌ها در کشورهای شرقی بود حالا با قدرت به بازارهای غربی راه پیدا کرده و به آمریکا رسیده. درآمد فروش ماست در آمریکا در سال 2023، به بیش از حدود 8.3 میلیارد دلار رسیده و از سال 2017، رشد مداومی را تجربه کرده.
یکی از برندهای مطرح و موفق ماست در آمریکا، «چوبانی» است که بیش از 20‌درصد بازار ماست آمریکا را از آن خود کرده. اما سفر چوبانی از ترکیه تا آمریکا، سفری دراز و پرچالش بوده. بنیان‌گذار این شرکت، «حمدی اولوکایا» اهل کردستان ترکیه است.
او در شرق ترکیه متولد شده. خانواده‌‌‌اش مالک یک مزرعه دام کوچک بودند و محصولات لبنی تولید می‌‌‌کردند. او به خاطر دارد که در دوران کودکی به خانواده‌‌‌اش در تهیه پنیر کمک می‌‌‌کرد. سال 1994، حمدی به آمریکا رفت و در نیویورک مستقر شد. وقتی به نیویورک رسید شروع کرد به یادگیری انگلیسی و آشنایی با چند و چون کار و زندگی در این شهر شلوغ. او وقتی به سوپرمارکت می‌‌‌رفت حتما ماست و پنیر می‌‌‌خرید اما ماست‌‌‌های موجود در بازار آمریکا از نظرش، زیادی شیرین و آبکی بودند. به همین خاطر پس از مدت کوتاهی، تصمیم گرفت خودش ماست و پنیر تولید کند. هم برای خودش و هم برای فروش. البته در خانه‌‌‌اش و مقیاس محدود. او می‌‌‌گوید: «هرگز فکر نمی‌‌‌کردم یک روز در آمریکا محصولی تولید کنم که خانواده‌‌‌ام برای چند نسل، تولید می‌‌‌کردند.»
حمدی یک متخصص تولید ماست که از ترکیه آمده بود را استخدام کرد و با کمک او، روش‌های مختلف تهیه ماست در دماهای مختلف را امتحان کرد تا بالاخره، دستور مخصوص خودش را پیدا کرد. با همان طعم و بافت دلخواهش. محصول مورد علاقه‌‌‌اش، ماست چکیده بود. یک محصول لبنی خوشمزه، با بافتی فشرده و خامه‌‌‌ای که پروتئین بیشتری دارد. مدتی بعد، او به یک آگهی پستی برخورد که مسیر زندگی‌‌‌اش را تغییر داد. آگهی فروش یک کارخانه متروکه که سابقا محل تولید ماست شرکت «کرفت» بود. او می‌‌‌گوید: «عکس‌‌‌های ساختمان کارخانه را دیدم. یک کارخانه قدیمی بود که سال 1920 ساخته شده بود و نیاز به تعمیر و رسیدگی داشت. بلافاصله با املاک تماس گرفتم و برای بازدید از محل قرار گذاشتم. فضای کارخانه غم‌‌‌انگیز بود. درست مثل یک قبرستان. 55 نفر از کارکنان سابق در حال آماده‌‌‌سازی برای بستنش بودند. کارخانه تجهیزات زیادی داشت اما همه قدیمی بودند. بهترین نکته مثبت کارخانه، قیمت مناسبش بود. کل مجموعه با تجهیزاتش را 700‌هزار دلار قیمت گذاشته بودند در حالی که بعضی از ماشین‌‌‌آلات به تنهایی بیشتر از یک میلیون می‌ارزیدند.»
او بلافاصله با وکیلش که حالا مشاور کسب و کارش است تماس گرفت و موضوع را مطرح کرد. وکیلش مخالف خرید آن ملک بود و گفت: «کرفت یک برند موفق است. لابد یک چیزی می‌‌‌دانسته که آن کارخانه را تعطیل کرده. و ما از آن خبر نداریم. تازه، پولش را می‌‌‌خواهی از کجا بیاوری.» اما حمدی مصر بود که هر طور شده کارخانه را بخرد. به دنبال وام رفت و به هر دری زد تا بالاخره توانست پول خرید کارخانه را جور کند. چهار نفر از آن 55 نفر را نیز استخدام کرد و بالاخره کارشان را در سال 2007 رسما آغاز کردند. او نام برندش را «چوبانی» گذاشت که در کردی به معنای چوپان است. ماست چوبانی با استقبال مشتری‌‌‌ها مواجه شد.
او می‌‌‌گوید: «هرگز تصور نمی‌‌‌کردم کارم تا این حد گسترش پیدا کند. البته سختی‌‌‌هایی هم داشت که برایشان آماده بودم. شما همیشه یک وجه از داستان را در خبرها و مقالات می‌‌‌شنوی اما پشت صحنه، کلی ماجرای دیگر در جریان است. مخصوصا در صنعت خوراک و به خصوص در حوزه غذاهای طبیعی. اگر یک تنه در حال رقابت با شرکت‌های بین‌المللی باشی و روی پای خودت ایستاده باشی و منابعت محدود باشد، کارت سخت‌‌‌تر خواهد بود.»
تیم او برای گسترش کسب و کارش، مسیر جدیدی را انتخاب کردند. به جای آنکه پا جا پای برندهای بزرگ دنیا بگذارند، رویکرد کارآفرینی را انتخاب کردند. «یک رویکرد کارآفرینانه. روشی جدید برای یافتن راه‌‌‌ها و منابع و رشد و توسعه برند. تا الان که خیلی جذاب بوده اما کلی از موهایم در این مسیر سفید شده. جذاب بوده اما آسان هم نبوده.» در حال حاضر این شرکت چند نوع ماست تولید می‌کند: ماست چکیده، یونانی، رژیمی، بدون قند و ماست‌‌‌های طعم‌‌‌دار. چوبانی یکی از برندهای موفق آمریکایی است که سعی دارد فرهنگ مهربانی و بخشندگی را در میان کارکنان و جامعه ترویج کند. حمدی می‌‌‌گوید همین دیدگاه، راز موفقیت کسب و کارش است.
منابع: HBR, Dairy News, Ted