بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد : درحالی‌که طی سال‌های گذشته انحصار شرکت‌های آمریکایی بر دنیای پرشتاب هوش مصنوعی این کشور را به بازیگری بی‌بدیل در این عرصه تبدیل کرده بود، اکنون ظهور رقبای چینی عملا رقابت در این حوزه را داغ کرده است.
شرکت انویدیا به‌عنوان غول تولید تراشه‌های گرافیکی نیز تاکنون از آثار پیدایش این بازار رقابتی ناخواسته در امان نبوده است و در نتیجه با چالش‌های متعددی مواجه شده و از گزند تنش‌های سیاسی بین چین و آمریکا هم در امان نمانده است. علاوه بر این، محدودیت‌های تجاری که آمریکا در جهت تحریم چین وضع کرده نیز به این شرکت آمریکایی آسیب رسانده و در نتیجه فروش آن را کاهش داده است؛ موضوعی که نگرانی مدیران انویدیا را تشدید کرده است.
تداوم محدودیت صادرات تراشه‌ها
در شرایطی که بسیاری از میلیاردرهای دنیای فناوری روز بیستم ژانویه در مراسم تحلیف دونالد ترامپ حضور داشتند، جنسن هوانگ، مدیرعامل شرکت انویدیا، رویکردی محتاطانه‌تر را در پیش گرفت و بیش از 10روز بعد در کاخ سفید با رئیس‌جمهور آمریکا ملاقات کرد. در اوایل همان هفته شرکت او 600میلیارد دلار از ارزش بازار خود را به‌دلیل انتشار جدیدترین مدل‌ هوش مصنوعی دیپ‌سیک از دست داده بود. این مدل جدید هوش مصنوعی با رویکردی نوآورانه در مدل‌سازی هوش مصنوعی، ابهاماتی را درباره آینده واحدهای پردازش گرافیکی (GPU) پیشرفته انویدیا مطرح کرد.
البته از این تاریخ به بعد سهام انویدیا کمی بهبود پیدا کرده و بیشتر زیان‌هایی را که پس از رویکرد صرفه‌جویانه دیپ‌سیک در مدل‌سازی ایجاد شده بود، جبران کرد. انویدیا در 26فوریه گزارش مالی خوبی از 3ماه منتهی به ژانویه منتشر کرد که نشان می‌داد فروش این شرکت با رشد سالانه 78درصدی به 39میلیارد دلار رسیده است. بنابراین اگرچه حاشیه سود ناخالص این شرکت کاهشی ارزیابی شده بود، اما میزان سود آن فراتر از انتظارات رفت. حالا دیگر تمرکز اصلی روی واکنش دولت آمریکا به ظهور دیپ‌سیک است. البته پیش از این دولت بایدن تلاش‌هایی را برای محدود کردن صادرات پیشرفته‌ترین تراشه‌ها و ابزارهای تراشه‌سازی به چین و همچنین محدود کردن سرمایه‌گذاری آمریکا در شرکت‌های هوش مصنوعی چینی آغاز کرده بود و گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت ترامپ نیز قصد دارد کنترل‌های صادراتی را تشدید کند. هاوارد لوتنیک در جلسه تایید خود به‌عنوان وزیر بازرگانی تهدید کرده است که موضع سختی درباره فروش فناوری به چین اتخاذ خواهد کرد و اشاره کرد که تراشه‌های انویدیا توسط دیپ‌سیک استفاده می‌شوند. آمارها نشان می‌دهند که میزان فروش تراشه‌های انویدیا به چین اکنون حدود 15درصد از کل فروش این شرکت را تشکیل می‌دهد.
در این بین دو اهرم اصلی وجود دارد که دولت آمریکا ممکن است با کشیدن آنها به شرکت انویدیا ضربه بزند؛ نخست تشدید محدودیت فروش مستقیم GPU به چین است. انویدیا در حال حاضر یک GPU کوچک‌شده به نام H20 را برای فروش در بازار چین تولید می‌کند؛ اما گفته می‌شود که دولت ترامپ قصد دارد فروش این تراشه را نیز محدود کند. دیلن پاتل، از شرکت مشاوره «سمی‌آنالیز» معتقد است که انویدیا در پاسخ به این تهدید، تولید H20 را متوقف می‌کند. او همچنین معتقد است که انویدیا بیش از یک‌میلیون دستگاه از آن را در 9ماه منتهی به پایان ژانویه تولید کرده است. این شرکت تراشه‌ساز به آرامی به دولت آمریکا توضیح می‌دهد که قدرت پردازشی تراشه H20 در کمک به چین برای دستیابی به رویاهای هوش مصنوعی‌اش، کمتر از تراشه‌های گیمینگ معمولی است که به این کشور می‌فروشد.با این حال گفته می‌شود که استفاده این تراشه در چین برای کاربردهای هوش مصنوعی به‌شدت در حال افزایش است.
دومین اهرم تجاری آمریکا جلوگیری از دسترسی شرکت‌های چینی به GPUها از طریق کشورهای سوم است که هدف چارچوب گسترش هوش مصنوعی است، این هدف از طریق چارچوب انتشار هوش مصنوعی دنبال می‌شود که یک قانون موقتی است که چند روز پیش از ترک دفتر ریاست‌جمهوری توسط جو بایدن معرفی شد.هدف این قانون توقف قاچاق GPUها به چین و جلوگیری از دسترسی شرکت‌های چینی به زیرساخت‌های هوش مصنوعی آمریکا از طریق مراکز داده کشورهای دیگر است.در صورتی‌ که اجرای این قانون لغو نشود، در اواسط ماه مه اجرایی خواهد شد.
