چین و روسیه چگونه غرب را به چالش میکشند؟/ ادغام «کمربند-جاده» با اتحادیه اوراسیا
اقتصاد ایران
بزرگنمايي:
بازار آریا - چین و روسیه به عنوان بازیگران کلیدی در سازمانهایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و سازمان ملل متحد از اصلاحاتی برای کاهش تسلط غرب بر حکومت جهانی حمایت میکنند.
«هائو نان» در مقالهای نوشت: در حالی که چین و روسیه هفتاد و پنجمین سالگرد روابط دیپلماتیک خود را در سال 2024 جشن گرفتند، مشارکت استراتژیک جامع هماهنگ برای عصر جدید بین این دو قدرت بزرگ به عمق بی سابقهای با مجموعهای از بازدیدهای سطح بالا، توافقنامههای استراتژیک و همکاریهای تقویت شده در حوزههای اقتصادی، فناوری و نظامی رسیده است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در پسزمینه رقابت ژئوپلیتیکی جهانی و تشدید رقابت با غرب، این همسویی نه تنها نشاندهنده همبستگی تاریخی است، بلکه یک بازسنجی عملگرایانه برای پرداختن به چالشهای معاصر است. سنگ بنای شراکت چین و روسیه در اعتماد سیاسی متقابل بین رهبران آنها نهفته است. سفر دولتی «شی جین پینگ» به روسیه در جریان اجلاس سران بریکس در کازان در ماه اکتبر و سفر «ولادیمیر پوتین» به چین با یک هیئت بزرگ در ماه مه، اهمیت فزایندهای را که هر دو کشور برای روابط دوجانبه خود قائل هستند نشان میدهد.
بیانیه مشترک می 2024، یک طرح جامع 12000 کلمهای، بر دیدگاه مشترکی برای چندقطبی بودن جهانی و همسویی استراتژیک در مناطق کلیدی، از جمله آسیای مرکزی و دلتای رودخانه تومن تاکید میکند. دلتا یک منطقه پیوندی است که با چین، روسیه و کره شمالی هم مرز است و به دلیل بدبینی استراتژیک همسایگانش مدتهاست که توسعه نیافته است. تعاملات مکرر آنها همراه با رایزنیهای گسترده بین دولتی، نشان از تلاشی عمدی برای تحکیم اتحاد خود در میان مخالفتهای رو به افزایش غرب دارد.
روابط تجاری قوی در میان تحریمهای غرب
با اعمال بیش از 19535 تحریم علیه روسیه تا اوت 2024، چین به عنوان یک راه نجات اقتصادی برای روسیه ظاهر شده است و هر دو کشور روابط تجاری قوی خود را حفظ کردهاند. علیرغم تحریمهای غرب، بهویژه تحریمهای مالی و بانکی، تجارت دوجانبه بین دو کشور در ده ماهه اول سال 2024 به 202.21 میلیارد دلار رسیده است.
با اعمال بیش از 19535 تحریم علیه روسیه تا اوت 2024، چین به عنوان یک راه نجات اقتصادی برای روسیه ظاهر شده و هر دو کشور روابط تجاری قوی خود را حفظ کردهاند چین اکنون 41 درصد از واردات و 30 درصد از صادرات روسیه را به خود اختصاص داده است که نشان دهنده وابستگی متقابل اقتصادی عمیقتر است. برندهای چینی تقریباً 90 درصد از واردات گوشیهای هوشمند روسیه و حدود 60 درصد از بازار خودرو این کشور را در اختیار دارند و شکافهای باقی مانده توسط شرکتهای غربی را پر میکنند.
همکاری انرژی به عنوان یک رکن کلیدی این روابط اقتصادی است. اگرچه قرارداد ترانزیت گاز طبیعی روسیه و اوکراین در اول ژانویه 2025 منقضی میشود، روسیه تحویل گاز طبیعی به چین را از طریق خط لوله Power of Siberia تسریع کرده است و برنامههای بیشتری برای خطوط لوله اضافی در دست بحث و ساخت است.
