بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد-علی قاسمی : شاخص‌کل بورس که در نیمه اول معاملات، با رشد 23هزار‌ واحدی تا 2میلیون و 278هزار واحد نیز پیشروی کرد، با افزایش فشار عرضه در نیمه دوم معاملات، با چرخش قیمتی در نمادها همراه بود. سرانجام نماگر اصلی در2میلیون و 269هزار واحد آرام گرفت. ضمن درنظرگرفتن عوامل سیاسی، به‌نظر می‌رسد شاخص‌کل بورس با رسیدن به محدوده مقاومتی که در نیمه کانال 2.2میلیون واحد قرار دارد، واکنش اندکی را نسبت به این سطح نشان‌ داده‌است. سطح مذکور آخرین‌‌‌‌‌‌‌‌‌بار در اردیبهشت امسال‌ ایجاد شد و پس از آن شاخص بورس، سقوط آزاردهنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای را به اهالی بازار تحمیل کرد، با این‌حال عبور از این مقاومت و تثبیت بالای آن، می‌تواند روزهای خوبی را برای بازار به‌همراه داشته‌باشد.
ارزش دلاری معاملات طی دادوستدهای روز سه‌شنبه از 150میلیون دلار عبور کرد که از 14اسفند سال‌گذشته بی‌سابقه بوده‌است، ضمن آنکه رفتار ارزش معاملات نیز حکایت از ثبات نسبی این معیار ارزیابی بازار دارد. همچنین از اردیبهشت امسال تاکنون، متغیرهای اثرگذار، به نفع بازار سرمایه تغییر جهت داده‌اند. از سقف اردیبهشت امسال، P/E بازار از 7.7به 6.38رسیده و ارزش دلاری بازار نیز از 118میلیارد دلار به 100میلیارد دلار کاهش‌یافته‌است. نرخ بهره اوراق نیز از 36درصد به 29درصد رسیده و اختلاف دلار نیما و آزاد از 51درصد تا 35درصد افت را تجربه کرده‌است و در صورتی‌که شرایط سیاسی به بازار سهام رخصت دهد، شاخص‌کل بورس می‌تواند روزهای پررونق‌تری را نسبت به دو هفته گذشته پشت‌سر بگذارد.
بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها پیروز جنگ با مقاومت2.3میلیونی؟
نماگر اصلی بازار درحالی به مرز 2.3میلیون واحد نزدیک شده‌است که حدود 7ماه پیش موفق شد چند روزی را میهمان این کانال باشد، اما عدم‌تثبیت شاخص‌کل در این محدوده سقوط سهمگینی را برای اهالی بورس به‌همراه داشت. نماگر اصلی بازار درحالی برای سومین روز متوالی مهمان کانال 2.2میلیون‌واحدی است که قبل‌تر در نیمه تیرماه سال‌جاری و در دی ماه سال‌گذشته چند روزی را در این محدوده حساس قیمتی دوام آورده‌است، اما هنوز توان بورس برای تثبیت در این کانال برای اهالی بازار مشخص نشده‌است، اما نشانه‌هایی مبنی‌بر افزایش تمایل بورس برای عبور از این طبقه حساس وجود دارد. به لحاظ فنی شاخص‌کل، از اردیبهشت1402 در یک روند بلندمدت نزولی قرار داشته و بارها به خط میانی این کانال واکنش مثبت نشان‌داده‌است.
پس از آنکه نماگر اصلی از سقف کانال نزولی پرقدرت عبور کرده، تا سقف اردیبهشت امسال پیشروی‌کرده و در تله این مقاومت حساس افتاده است. احتمالا در این شرایط بورس با انگیزه بالاتری به سمت شکست مرز 2.3میلیون واحد حرکت خواهد کرد. البته این موضوع پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌شرطی دارد که مربوط به موضوعات سیاسی است. آرام‌شدن فضای سیاسی به نفع ایران و کاهش خطر درگیری مستقیم ایران در تنش‌ها می‌تواند این مسیر را هموارتر سازد. هرچند در سناریویی متفاوت‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر، نماگر اصلی می‌تواند ضمن واکنش منفی به این محدوده تا 2میلیون و 150هزار واحد نیز اصلاح قیمتی داشته‌باشد و به سایر بازیگران بازار نیز رخصت ورود بدهد. در کنار عوامل فنی، نقش متغیرهای بنیادی نیز پررنگ است.