مخالفت با محدودیت‌ها
اجرای قوانینی که ایالات متحده با هدف جلوگیری از دسترسی چین به فناوری‌های پیشرفته وضع کرده است، دسترسی بسیاری از کشورها را به پیشرفته‌ترین پردازنده‌های گرافیکی محدود می‌کند و آنها را تحت نظارت آمریکا قرار می‌دهد.همچنین آنها را وادار می‌کند تا با غول‌های رایانش ابری آمریکایی مانند آلفابت، آمازون و مایکروسافت متحد شوند.انویدیا با این محدودیت‌ها مخالف است.همچنین زمانی که این قانون اعلام شد این شرکت دولت بایدن را به‌طور علنی مورد انتقاد قرار داد؛ آنها معتقد بودند که این قانون رقابت‌پذیری آمریکا را تضعیف می‌کند. این شرکت همچنین نگران است که محدود کردن دسترسی به فناوری هوش مصنوعی آمریکا برای بسیاری از کشورها، مشتریان بالقوه را به سمت رقبای چینی، مانند هوآوی سوق دهد. با این حال گرگوری آلن، عضو یک اندیشکده در واشنگتن می‌گوید که دولت ترامپ معماری اساسی این قانون را تایید خواهد کرد.
در این میان، جن‌سن هوانگ، بنیان‌گذار و مدیرعامل انویدیا امیدوار است که بتواند با استفاده از ارتباطات خود، نظر رئیس‌جمهور را تغییر دهد. اگرچه او از نزدیکان ترامپ در حوزه فناوری محسوب نمی‌شود، اما ارتباطات خوبی دارد. حتی اگر نزدیکان ترامپ بخواهند فروش تراشه‌های هوش مصنوعی به چین را متوقف کنند، هوانگ ممکن است امیدوار باشد که ایلان ماسک از قدرت خود در کاخ سفید برای کاهش این ضربه استفاده کند.
چالش‌های ژئوپلیتیک
علاوه بر مسائلی که انویدیا در ایالات متحده با آن دست و پنجه نرم می‌کند، مسائل ژئوپلیتیکی هم ادامه حیات انویدیا را در چین سخت کرده است. اگرچه تحریم‌های آمریکا علیه هوآوی، قوی‌ترین رقیب سازنده تراشه در این کشور، را به زانو درآورده است؛ اما محدودیت‌های تجاری به انویدیای آمریکایی نیز آسیب رسانده است. در این راستا فروش تراشه به چین به‌عنوان بخشی از کل فروش انویدیا نسبت به 2سال قبل بیش از یک‌پنجم کاهش یافته و تلاش‌های دولت چین نیز در جهت تحریک تقاضا برای تراشه‌های تولید داخل کمکی در این زمینه نکرده است. به‌طور کلی انویدیا سعی کرده است در فهرست خوب‌های چین باقی بماند؛ موضوعی که ممکن است یکی از دلایلی باشد که صراحتا از کنترل‌های صادراتی آمریکا انتقاد می‌کند. با این حال اما در ماه دسامبر دولت چین اعلام کرد که در حال انجام تحقیقاتی است تا ثابت کند شرکت انویدیا در حال نقض قانون ضد انحصاری آن است که به‌طور گسترده به‌عنوان پاسخی تلافی‌جویانه به محدود کردن صادرات تراشه‌های آمریکایی تفسیرمی‌شود. با توجه به عدم اطمینان درباره تجارت انویدیا در چین، رشد این شرکت در آینده بیشتر به فروش محصولاتش در سایر نقاط جهان وابسته است. در مقابل شرکت انویدیا نیز همچنان موقعیت مسلط خود را در بازار جهانی حفظ کرده و به‌طور مداوم در حال ارتقای محصولات خود است. در این بین فروش معماری هوش مصنوعی جدید بلک‌ول این شرکت نیز در 3ماه اخیر افزایش یافته است.
بهبود قیمت سهام انویدیا در ماه گذشته نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران معتقدند صحبت‌های هوانگ و دیگران درباره پیشرفت‌های دیپ‌سیک به کمک ارائه مدل‌های ارزان‌تر، به معنای تقاضای بیشتر برای سخت‌افزارهای پردازشی هوش مصنوعی، نه تقاضای کمتر؛ در واقع توسعه مدل‌های هوش مصنوعی ارزان‌تر، به‌کارگیری تکنولوژی هوش مصنوعی را ترغیب و تشدید می‌کند و در ادامه نیاز به سخت‌افزارهای ضروری این تکنولوژی را بیشتر می‌کند. از زمان آرام گرفتن جنجال دیپ‌سیک، غول‌های رایانش ابری آمریکا اعلام کرده‌اند که قصد دارند به افزایش سرمایه‌گذاری در مراکز داده ادامه دهند. با این حال یادداشتی که توسط تحلیلگران بانک سرمایه‌گذاری TD Cowen در فوریه منتشر شده است، نشان می‌دهد که مایکروسافت اخیرا اجاره‌‌نامه برخی از مرکز داده در آمریکا را لغو کرده است؛ این غول فناوری اصرار دارد که همچنان به سرمایه‌گذاری 80میلیارد دلاری برای زیرساخت‌ها در سال جاری متعهد است. با وجود تمام نقاط قوتی که انویدیا اکنون از آن بهره‌مند است، هوانگ همچنان با مشکلاتی در داخل و خارج از کشور مواجه است.
منبع: اکونومیست