بازار آریا - اقتصاد ایران در دی‌ماه همچنان در مسیر رشد قرار داشته، اما سرعت آن نسبت به ماه های گذشته کندتر شده است. درحالی‌که بخش‌های نفت و خدمات نقش پیشران را ایفا می‌کنند، صنایع و معادن با افت تولید و رکود در ساخت‌وساز، به عاملی بازدارنده تبدیل شده‌اند.

داشتن تصویری شفاف و به‌روز از تحولات تولید ناخالص داخلی، مسیر سیاست‌گذاری اقتصادی را روشن‌تر می‌کند. اما تأخیرهای مراجع آماری در انتشار این داده‌ها، همواره یکی از چالش‌های تصمیم‌گیران بوده است. در پاسخ به این خلأ، مرکز پژوهش‌های مجلس زیرساختی محاسباتی فراهم کرده تا رشد اقتصادی کشور را با تواتر ماهانه و در سریع‌ترین زمان ممکن برآورد و ارائه کند.
آخرین آمار رسمی بانک مرکزی، رشد اقتصادی تابستان 1403 را نشان می‌دهد که در آن تولید ناخالص داخلی با نفت 2.7 درصد و بدون نفت 2.3 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. اما برآوردهای جدید مرکز پژوهش‌های مجلس حاکی از آن است که رشد اقتصادی در دی‌ماه 1403 نسبت به سال قبل به 1.8 درصد و رشد بدون نفت نیز به 1.3 درصد رسیده است.

داده‌های منتشرشده نشان می‌دهد در دی‌ماه 1403، ارزش افزوده بخش کشاورزی 3.5 درصد رشد داشته، نفت خام و گاز طبیعی جهش 6.5 درصدی را تجربه کرده، اما صنایع و معادن افت 1.6 درصدی داشته‌اند. در مقابل، گروه خدمات با رشد 2.7 درصدی همچنان یکی از محرک‌های اصلی اقتصاد بوده است.
نفت و گاز، با سهم 0.59 واحد درصدی از رشد 1.8 درصدی اقتصاد، همچنان وزنه‌ای تعیین‌کننده در تولید ناخالص داخلی کشور دارد. بخش خدمات نیز با سهم 1.64 واحد درصدی، بیشترین نقش را در رشد اقتصادی ایفا کرده است، درحالی‌که صنایع و معادن با سهم منفی 0.48 واحد درصد، ترمزی برای اقتصاد بوده‌اند.

کشاورزی؛ رشد زیر سایه افزایش تولید
بخش کشاورزی که در تابستان رشد 2.8 درصدی را ثبت کرده بود، در دی‌ماه با نرخ رشد 3.5 درصدی به مسیر صعودی خود ادامه داده است. داده‌های وزارت جهاد کشاورزی نشان می‌دهد تولید محصولات زراعی 4.5 درصد، محصولات باغی 3 درصد و تولیدات دامی 3.1 درصد رشد کرده‌اند. در همین حال، میزان بارندگی‌ها نیز در این ماه 0.9 میلی‌متر افزایش داشته است.

نفت و گاز؛ موتور محرکه اقتصاد
بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش نفت و گاز که در تابستان رشد 8.8 درصدی را ثبت کرده بود، در دی‌ماه با رشد 6.5 درصدی همراه بوده است. داده‌های اوپک از منابع ثانویه و برآوردهای در دسترس، از افزایش تولید نفت ایران در این ماه، نسبت به ماه های قبل حکایت دارد.

صنایع و معادن؛ افت در سایه رکود ساخت‌وساز
درحالی‌که گروه صنایع و معادن در تابستان رشد 1.7 درصدی را تجربه کرده بود، در دی‌ماه به دلیل افت تولید صنعتی و کاهش شاخص فروش نهاده‌های ساختمانی در بورس، با کاهش 1.6 درصدی مواجه شده است. این گروه شامل بخش‌هایی چون ساختمان، صنعت، استخراج معدن و تأمین آب و برق است که به نظر می‌رسد رکود در ساخت‌وساز، اصلی‌ترین عامل افت آن بوده است.

خدمات؛ همچنان در مسیر رشد
بخش خدمات که در تابستان رشد 2.5 درصدی را تجربه کرده بود، در دی‌ماه با افزایش 2.7 درصدی همراه بوده است. حوزه‌های حمل‌ونقل، انبارداری، املاک و مستغلات و فعالیت‌های مالی و بیمه، بیشترین نقش را در این رشد ایفا کرده‌اند.

به گزارش تابناک، اگرچه اقتصاد ایران در دی‌ماه همچنان در مسیر رشد قرار داشته، اما افت سرعت آن نسبت به تابستان قابل توجه است. به گونه ای که افت محسوس در بخش صنایع و معادن، نشان‌دهنده چالش‌های پیش روی تولید است. با این حال، بخش‌های نفت و خدمات همچنان به‌عنوان پیشران‌های اصلی اقتصاد، نقش خود را ایفا می‌کنند. حال باید دید در ماه‌های آینده، سیاست‌های اقتصادی چه تأثیری بر روند کلی رشد خواهند داشت.