بازار آریا - دنیای اقتصاد - عباس بیات : ارزیابی متغیرهای مالی شرکت‌های لوازم خانگی بازار سرمایه نشان می‌دهد که در مقیاس سالانه طی دو سال گذشته مقادیر تولید، فروش و درآمد این صنعت با نزول همراه بوده است. با‌این‌حال در مقیاس فصلی سال جاری متغیرهای مالی این صنعت بهبود یافته و برخلاف دو سال گذشته با افزایش همراه شده است.
بر این اساس تناژ تولیدات و فروش محصولات خانگی در 9ماه ابتدایی امسال به‌ترتیب در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد 7 و 11درصدی را تجربه کرده‌اند. فروش این صنعت در سال جاری با افزایش 29درصدی به 31هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. با‌این‌حال دو عامل افزایش هزینه تامین ماده ‌‌اولیه و همچنین سایه قیمت‌گذاری دستوری موجب شده است حاشیه سود این صنعت همگام با دیگر متغیرهای مالی افزایش نیابد.
روند روبه‌رشد سودآوری این صنعت در سال 1402متوقف شده و همچون 1401 به‌‌میزان 21درصد ثبت شده است. در بهار و تابستان امسال متغیرهای سودآوری این صنعت با نزول همراه شده و متوسط با کاهش 2 تا 4درصد نسبت به میانگین فصلی همراه شده است.

بهبود مقادیر تولید
ارزیابی میزان تولیدات شرکت‌های لوازم خانگی در بازه سالانه نشان می‌دهد که متوسط در هر سال 5هزار و 491 هزاردستگاه لوازم خانگی توسط شرکت‌های این صنعت تولید شده و متوسط در هر سال 4درصد به تولیدات آنها افزوده شده است.
روند تولیدات محصولات خانگی طی سال‌های گذشته نوسانی بوده، به‌طوری‌که در برخی سال‌ها تولیدات افزایش و در برخی دیگر کاهش را تجربه کرده است. طی سال 1402 تولیدات لوازم خانگی در قیاس با سال ماقبل با افت 10درصدی مواجه شده و به 5هزار و 821 هزاردستگاه نزول یافته است.
اصلی‌ترین عامل در نزول مقادیر تولید این صنعت به بحث قدرت خرید مردم باز می‌گردد. از آنجا که قیمت لوازم خانگی طی دوره‌‌های اخیر در قیاس با دستمزدها رشد بیشتری را تجربه کرده، خرید محصولات خانگی برای مردم سخت شده و در نتیجه تقاضا تحت‌تاثیر قرار گرفته است. در بازه فصلی عملکرد ضعیف شرکت‌های لوازم خانگی در مقیاس سالانه جبران شده و در تابستان و پاییز امسال به‌ترتیب تولیدات این صنعت با افزایش 47و 8درصدی در قیاس با مدت مشابه سال گذشته همراه شده است.
تجمیع تولیدات 9ماهه محصولات خانگی در سال جاری به‌میزان 4هزار و 706 هزاردستگاه بوده که در مقایسه با 9ماه ابتدایی سال گذشته رشد 7درصدی را تجربه کرده است. در سال جاری بیشترین میزان افزایش تولیدات مربوط به شرکت «انتخاب» است. مجموع تولیدات این شرکت ظرف 9ماه ابتدایی امسال با رشد 50درصدی، به 672 هزاردستگاه افزایش یافته است.

«گلدیرا» یکه‌تاز فروش صنعت
با توجه به ویژگی بارز محصولات خانگی در خصوص دپوپذیری، در کنار ارزیابی مقادیر تولید، بررسی مقداری فروش می‌تواند رویکرد بهتری از وضعیت متغیرهای تولید و فروش این صنعت ارائه دهد. بر این اساس بررسی تناژ فروش شرکت‌های لوازم خانگی در مقیاس سالانه نشان می‌دهد که متوسط در هر سال 5هزار و 984 هزاردستگاه انواع محصولات خانگی تولید شده و در هر سال رشدی معادل 4درصد تجربه کرده است. با این وجود طی دو سال گذشته روند رشد مقداری فروش معکوس شده است. در سال‌های 1401 و 1402 به‌ترتیب میزان فروش محصولات خانگی با کاهش 3 و 7درصدی همراه شده است.
با‌این‌حال همان‌طور که در بخش تولیدات در فصل‌های تابستان و پاییز افت میزان تولیدات سال‌های گذشته جبران شده، در مقدار فروش نیز طی سال جاری وضعیت بهتر شده است. بر این اساس در تابستان و پاییز امسال تناژ فروش شرکت‌های لوازم خانگی به‌ترتیب رشد 3 و 46درصدی را نسبت به دوره مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند.
در مجموع طی 9ماه ابتدایی سال جاری میزان فروش شرکت‌های لوازم خانگی بازار سرمایه 4هزار و 907هزاردستگاه به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه رشدی معادل 11درصد را تجربه کرده است.
در این مقیاس بیشترین میزان رشد مقداری فروش مربوط به شرکت «گلدیرا» بوده است. این شرکت طی 9ماه ابتدایی امسال 692 هزاردستگاه محصولات خانگی به فروش رسانده است که در مقایسه با مدت مشابه 1402رشد 147درصدی را به ثبت رسانده است.

