بازار آریا - اقتصادنیوز : طرح صلح 2020 ترامپ در خاورمیانه اگرچه ناکافی است، ممکن است نقطه شروعی باشد. این طرح می‌تواند با قدرت بخشیدن به تشکیلات خودگردان فلسطینی اصلاح شود.
به گزارش اقتصادنیوز، شورای آتلانتیک با انتشار یادداشتی مدعی شد: دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید، توافقی بالقوه برای عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی است. ترامپ می‌خواهد به سرعت در این زمینه گام بردارد، بالاخص آن که فرستاده ویژه‌اش یعنی استیو ویتکاف، را هم در دوران انتقال و هم در هفته گذشته عازم ریاض کرده است.
این اتفاق که دستاورد بزرگی برای منافع امنیت ملی ایالات متحده نیز محسوب می‌شود بیش از هر زمان دیگر در دسترس است، اما قریب‌الوقوع نیست. تحقق این‌ایده به سلسله مراحل با توالی دقیق و یک استراتژی سیاسی متناظر نیاز دارد تا اجرا‌سازی دیوانه‌وار در هفته‌های آغازین دوره ریاست جمهوری ترامپ.
مقدمه چینی برای عادی سازی2
به ادعای شورای آتلانتیک، برای اینکه این معامله قابل اجرا باشد، باید شرایط متعددی فراهم شود. اول، آتش بس غزه باید پا برجا بماند و فاز دومش اجرایی شود. اگر همه چیز به خوبی پیش برود، تا اوایل ماه مارس، مرحله اول آتش بس با آزادی سی و سه گروگان اسرائیلی و افزایش قابل توجه کمک‌های بشردوستانه به غزه، کامل خواهد شد.
مرحله دوم که مذاکرات برای آن به تازگی در حال انجام است، آزادی گروگان‌های زنده باقی مانده اسرائیلی را تضمین می‌کند. در حالی که نتانیاهو قبلاً یکی از شرکای ائتلاف راست افراطی یعنی ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی را بر سر این توافق از دست داده و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی بی‌بی را به ترک کابینه تهدید کرده است؛ گزاره‌ای که می‌تواند زمینه‌ساز فروپاشی سیاسی نخست وزیر شود.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که 73 درصد از مردم اسرائیل خواهان ادامه توافق هستند. ترامپ اصرار خواهد کرد که نتانیاهو به این تعهد عمل کند. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های اسرائیلی، ویتکاف به نخست وزیر گفته ائتلاف شما مشکل شماست.
از سوی دیگر، بازسازی غزه باید آغاز و مسیری معتبر به سوی نوعی تشکیل دولت فلسطین در کرانه باختری و غزه تعریف شود. محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی (MBS) و دستیارانش به طور مداوم از این مسیر به عنوان شرطشان برای ادامه عادی‌سازی یاد کرده‌اند.
حل و فصل همه این قطعات به زمان نیاز دارد و به احتمال زیاد در سفر نتانیاهو به واشنگتن دی سی یکجا حل نخواهد شد. ترامپ هفته گذشته با ارائه طرح تخلیه فلسطینی‌ها از غزه شرایط را پیچیده کرد -خواسته او به معنای مرگ تشکیل کشور فلسطینی است.-
طبیعتا این گزاره به یکی از دغدغه‌های جدی بن سلمان نیز تبدیل شده است، همانی که اولویتش ثبات منظقه‌ای است تا با توسل بدان بتواند اصلاحات اقتصادی و اجتماعی چشم انداز 2030 را اجرایی کند؛ گزاره‌ای که برای پادشاهی ضروری است. با این همه آثار بالقوه چنین جابجایی جمعیتی بر دو شریک اصلی عربستان یعنی، مصر و اردن می‌تواند پیامد‌هایی به دنبال داشته باشد.

مشوق برای سعودی
در طرف اسرائیلی، دو مشکل وجود دارد. ائتلاف اسرائیل از مخالفان سرسخت تشکیل کشور فلسطین محسوب می‌شوند و حتی بیشتر اسرائیلی‌های میانه‌رو که از حملات حماس آسیب دیده‌اند، معتقدند که ایجاد کشور فلسطینی خطری بسیار بزرگ برای اسرائیل است.
ترس آن‌ها با حضور اعضای حماس در خیابان‌های غزه و در جریان آزادی گروگان‌ها بیشتر هم شده است. با این همه توصیف دقیق کشور فلسطینی با شرایطی که اسرائیلی‌ها نیز پذیرایش باشند، مستلزم تضمین‌های امنیتی برای تل آویو است؛ تضمین‌هایی که باید در باب آن به شکلی دقیق مذاکره شود.
طرح صلح 2020 ترامپ در خاورمیانه اگرچه ناکافی است، ممکن است نقطه شروعی باشد. این طرح می‌تواند با قدرت بخشیدن به تشکیلات خودگردان فلسطینی اصلاح شود. آتش‌بس در لبنان باید برقرار باشد و اسرائیل احتمالاً باید از پایگاه‌های خود در بلندی‌های جولان سوریه عقب بنشیند. آرامش در مرز لبنان و اسرائیل و ممانعت (ادعایی) از ورود اعضای حزب‌الله به جنوب، می‌تواند برای عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان به شکلی مثبت بستر‌سازی کند.