همکاری در زمینه فناوری و امنیت
فراتر از تجارت، همکاریهای تکنولوژیکی به عنوان موضوعی حیاتی ظاهر شده است. روسیه همچنان به ارائه فناوریهای پیشرفته برای اهداف استراتژیک چین از جمله پروژههای انرژی هستهای و ابتکارات اکتشاف فضایی ادامه میدهد. طرحهایی برای ایجاد پایگاه مشترک هستهای تا سال 2035 بر آرزوهای بلندمدت این مشارکت تاکید دارد. این همکاری به فناوریهای دفاعی گسترش مییابد و روسیه در زمینه دفاع موشکی بالستیک و ناوبری ماهوارهای با چین مشارکت میکند و از این طریق استقلال استراتژیک چین را در میان محدودیتهای ایالات متحده آمریکا در انتقال فناوری افزایش میدهد.
همکاری نظامی بین چین و روسیه نیز تشدید شده است و تمرینات مشترک مکرر همسویی استراتژیک آنها را نشان میدهد. در سال 2024، دو طرف مجموعهای از فعالیتهای نظامی مشترک برجسته را ترتیب دادند همکاری نظامی بین چین و روسیه نیز تشدید شده است و تمرینات مشترک مکرر همسویی استراتژیک آنها را نشان میدهد. در سال 2024، دو طرف مجموعهای از فعالیتهای نظامی مشترک برجسته را ترتیب دادند.
عملیاتی مانند هشتمین گشت هوایی استراتژیک مشترک در نزدیکی آلاسکا و مانورهای دریایی در دریای اوخوتسک، خلیج فنلاند و دریای چین جنوبی در کنار رزمایش دریایی سه جانبه در خلیج عمان با ایران، بر توانایی آنها برای به چالش کشیدن اتحادهای غربی تاکید کرد. این فعالیتها اهداف دوگانهای را دنبال میکنند: تقویت آمادگی دفاعی متقابل و نشان دادن یک جبهه متحد در برابر تهدیدات محسوس از جمله اقدامات ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیا-اقیانوسیه و گسترش ناتو در شرق آسیا.
تأثیر ژئوپلیتیکی گستردهتر مشارکت چین و روسیه
«لی هوی»، فرستاده ویژه چین در امور اوراسیا، سه دور دیپلماسی شاتل را در ماه مارس، مه و ژوئیه 2024 انجام داد و از ذینفعان مستقیم درگیری اوکراین و کشورهای بزرگ جهان بازدید کرد. در ماه مه، چین و برزیل به طور مشترک یک اجماع شش مادهای را راه اندازی کردند که مورد استقبال بیش از 110 کشور قرار گرفت، از جمله اولین اجلاس صلح اوکراین به میزبان سوئیس.
تلاش آنها برای گسترش بریکس و ادغام ابتکار یک کمربند یک جاده با اتحادیه اقتصادی اوراسیا منعکس کننده یک استراتژی گستردهتر برای تقویت نظم اقتصادی جهانی جایگزین است در همین حال، روسیه به صراحت از ادعاهای حاکمیت چین در دریای چین جنوبی و تایوان حمایت کرد و بر همسویی متقابل آنها در مورد مسائل حساس ژئوپلیتیکی تأکید کرد. این همکاری هدف مشترک آنها را برای مقاومت در برابر نفوذ ایالات متحده در مناطق مربوطه خود برجسته میکند. تأثیر این مشارکت فراتر از روابط دوجانبه است و نهادهای چندجانبه جهانی را شکل میدهد. چین و روسیه به عنوان بازیگران کلیدی در سازمانهایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و سازمان ملل متحد از اصلاحاتی برای کاهش تسلط غرب بر حکومت جهانی حمایت میکنند.