ریسک قیمت‌گذاری دستوری
سایه قیمت دستوری در صنعت لوازم خانگی نیز حاکم است و همین امر منجر به ریسک عدم پایداری سودآوری این صنعت شده است. ارزیابی نرخ فروش محصول اصلی شرکت‌های لوازم خانگی نشان می‌دهد که طی 9ماه نخست امسال 27درصد به نرخ فروش این صنعت در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزوده شده است.
در این مقیاس بیشترین میزان رشد نرخ فروش مربوط به شرکت «لخزر» است. محصولات سرمایشی و گرمایشی این شرکت در سال جاری 51درصد نسبت به 9ماه ابتدایی 1402 افزایش را تجربه کرده است. در مقیاس نقطه‌به‌نقطه نیز طی آذرماه به میزان 27درصد نرخ فروش محصول اصلی شرکت‌های لوازم خانگی در قیاس با آذر سال گذشته افزایش یافته است.
در این مقیاس بیشترین میزان رشد نرخ فروش مربوط به شرکت «انتخاب» است. نرخ فروش محصول اصلی این شرکت، یعنی محصولات برودتی، در آذرماه امسال 92درصد نسبت به آذر 1402 افزایش یافته است.
در این میان مقایسه نرخ فروش محصول اصلی لوازم‌خانگی‌ در آذرماه با متوسط سال جاری نیز حکایت از رشد 4درصدی نرخ در آذرماه دارد. در این مقیاس نیز شرکت «انتخاب» با ثبت رشد 27درصدی نرخ محصولات برودتی بیشترین میزان رشد نرخ فروش را از آن خود کرده است.

روند افزایشی متغیرهای درآمدی
بررسی روند فروش شرکت‌های لوازم خانگی نشان می‌دهد طی 13سال گذشته متوسط در هر سال 51درصد به مبلغ فروش این صنعت افزوده شده است. در سال 1402 درآمد شرکت‌های بورسی لوازم‌خانگی‌33هزار و 713میلیارد تومان به ثبت رسیده که در مقایسه با سال ماقبل رشد 42درصدی را تجربه کرده است. با توجه به متوسط رشد سالانه، شتاب رشد درآمد محصولات خانگی در سال گذشته با 9درصد کاهش همراه بوده که عامل اصلی آن نزول مقادیر تولید و فروش این صنعت طی سال 1402 بوده است.
در مقیاس فصلی طی تابستان و پاییز امسال درآمد فروش محصولات خانگی به‌ترتیب رشدی معادل 23و 37درصد نسبت به مدت مشابه تجربه کرده است. درمجموع شرکت‌های این صنعت در 9ماه نخست امسال فروش 31هزار میلیارد تومانی را به ثبت رساندند که در مقایسه با 9ماه ابتدایی 1402 به‌میزان 29درصد افزایش یافته است.
همان‌طور که در بخش مقداری فروش شرکت «گلدیرا» بیشترین میزان فروش را در سال جاری تجربه کرده بود، از لحاظ درآمد فروش نیز این شرکت بیشترین میزان رشد درآمدی را به ثبت رسانده است. در 9ماه ابتدایی امسال فروش شرکت «گلدیرا» به میزان 6هزار و 256میلیارد تومان بوده که در مقایسه با 9ماه نخست 1402 رشد 58درصدی را تجربه کرده است.
نزول سودآوری با اهرم دستوری
از آنجا که در شرکت‌های لوازم خانگی قیمت‌گذاری به صورت دستوری صورت می‌گیرد، همواره ریسک عدم پایداری حاشیه سود در این صنعت بسیار بالاست. ارزیابی متغیرهای سودآوری لوازم‌خانگی‌ نشان می‌دهد که در بازه سالانه متوسط حاشیه سود این صنعت 13درصد بوده است. تا سال 1401 روند متغیرهای سودآوری با افزایش همراه بوده اما در سال 1402 روند افزایشی سودآوری این صنعت متوقف شده و حاشیه سود شرکت‌های تولید لوازم‌خانگی‌ همچون سال 1401 به‌میزان 21درصد ثبت شده است.
اصلی‌ترین عاملی که می‌توان برای توقف رشد سودآوری این صنعت عنوان کرد، در وهله اول رشد هزینه‌های مربوط به تامین مواد اولیه و در وهله دوم قیمت‌گذاری دستوری است. نظارت دستوری قیمت موجب می‌شود شرکت‌های این صنعت نتوانند با رشد دلار هزینه‌های خود را در نرخ فروش سرشکن کنند. پس از توقف رشد سودآوری، در سال جاری میزان سودآوری محصولات خانگی با کاهش همراه شده است.
در بازه فصلی طی بهار و تابستان امسال حاشیه سود این صنعت به‌ترتیب 16 و 14درصد به ثبت رسیده که در مقایسه با متوسط فصلی 2 و 4درصد کمتر بوده است. از میان هفت شرکت تولیدکننده بورسی این صنعت، «لازما» بیشترین میزان سودآوری را به ثبت رسانده است. حاشیه سود شرکت مذکور در سال 1402 و تابستان امسال به‌ترتیب 46 و 43درصد به ثبت رسیده است.