بزرگنمايي:

بازار آریا - «نگران آمدن ترامپ نیستیم و برای چنین شرایطی برنامه داریم»؛ این را می‌توان شاکله و اساس حرف‌های وزیر اقتصاد دولت چهاردهم بعد از مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا و به بیان کلی‌تر مانیفست تیم اقتصادی مسعود پزشکیان دانست.
عبدالناصر همتی دوشنبه‌شب، ساعتی بعد از سوگند یادکردن دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ضدبرجام آمریکا، در تلویزیون حضور پیدا کرد تا سیاست‌ها و برنامه‌های آینده دولت را تشریح کند.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
او درباره آمدن ترامپ و فشار حداکثری دولت جدید آمریکا به شوخی گفت: «نمی‌دانم چرا هر وقت من می‌آیم ترامپ هم پیدایش می‌شود» و ادامه داد: «خب فشار حداکثری آمریکایی‌ها را دیده‌ایم و برای آنها برنامه داریم و جلسات متعددی در این خصوص برگزار می‌کنیم، ضمن اینکه اینها را آزمون کرده‌ایم و امیدواریم اولاً عاقلانه‌تر فکر کنند و تدبیری بیاندیشند که به آن مراحل نرسیم اما بعد از فشار حداکثری در دولت اول ترامپ، دولت بعدی آمریکا اعتراف کرد که فشار حداکثری علیه ایران شکست خورد و این اعتراف خود آمریکایی‌ها بوده است نه مطلبی که ما آن را مطرح کنیم.»
ترامپ در فروردین سال 1397، آمریکا را از برجام خارج کرد و به وسیله تحریم‌ها، فشار حداکثری را به دولت وقت که ریاست آن برعهده حسن روحانی بود و همتی ریاست بانک مرکزی آن را برعهده داشت وارد کرد، فروش نفت ایران به پایین‌ترین سطح رسید و شروع کرونا در جهان و کم شدن فعالیت‌های اقتصادی باعث شد تا قیمت دلار در کشور روند صعودی را شروع کند. 
وزیر اقتصاد در این‌باره، گفت: «یک زمانی در سال 1399 درآمد نفتی ما به هفت تا هشت میلیارد دلار کاهش یافت و کرونا هم اضافه شد که شرایط ترامپ کرونایی به حساب می‌آمد اما ما توانستیم کشور را اداره کنیم و آمریکایی‌ها نتوانستند به بسیاری از شعارهایی که می‌دادند برسند البته به مردم ما فشار آمد، هنوز هم فشار می‌آید و الان هم تحریم‌های ظالمانه آمریکا به مردم ما فشار آورده است و زندگی آنها را سخت کرده است و قدرت خرید مردم کاهش یافته است.»
او البته گفت که دولت این مسائل را نادیده نمی‌گیرد اما اگر آمریکایی‌ها فکر می‌کنند ما آمادگی نداریم باید بگویم ما آمادگی لازم را داریم و پیش‌بینی‌های لازم اندیشیده شده است. همتی وعده داده همانطور که دولت دوم حسن روحانی در سال‌های 97، 98 و 99 توانست برنامه‌ریزی کند و آن دوران را بگذرانیم،دولت پزشکیان نیز این دوران را خواهد گذراند، او همچنین پیش‌بینی کرده: «آمریکایی‌ها این‌بار باید یک مقدار عاقلانه‌تر عمل کنند چراکه یک فرد وقتی چیزی که یک بار آزموده را نباید دوباره بیازماید؛ بنابراین تصوراتی که مطرح می‌شود شاید اتفاق نیفتد.» تحلیل سیاست‌های اقتصادی دولت چهاردهم با مشورت بهنام ملکی کارشناس اقتصاد بین‌الملل انجام شده که در ادامه می‌آید. 
رابطه با آمریکا را کالبدشکافی نکنیم در شرایط جدید دولت آمریکا، ایران لازم است آن چیزی که مطلوب است را صراحتاً مطرح کند، به‌هرحال یکی از ارکان مهم آمریکا که رئیس‌جمهور آن است تغییر کرده و فارغ از اینکه در گذشته چه گذشته، دولت باید اعلام کند که چه انتظاراتی دارد.
همانطور که بارها کارشناسان اعلام کردند دنیا باید بداند که ما خطری برای جامعه جهانی نداریم، و به نظر من دولت ایران باید با شفافیت بیشتر و حتی مذاکره و گفت‌وگو تلاش کند که فضا را به نفع کشورمان برگرداند. واقعیت این است که تحریم‌ها خسارت‌بار بوده و هست، البته عده‌ای هستند که مطرح می‌کنند که مگر مثلاً کشور ترکیه با آمریکا رابطه بدی دارد پس چرا در آنجا نیز تورم وجود دارد؟ اما باید بگویم این قیاس مع‌الفارق است و ترکیه نیز مشکلات خود را دارد. ما باید اینگونه به موضوع نگاه کنیم که اگر بتوانیم با آمریکا تعامل مثبت داشته باشیم می‌تواند بستر مناسبی برای حل بخشی از مشکلات کشور باشد.
