بازار آریا - علی عبدالمحمدی: معاملات بورس تهران در روز دوشنبه، به‌طور کامل تحت‌تاثیر استیضاح عبدالناصر همتی قرارگرفت و بورسی‌‌‌‌‌‌‌ها که یکی از مهم‌ترین حامیان شرایط بنیادی بازار سهام را از دست داده‌بودند؛ با تقویت سمت عرضه، شاخص‌های سهامی را به بند‌کشیدند و روز سرخ دیگری را در تقویم معاملات بورس تهران در سال‌جاری رقم زدند.
به‌این‌ترتیب بازار سهام در ادامه مواجهه با انواع و اقسام چالش‌های سال‌جاری، این‌بار گرفتار ابهام در حوزه سیاستگذاری داخلی شده‌است. در 7‌ماه نخست سال، بازار سهام درگیر دست‌وپنجه نرم‌کردن با سلسله‌‌‌‌‌‌‌ای از ریسک‌های سیستماتیک بود و اکنون نیز پس از مرتفع‌‌‌‌‌‌‌شدن نسبی سایه سنگین این موارد و فروکش سطح تنش‌ها، بازار باید با ابهامات دیگری در زمینه سیاستگذاری داخلی گلاویز شود.
بازار از دریچه آمار
معاملات بورس تهران در روز دوشنبه، با افت سنگین نماگرهای سهامی پیگیری شد. شاخص‌کل در معاملات امروز با افت 2‌درصدی همراه شد و تا سطح 2‌میلیون و 813‌هزار‌واحدی عقب‌نشینی کرد. این میزان از افت، بیشترین کاهش روزانه این نماگر از 27 بهمن به بعد بود. شاخص هموزن نیز در جریان معاملات امروز، 1.54‌درصد از ارتفاع خود را از دست داد و در فرابورس نیز شاخص‌کل این بازار با افت 1.68‌درصدی همراه شد. در پایان معاملات امروز سهام، حق‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌های سهامی، 88‌درصد از نمادها(705 نماد) در محدوده سرخ تابلوی معاملاتی جای‌گرفتند و 12‌درصد دیگر(94 نماد) در قسمت سبز تابلوی معاملاتی جای‌گرفتند. در معاملات امروز،‌ هزار و 405‌میلیارد‌تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام، حق‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌های سهامی خارج شد و ارزش معاملات 6‌هزار و 616‌میلیارد‌تومانی به‌ثبت رسید. افت ارزش معاملات در روز جاری در قیاس با روزهای قبلی به دلیل صف‌فروش اکثر نمادهای بازار بود؛ گفتنی است که در معاملات امروز، 446‌نماد در محدوده صف‌فروش قرارگرفتند.

خداحافظی بی‌‌‌‌‌‌‌سرانجام
واقعیت امر این است که عبدالناصر همتی در جایگاه وزیر اقتصاد در 192‌روزی که سکان هدایت وزارت امور اقتصادی و دارایی را بر عهده داشت؛ پالس‌‌‌‌‌‌‌هایی از حاکم‌‌‌‌‌‌‌شدن عقلانیت را در تصمیمات اقتصادی کشور و توجه به بازار مولد بورس از خود نشان‌داده بود. در گزارش روز گذشته «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان سرنوشت بورس پس از استیضاح عنوان شد که همتی در مدت زمان حضور خود در وزارت اقتصاد، به بازار سهام به‌عنوان مولدترین بازار دارایی کشور توجه ویژه‌ای نشان‌‌‌‌‌‌‌داد و مهم‌ترین اقدام وی در این مدت نیز حذف دلار نیمایی و تعیین دلار توافقی به‌عنوان نرخ دلار موثر بر سود شرکت‌ها بود که افزایش نرخ دلار موثر بر سود شرکت‌ها موجب شکل‌گیری یک رالی 75‌روزه در بازار سهام شد و شاخص‌کل از کف یک‌میلیون و 970‌‌‌‌‌‌‌‌هزار‌‌‌‌‌‌‌‌واحدی تجربه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده در اوایل آبان تا قله 2‌‌‌‌‌‌‌‌میلیون و 944‌‌‌‌‌‌‌‌هزار ‌‌‌‌‌‌‌واحدی در اواسط آبان رشد کرد.