سعودی‌ها همچنین احتمالاً به اسرائیل فشار خواهند آورد تا از مواضع خود در سوریه پس از سقوط بشار اسد عقب نشینی کند، تا به تلاش‌های عربستان برای کمک به رهبری پس از اسد در دمشق کمک کند و جایگاه خود را برجسته نماید. در نهایت، ترامپ و بن سلمان باید بر سر یک سری توافقات دوجانبه میان آمریکا و عربستان که زیربنای توافق عادی‌سازی است، به اجماع نظر دست یابند.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه پیشین ایالات متحده، اندکی قبل از ترک سمت خود در یک سخنرانی در شورای آتلانتیک این موارد را بیان کرد: یک معاهده امنیتی، یک توافقنامه همکاری دفاعی، یک توافقنامه انرژی شامل همکاری هسته‌ای غیر نظامی و یک معامله تجاری و سرمایه‌گذاری است.
موضوعات مختلف در دوران دولت بایدن به تفصیل مورد مذاکره قرار گرفتند اما به نتیجه نرسیدند. ترامپ باید آن‌ها را بررسی کرده و مطمئن شود که می‌تواند از آن‌ها حمایت کند یا به دنبال اصلاح باشد. هنوز ممکن است چانه زنی سختی برای تیم‌های آمریکایی و سعودی در مورد ماهیت ضمانت‌های امنیتی ایالات متحده برای جلوگیری از فعل و انفعال‌های ادعایی وجود داشته باشد.
اطمینان از هم صدایی عربستان با آمریکا به جای چین نیز هنوز خواسته‌ای است که منجمد مانده است. تعهد بن سلمان برای سرمایه‌گذاری 600 میلیارد دلاری در ایالات متحده می‌تواند به پیشبرد این مذاکرات کمک کند، به خصوص اگر شامل خرید یک پلتفرم دفاعی بزرگ ایالات متحده مانند هواپیما‌های اف-15 باشد.

ترامپ بر سر دوراهی
ترامپ در نهایت باید یک معاهده امنیتی ایالات متحده و عربستان سعودی را برای تصویب به سنای آمریکا بیاورد که به دو سوم آرای دموکرات‌ها نیاز دارد. این هدف دست یافتنی است، اما اگر استراتژی زمین سوخته ترامپ در دستور کار داخلی قرار بگیرد، سناتورهای دموکرات ممکن است تمایلی به اینکه نوبل صلح به رئیس جمهوری برسد ندشته باشند و از همین رو در مسیر پیش رو سنگ اندازی خواهند کرد.
حل و فصل همه این قطعات به زمان نیاز دارد و به احتمال زیاد در سفر نتانیاهو به واشنگتن دی سی هیچکدام از این‌ها در جای خود قرار نخواهند گرفت. پیشنهاد سفر زودهنگام ترامپ به عربستان سعودی می‌تواند به پیشبرد این بسته کمک کند، اما ممکن است برای تکمیل آن زمان کافی نباشد.
در اینجا یک سکانس پیشنهادی وجود دارد که ترامپ و نتانیاهو باید در مورد آن صحبت کنند؛ قفل مرحله دوم آتش بس. اگر اسموتریچ از ائتلاف خارج شود، نتانیاهو باید انتخابات زودهنگام برگزار کند. او با دارایی‌های قابل توجهی وارد رقابت‌ها می‌شود و همه گروگان‌های اسرائیلی با خانواده‌هایشان در خانه زندگی می‌کنند. «بی بی» از ترامپ برخوردار است؛ همانی که همچنان در اسرائیل محبوبیت دارد.
اگر نتانیاهو چشم‌انداز توافق عادی سازی با عربستان سعودی را بپذیرد، شانس معقولی برای بازگشت به عنوان نخست وزیر با شرکای ائتلاف میانه رو (بنی گانتز یا یایر لاپید) یا دست راستی کمتر رادیکال (نفتالی بنت یا آویگدور لیبرمن) دارد.
انتخابات اسرائیل همچنین به بلوغ توافق‌های آمریکا و عربستان و برای ترامپ فرصت می‌دهد تا یک استراتژی سیاسی تازه تعریف کرده که سناتورهای دموکرات را برای رأی دادن به معاهده در اواخر سال 2025 ترغیب نماید. نقطه ضعف این روش زمان از دست رفته است. انتخابات اسرائیل و تشکیل کابینه می‌تواند تصمیم گیری را تا شش ماه متوقف کند.
ترامپ مطمئناً تکرار انتخابات اسرائیل در دوره اول ریاست جمهوری خود را به یاد می‌آورد که تقریباً دو سال هزینه داشت. اما ارزیابی واقع بینانه از زمان و شرایط سیاسی مورد نیاز برای تثبیت این توافق نشان می‌دهد که صبر استراتژیک بخش بهتری است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.