باید بر این نکته تاکید کرد که همه مشکلات نیز به دوش خارجی‌ها و آمریکا نیست، بلکه بخش قابل توجهی از آنها به ناکارآمدی‌های داخلی برمی‌گردد اما باید این واقعیت را بپذیریم که تحریم و درگیری که با آمریکا داریم باعث تشدید این ناکارآمدی‌ها و مشکلاتی مانند فساد و رانت شده است.
حتی باید با یک کشور ضعیف نیز ارتباط داشت و تعامل دوسویه برقرار شود، ما هم نیازمند این هستیم که با روسیه ارتباط خوبی داشته باشیم و هم با آمریکا، منتهی باید تلاش کنیم در این ارتباطات منافع ملی خودمان را در نظر بگیریم و هر جا که از منافع ملی عدول کنیم خسارت خواهیم دید. من فکر می‌کنم در ارتباط با آمریکا نیازی به کالبدشکافی نیست و هر طرف که مقصر بوده در نهایت پیامد خوبی برای ما نداشته است، حتی به عقیده من برای آمریکا نیز سود چندانی نداشت که البته به خودشان مربوط است اما اکنون دولت و نظام سیاسی ما باید تلاش کند از یک موضع منصفانه و منطقی، مطالبات ایران را مطرح کنند و بگویند ما به دنبال چه اهدافی هستیم تا رابطه مناسب برقرار شود.
به‌هرحال مسائلی مانند FATF نیز باید مورد حل و فصل قرار گیرد و از آمریکا و جامعه جهانی بخواهیم تحریم‌ها برداشته شود. کشور ما نیز با یک شرایط شفاف در سطح بین‌الملل حضور خود را نشان دهد و به دنبال منافع ملی باشد، و اگر خارج از این حرکت کنیم فضای بدتر، تلخ‌تر و ناگوارتری برای مردم به خصوص دهک‌های پایین طبقاتی ایجاد می‌شود.
متاسفانه مشکلات و بدبختی طبقات فرودست به خوبی دیده نمی‌شود و اگر مقامات به جای آنان بودند قطعاً در تصمیمات خود تجدیدنظر می‌کردند. ما امیدواریم که این حساسیت ایجاد شود و از یک موضع برابر مشکلات دهه‌های گذشته حل شود. من فکر می‌کنم اگر این چالش ادامه پیدا کند، با توجه به اینکه کشور ما منافع اقتصادی بالایی ندارد و نتوانسته از نخبگان خود برای فضای تولید استفاده کند دچار مشکلات بیشتری خواهیم شد.
پیش‌نیاز توسعه و پیشرفت ایجاد ثبات در اقتصاد، اجتماع و سیاست است، به نظر من ترامپ در دوره جدید ریاست‌جمهوری خود مواضع منطقی‌تری دارد و ما باید از این شرایط حُسن استفاده را برده و طرحی بیاندازیم که به نفع ملت باشد. اگر این اتفاق نیفتد به عقیده من چالش‌ها استمرار خواهد داشت.
همکاری با کشورهای منطقه یکی از نکات مهمی که وزیر اقتصاد در برنامه تلویزیونی دوشنبه‌شب عنوان کرد همکاری با کشورهای منطقه به خصوص روسیه بود. او گفت: «روابط اقتصادی ایران با همسایگان در دولت چهاردهم روزبه‌روز بهتر شده است و با ادامه این روند، امیدواریم هر روز تراز تجاری ایران با همسایگان بهبود یابد؛ ضمن اینکه گسترش همکاری‌ با کشورهای منطقه در دستور کار دولت است.»
همتی به همکاری به روسیه نیز اشاره کرد و عنوان کرد، روندی که با این کشور آغاز کرده‌ایم می‌تواند شرایط را بهتر از قبل کند و همگی اینها به اقتصاد ایران کمک می‌کند.
رؤسای‌جمهور ایران و روسیه جمعه‌شب در مسکو معاهده مشترک جامع راهبردی دو کشور را امضا کرده‌اند، وزیر اقتصاد در این خصوص گفته: «توافق جامع بلندمدتی که با روسیه داشتیم، پایه محکمی برای توسعه روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است و باعث سرمایه‌گذاری خارجی در دو کشور می‌شود ضمن اینکه باعث بهبود روابط بانکی می‌شود و پلتفرم همکاری‌های متنوع ایجاد شده است و بخش اقتصادی آنگونه که است معتقد است دو کشور آمادگی دارند روابط خود را در همه حوزه‌ها گسترش دهند.»