ابهام در حوزه سیاستگذاری
در شرایطی که سکان هدایت وزارت امور اقتصادی و دارایی به رحمت‌‌‌‌‌‌‌الله اکرمی به‌عنوان سرپرست این وزارتخانه سپرده شده؛ رئیس‌جمهور سه ماه وقت دارد تا وزیر اقتصاد بعدی را به مجلس معرفی کند. طبیعتا تا زمانی‌که وزیر اقتصاد بعدی مشخص نشود، از سیاست‌ها و تصمیمات آتی در حوزه اقتصادی کشور نمی‌توان اطلاعی داشت و فعلا کسی نمی‌‌‌‌‌‌‌داند که بورس و سهام در کدام قسمت از پازل اقتصادی کشور قرار خواهند گرفت. حتی صندلی ریاست سازمان بورس نیز در هاله‌‌‌‌‌‌‌ای از ابهام قرار دارد و معلوم نیست که وزیر بعدی اقتصاد، به تیم کنونی ریاست سازمان اجازه فعالیت خواهد داد یا خیر، بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد؛ شفاف نبودن اوضاع در زمینه سیاستگذاری داخلی اقتصادی، مجددا بازار سهام را در تنگنا قرارداده‌است و ناامیدی از روزهای آینده، به‌وضوح در جریان معاملات امروز مشهود بود. افزون بر این، در حوزه روابط سیاسی در فضای بین‌الملل نیز مشخص نیست که سمت‌‌‌‌‌‌‌وسوی کنش‌‌‌‌‌‌‌ها کشور را به کدامین سمت و سو هدایت خواهد کرد و در چنین شرایطی این موضوع نیز به‌عنوان یکی از ابهامات پیش‌روی بازار سهام مطرح است.
افزایش عرضه در بازار طلا و سکه
دلار در معاملات روز گذشته، به کانال 91‌هزار‌تومان عقب‌نشینی کرد و این موضوع موجب شد تا فروشندگان در بازار طلا و سکه دست برتر را داشته باشند. در معاملات دیروز صندوق‌های طلا، هر 19صندوق طلای بازار با افت قیمتی همراه شدند. همچنین پذیره‌‌‌‌‌‌‌نویسی واحدهای یک صندوق طلای جدید دیگر نیز در بازار انجام شد تا تعداد صندوق‌های طلای فعال در بازار به 20‌صندوق برسد. گفتنی است که پذیره‌‌‌‌‌‌‌نویسی مذکور، هفتمین پذیره‌‌‌‌‌‌‌نویسی صندوق‌های طلا در سال‌1403 است که در بازار انجام می‌شود. هر‌گرم طلای 18‌عیار که در هفته‌های گذشته تا کانال 7‌میلیون‌تومان نیز افزایش قیمتی را تجربه کرده‌بود؛ در معاملات روز گذشته در میانه‌های کانال 6‌میلیون و 300‌هزار‌تومان مورد معامله قرارگرفت. سکه امامی نیز در کانال 74‌میلیون‌تومان مورد معامله قرارگرفت. به‌نظر می‌رسد که بعد از رشدهای افسارگسیخته‌‌‌‌‌‌‌ای که در معاملات بازار طلا و سکه در سال‌جاری به‌وقوع پیوسته، فعلا این بازار وارد فاز‌استراحت قیمتی شده‌است. البته با همه این اوصاف، برخی از سرمایه‌گذاران در معاملات این روزها، منفی‌‌‌‌‌‌‌های صندوق‌های طلا را به‌عنوان فرصت خرید تلقی می‌کنند و اقدام به اصلاح یا چینش مجدد سبد دارایی خود می‌کنند.
تداوم دامنه محدود؟
از مهرماه سال‌جاری، بازار سهام با دامنه‌نوسان 3‌درصدی روزگار می‌گذراند. دامنه‌نوسان صندوق‌های اهرمی نیز با دامنه‌نوسان سهام یکسان است. به کرات در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» و نظرات تحلیلگران، انتقادهایی در زمینه لزوم افزایش دو برابری دامنه‌نوسان صندوق‌های اهرمی مطرح شده‌است؛ اما همچنان سیاستگذار با همان فرمان سابق مسیر را می‌‌‌‌‌‌‌پیماید. حال در چنین شرایطی باید منتظر ماند و دید که بعد از گذشت 6‌ماه از اتخاذ تصمیم و اعمال دامنه‌نوسان 3‌درصدی، قدم بعدی سیاستگذار در این زمینه چه خواهد بود؟ مساله مورد‌توجه این است که محدود ماندن دامنه این سیگنال را به سرمایه‌گذاران مخابره می‌کند که بازار در شرایط بحرانی و اضطراری قرار دارد و این موضوع موجب ترس از تشدید تقاضا و همچنین افزایش عرضه در جریان معاملات بازار سهام می‌شود. بازاری که قادر به نوسان بیش از 3‌درصد در مقیاس روزانه نباشد، نمی‌تواند در کلیت خود برای سرمایه‌گذاران جذابیت ادامه‌‌‌‌‌‌‌داری ایجاد کند.