بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد - امیرمحمد بختیاری : بازار سرمایه این روزها در شرایطی حساس و پیچیده قرار گرفته است. نوسانات نرخ ارز و تصمیمات اقتصادی نامشخص، باعث شده است تا سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری وارد بازار شوند و فضای معاملاتی از همیشه بی‏‏‌روح‏‏‌تر به نظر برسد. شکاف روزافزون میان دلار توافقی با دلار بازار آزاد، به‌طور مستقیم بر بازار سرمایه تاثیر گذاشته و آن را وارد مرحله نوسانی کرده است. این شرایط که با تعطیلی‏‏‌های غیرمنتظره بازار و تغییرات ناگهانی در سیاست‏‏‌های ارزی همراه شده، نه‌تنها باعث کاهش اعتماد عمومی به بازار شده، بلکه مانع هرگونه حرکت جدی در مسیر رشد نیز شده است. در این شرایط، فعالان اقتصادی به‏‏‌ویژه در بازار سرمایه، با کمبود اطلاعات شفاف و سیگنال‏‏‌های نادرست از سوی نهادهای مسوول مواجه هستند. اما در کنار همه این مشکلات، همچنان امیدهایی برای بازگشت تعادل به بازار وجود دارد.
بهبود گزارش‌‌‌های ماهانه شرکت‌ها و افزایش دلار توافقی، می‌‌‌تواند به‌تدریج فضای مثبتی را به بازار بازگرداند. اما واقعیت این است که بدون ورود نقدینگی و تغییرات اساسی در سیاست‌‌‌های اقتصادی، صحبت از رشد بازار در کوتاه‌‌‌مدت کمی پیچیده خواهد بود.
بازار از نگاه اخبار
محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه، در تحلیل شرایط بازار اظهار کرد: در روزهای تقویمی گذشته نوسانات نرخ ارز موجب شد تا سایر بازارها با شوک نسبی مواجه شوند. با افزایش نرخ ارز در معاملات هفته گذشته تب و تاب به‌خصوصی در بورس مشاهده نشد و نوسانات رو به بالای نرخ ارز و عدم‌تحرک نرخ دلار توافقی موجب شد تا شکاف بین دلار توافقی با دلار بازار آزاد به بیش از 30‌درصد افزایش پیدا کند. با این اتفاق حذف دلار نیمایی عملا بی‌اثر قلمداد می‌شود. از طرفی افزایش نااطمینانی‌ها نسبت به آینده، اقبال‌ها را به دارایی‌های کم‌ریسک سوق داد و فلز زردرنگ و صندوق‌های طلا وضعیت مساعدی را پشت سر گذاشتند. از این‌رو توقف در رشد نرخ توافقی در کنار رشد قیمتی سایر بازارها رخ داد و بازار سرمایه تا حدودی کم‌رونق جلوه کرد. 
این کارشناس بازار تعطیلی‌های مکرر هفته اخیر را همچون دست‌اندازی در روند معاملات دانست و گفت: فعالان اقتصادی با تعطیلی روزهای کاری موافق نیستند. با وجود این به نظر می‌رسد متولیان و سیاستگذاران سازمان بورس تا حدودی تعطیلی روز‌های گذشته را به نفع روند کلی بازار می‌دانستند و به این سبب به آن تن دادند. با این حال، افزایش انتقادات به این موضوع موجب شد تا روابط عمومی سازمان بورس تعطیلی بازار را منوط به بازبودن شعب بانک‌ها اعلام کند. بازوی نقدشوندگی را می‌توان یکی از نقاط قوت مهم بازار دانست و اقداماتی از این دست می‌تواند این موضوع را زیر سوال ببرد. همچنین تعطیلی‌هایی از این دست بحث تسویه آپشن‌ها را با اما و اگرهای زیادی روبه‌رو می‌کند. با وجود مصوبه نهایی، اقداماتی از این دست بدون اعلام قبلی ریسک بازارها را بیش از گذشته افزایش می‌دهد. البته به نظر می‌رسد شعب کشیک بانک‌ها نتوانند اقدام مشخصی در خصوص بحث تسویه در اتاق پایاپای انجام دهند. از این‌رو شعب کشیک شاید نتوانند آن طور که شاید و باید این مشکل را رفع کنند.
خبری‌زاد در ادامه افزود: فرمول نرخ خوراک با وجود ایراداتی که به آن وارد می‌شود متاثر از چهار هاب منطقه‌ای است. این فرمول تحت‌تاثیر نرخ ارز توافقی و میانگین نرخ خوراک چهار منطقه گازی مهم است که مهم‌ترین آن منطقه اروپا خواهد بود. قیمت نرخ خوراک به دلیل سرمای هوا و فصل زمستان رشد پیدا کرد. از این‌رو رشد نرخ خوراک از گذشته قابل پیش‌بینی بود. حذف نرخ نیما و جایگزینی دلار توافقی با آن نیز مشخص بود.
بنابراین، این نرخ‌ها غیر‌قابل پیش‌بینی نبودند. بحث‌هایی از این سو مطرح شد که چرا پیش از شفافیت توسط شرکت‌ها، این نرخ‌ها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. این عدم‌تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه وجود دارد و نمی‌توان آن را نادیده گرفت. با وجود این، برخی‌ها دلیل سرخ‌پوشی بازار را انتشار این گزارش‌ها می‌دانند و آن را با نامه 17اردیبهشت‌ماه سال 1402 مقایسه می‌کنند.
وی در پایان اشاره کرد: نرخ بهره به‌عنوان متغیری تاثیرگذار بر بازار نوسان رو به پایینی نداشته است که بازار را با رشد شتابان روبه‌رو کند. از طرفی اهالی بازار سرمایه با جایگزینی دلار توافقی با دلار نیما امید داشتند که دلار شرکت‌های صادرات‌محور توسط بانک‌مرکزی ارزان‌فروشی نشود که این موضوع نیز به دلیل رشد دلار بازار آزاد و عدم‌تحرک دلار توافقی محقق نشده است. چشم‌اندازها از توافق هسته‌ای موضوع دیگری است که سرمایه‌گذاران باید در تحلیل‌های خود آن را در نظر بگیرند. رشد دلار توافقی در کنار بهبود گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها می‌توانند به‌عنوان عوامل رشد بازار در نظر گرفته شوند. در صورت تداوم سیاست‌های فعلی و سرازیر نشدن نقدینگی فعال به بازار احتمال رشد در کوتاه‌مدت کاهش پیدا خواهد کرد. هرچند باید دید بازار در کوتاه‌مدت چه واکنشی نشان داده و چه مسیری را طی می‌کند.