بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد-سید سجاد موسوی : صنعت گچ مانند بسیاری از صنایع دیگر در روزهای پیش رو باید منتظر قطع گاه و بیگاه برق و گاز باشد اما از آنجا که ظرفیت اسمی این صنعت برخلاف صنایع دیگر بیش از 20 برابر نیاز کشور است و نیاز‌سنجی در این خصوص صورت نگرفته، حتی تولید واحدها با کمتر از 50‌درصد نیز مازاد تولید را به همراه دارد و این تولید بی‌رویه حتی در ماه‌های بی‌برقی و بی‌گازی منجر به افزایش قیمت این محصول نمی‌شود؛ در واقع تقریبا از 50 سال پیش تولید گچ از طریق دستگاه‌های صنعتی در کیسه‌ها انجام و به بازار عرضه می‌شد و تا بعد از طرح مسکن مهر تقریبا با همان شکل و سیاق از مشتری لازم برخوردار بود اما در ادامه رکود عمیق صنعت ساختمان از دهه 90 باعث شد تا تولیدکنندگان با بن بست مواجه شوند. در چنین شرایطی سوال اساسی این است که با فرض تامین گاز و برق موردنیاز، واحدهای تولیدکننده گچ باید با مازاد محصول خود چه کار کنند؟!
کارشناسان معتقدند یکی از اصلی‌ترین علل رکود صنعت گچ را باید در تولید یکسان و منسوخ کنونی جست‌وجو کرد؛ به این معنا که از زمان شکل‌گیری صنعت گچ، تغییرات عمده‌ای در تولید این محصول در کشورهای توسعه‌یافته شکل گرفت و انواع گچ‌ها اعم از دروای وال، گچ‌های ضد آتش، ضد آب و همچنین تجهیزات مختلفی که مربوط به صنایع دیگری همچون ظروف چینی، چینی بهداشتی و حتی قالب‌گیری‌های طلاست، توسط صنعت سپید تولید شد اما متاسفانه در ایران همچنان در سال 1403 محتوا و شکل گچ تفاوتی با دهه 50 ندارد و از این رو عملا صادرات گچ به صورت بسیار محدودی انجام می‌شود و در عوض معدود شرکت‌هایی که به طور مشخص اقدام به تولید دیوارهای پیش ساخته (درای وال) کرده‌اند و تعدادشان به انگشتان یک دست نمی‌رسد، در بازار داخلی و همچنین صادرات موفق بوده‌اند؛ بنابراین ریشه مساله در به‌روز نبودن این صنعت است و تا زمانی که تغییر رویه ایجاد نشود، شرایط روز به‌روز برای صنعت سپید پیچیده‌تر می‌شود.
در همین خصوص عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان صنعت گچ به «دنیای‌اقتصاد» گفت: در زمستان سال‌های گذشته واحدهای تولیدکننده گچ صرفا از نظر تامین سوخت محدود می‌شدند اما امسال اعلام کرده‌اند که علاوه بر سوخت، محدودیت‌های برق هم در این صنعت اعمال می‌شود. حسین سلیمی با اشاره به این مطلب، افزود: با وجود اینکه حداکثر با 50‌درصد ظرفیت امکان تولید گچ وجود دارد اما با توجه به تعداد بسیار بالای واحدهای تولیدکننده و همچنین رکودی که در صنعت ساختمان حاکم است، به نظر نمی‌رسد این محصول دچار افزایش نرخ در زمستان شود؛ مضاف بر اینکه به طور طبیعی در فصول سرد میزان ساخت‌وساز کاهش می‌یابد.