تلاش آنها برای گسترش بریکس و ادغام ابتکار یک کمربند یک جاده با اتحادیه اقتصادی اوراسیا منعکس کننده یک استراتژی گستردهتر برای تقویت نظم اقتصادی جهانی جایگزین است. این همسویی با جنوب جهانی طنینانداز میشود - کشورهایی که تلاشهای خود را بهعنوان موازنهای در برابر تسلط ریشهدار گروه هفت میبینند. با وجود قدرت شراکت آنها، همسویی چین و روسیه بدون چالش نیست. اتکای اقتصادی فزاینده روسیه به چین و گسترش نفوذ پکن در آسیای مرکزی ممکن است تعادل این روابط را مختل کند.
توسعه پروژههای زیربنایی مانند راهآهن چین، قرقیزستان و ازبکستان با دور زدن روسیه، محاسبات استراتژیک پکن برای ایمنسازی مسیرهای تجاری جایگزین را نشان میدهد. در حالی که مسکو از این تحولات سود میبرد، باید آنها را با نقش تاریخی خود به عنوان قدرت مسلط در اوراسیا آشتی دهد.
به طور مشابه، در حالی که همکاریهای انرژی و فناوری مزایای متقابل را ارائه میدهند، بر عدم تقارنها نیز تأکید میکنند. ارائه فناوریهای پیشرفته و انرژی ارزان توسط روسیه، ظهور قدرت چین را امکانپذیر میکند و سؤالاتی را در مورد پیامدهای بلندمدت برای خودمختاری استراتژیک روسیه ایجاد میکند.
نگاه به آینده: مشارکت چین و روسیه در سال 2025
همسویی چین و روسیه در سال 2024 یکی از ویژگیهای تعیین کننده ژئوپلیتیک معاصر است. این نظام که ریشه در منافع متقابل، منافع استراتژیک مشترک و اعتماد سیاسی در سطح بالا دارد، به سنگ بنای نظم چند قطبی در حال ظهور تبدیل شده است - پویایی که با توجه به شرایط بینالمللی کنونی بعید است که معکوس شود. با این حال، حفظ این مشارکت مستلزم بررسی دقیق عدم تقارنها و فشارهای خارجی است.
قرار گرفتن چین و روسیه به عنوان نگهبانان نظم بینالمللی پس از جنگ جهانی دوم، هم برای مشروعیت بخشیدن به سیاستهای داخلی آنها و هم توجیه مواضع آنها در قبال مسائل بینالمللی، ارائه تصویری از ثبات و تداوم در میان چشمانداز درهم شکسته جهانی است.
با نگاهی به سال 2025 و با توجه به سیاستهای حمایتگرایی، انزواگرایی و دیپلماسی مبادلهای امضا شده توسط ترامپ - نیروهای ساختاری که توسط چین و روسیه هدایت میشوند احتمالاً بهعنوان عوامل تثبیتکننده عمل خواهند کرد.
چین میزبان اجلاسهای چندجانبه کلیدی از جمله اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای خواهد بود، در حالی که برزیل و آفریقای جنوبی به ترتیب میزبان اجلاسهای بریکس و گروه بیست خواهند بود. این رویدادها با هم، تعهد به چندجانبه گرایی را بر خلاف اختلال بالقوه مکانیسم گروه هفت و اتحادهای تحت رهبری ایالات متحده آمریکا برجسته میکند.
علاوه بر این، جشن مشترک برنامه ریزی شده چین و روسیه برای هشتادمین سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد و پیروزی در جنگ جهانی ضد فاشیستی موقعیت آنها را به عنوان نگهبانان نظم بین المللی پس از جنگ جهانی دوم تقویت خواهد کرد. این روایت هم برای مشروعیت بخشیدن به سیاستهای داخلی آنها و هم توجیه مواضع آنها در مورد مسائل بین المللی، ارائه تصویری از ثبات و تداوم در میان چشم انداز متلاشی شده جهانی است.
-
چهارشنبه ۱۲ دي ۱۴۰۳ - ۱۲:۲۳:۳۸
-
۱۲ بازديد
-
-
بازار آریا
لینک کوتاه:
https://www.bazarearya.ir/Fa/News/1239492/