وی با اشاره به اینکه در دهه 50 تولید به شکل گچ کیسه‌ای توسط شرکت ما یک فناوری مدرن بود چرا که در ایران صرفا گچ به صورت فله تولید می‌شد، گفت: در سال 1356 که فناوری درای وال گچی در دنیا مورد استفاده قرار می‌گرفت ما هم بلافاصله تکنولوژی آن را وارد کردیم و از این طریق دیوار داخلی که در گذشته وزن هر مترمربع آن به حدود 80 کیلوگرم می‌رسید، با استفاده از این دیوارهای پیش ساخته به حدود 20 کیلوگرم رسید اما با وجود اینکه 38 سال از ورود این فناوری به ایران می‌گذرد، در کشور ما اخیرا چند تولیدکننده که تعدادشان به انگشتان یک دست نمی‌رسد، وارد این عرصه شده‌اند و این در حالی است که ظرف این 38 سال در دنیا انواع محصولات گچی دیگر تولید و مورد استفاده قرار گرفته است. سلیمی با اشاره به اینکه 93‌درصد گچ به شکل کاملا سنتی تولید می‌شود و قطعا استفاده از فناوری‌های نوین به مرور بازار خود را پیدا می‌کند، گفت: در حال حاضر درای وال تولیدی ما به طور کامل در کشور به فروش می‌رسد و حتی ما به کشورهایی مانند ارمنستان، ترکمنستان، افغانستان و... صادرات داریم و این در حالی است که تولیدکنندگان گچ سنتی با مشکلات بسیار موفق به فروش بخشی از محصول تولیدی در کشور می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه به طور کلی در کشور 86 میلیون مترمربع درای وال توسط کارخانه‌های مدرن صنعت گچ تولید می‌شود، اظهار کرد: چنانچه در ساختمان‌ها از درای وال که مورد استقبال سازندگان قرار گرفته استفاده کنیم، حدود 2.5 میلیارد مترمربع از این دیوار نیاز داریم و تولید کنونی به 5‌درصد نیاز کشور نمی‌رسد؛ بر این اساس و با توجه به مشکلاتی که صنف تولیدکنندگان گچ سنتی برای فروش محصولات خود دارند، بارها اعضای کارخانه‌ها را دور هم جمع کردیم و ضرورت این تغییر رویکرد را شرح دادیم اما عنوان کردند که از توانایی مالی لازم برخوردار نیستند؛ بر این اساس موضوع تشکیل کنسرسیوم را مطرح کردیم اما متاسفانه در کشور ما به هر دلیلی از همکاری گروهی در تولید استقبال نمی‌کنند و متاسفانه به سختی می‌توان کسی که چند دهه به یک شیوه مشخص تولید کرده را مجاب به تغییر کرد؛ ضمن اینکه ارزان بودن انرژی در کشور هم مزید بر علت شده است.
وی با اشاره به تولید گچ در مراکز فاقد تقاضا عنوان کرد: با توجه به ارزانی بی‌رویه گچ، کرایه حمل 50‌درصد ارزش محموله است و به همین خاطر عملا انتقال بار به مسافت‌های بیش از 100 کیلومتر فاقد صرفه اقتصادی است. سلیمی با بیان اینکه ما با استفاده از فناوری‌های جدید میزان مصرف برق را 50‌درصد کاهش داده‌ایم، گفت: امروزه در دنیا گچ‌های قالب‌ریزی برای انواع محصولات از جمله چینی بهداشتی، تولید قالب برای زیور آلات طلا و... مورد استفاده قرار می‌گیرد و در واقع صرفا منحصر به دیوارهای درای وال نیست.
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان صنعت گچ با انتقاد از سیستم بانکی خاطرنشان کرد: متاسفانه بانک‌ها به سختی حاضر به همکاری با صنعت گچ هستند و این در حالی است که حتی در صورت پرداخت تسهیلات هم با سودهای 30 درصدی، عملا کارخانه‌ها که سود‌های بسیار اندکی نصیب‌شان می‌شود، ورشکست می‌شوند؛ بنابراین صنعت گچ برخلاف صنایعی که با نرخ‌های جهانی و نرخ ارز تغییر قیمت می‌دهند، باید از دریافت تسهیلات با سود بالا خودداری کنند.
--> اخبار مرتبط افزایش نرخ سوخت نیروگاهی‌‌‌ها افزایش نگران کننده قیمت گاز و برق سیمانی‌ها در سال آینده حل ناترازی برق و گاز با توسعه تجدیدپذیرها «ساخت تبریز» معطل گاز و برق آغاز به کار اولین واحد CCGT با سوخت مایع