دنده معکوس بازارهای جهانی
همچنان حضور ترامپ در کاخ‌سفید، نقش پررنگی را در تحولات بازارهای جهانی ایفا می‌کند. انتشار آمار‌ها و داده‌های آمریکا نشان می‌دهد؛ احتمالا انگیزه بانک‌مرکزی آمریکا برای کاهش نرخ بهره کاهش‌یافته و پیش‌بینی رونق برای قیمت‌های جهانی در کوتاه‌مدت میسر نیست. کاهش قیمت نفت و کاهش قیمت طلای جهانی همزمان با رشد شاخص دلار طی یک هفته اخیر گواهی می‌دهد که روند بازارهای جهانی برخلاف بورس تهران است. در چین نیز به‌واسطه اعمال سیاست‌های ترامپ، بسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حمایتی فعال نشده و احتمالا تقاضا از سوی دومین اقتصاد دنیا نیز به حداقل می‌رسد. در این میان تنها قیمت گاز روندی افزایشی را دنبال کرده‌است که طبیعتا بر قیمت تمام‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده گاز خوراک داخلی بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌تاثیر نیست.
ارزش معاملات حامی بورس؟
ارزش روزانه معاملات خرد با احتساب صندوق‌ها در حالی از 150میلیون دلار عبور کرده‌ که این میزان از 14اسفند سال‌گذشته بی‌سابقه بوده‌است. شاید خبر خوش برای ارزش دادوستدهای بورس آن باشد که طی 7روز معاملاتی اخیر 5روز ارزش معاملات بالای 100میلیون دلار بوده‌است و در صورتی‌که همچنان این روند تثبیت شود، می‌توان به رونق بازار تا حدودی امیدوار ماند. همچنین بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از میانگین ارزش معاملات حکایت از آن دارد که از منظر تابلو، بازار سهام حمایت خوبی را از جانب این شاخص دارد. محاسبات 4میانگین متحرک نشان می‌دهد؛ سه‌بار، میانگین متحرک 5روزه از سه میانگین دیگر عبور کرده‌است. اردیبهشت سال‌جاری، میانه تیر و اوایل مهرماه1403 سه مقطع زمانی‌ هستندکه ارزش معاملات خرد موفق شده‌است‌ اعداد خوبی را ببیند، اما به دلیل عدم‌تثبیت، دوباره فضای رکود بر بازار حاکم شده‌است، اما اکنون علاوه‌بر آنکه میانگین متحرک 5روزه با قدرت از سه میانگین دیگر عبور کرده‌است، میانگین 20روزه نیز به‌سرعت به‌دنبال آن می‌رود. ظاهرا شمایل کلی بازار صعودی است، اما در صورت عدم‌ثبات فضای سیاسی، حتی معیاری مانند ارزش معاملات نیز نمی‌تواند برای بازار کارساز باشد.
از اردیبهشت تا آبان
بورس تهران از سقف اردیبهشت سال‌جاری تاکنون، تحولاتی را تجربه کرده‌است که می‌توان از آن برای تحلیل بازار استفاده کرد. به لحاظ بنیادی، این احتمال وجود دارد که شاخص‌کل از مرز 2.3میلیون عبور‌کرده و در آن تثبیت شود. اول آنکه P/E بازار در سقف اردیبهشت امسال، 7.7واحد بوده‌است که با افزایش ریسک‌های سیاسی به زیر 6واحد رسید. اکنون این نسبت در شاخص2.2میلیون‌واحدی آبان1403 به 6.38رسیده‌است، اما با فرض کاهش این ریسک‌ها می‌توان P/E حداقل 10واحدی را به بازار نسبت داد. این موضوع قطعا به عبور شاخص‌کل از سقف اردیبهشت امسال و سال‌گذشته منجر خواهدشد.
دوم، اختلاف دلار نیما و آزاد در دوره اول دولت رئیسی و همزمانی آن با سقف اردیبهشت حدود 50درصد بود. با توجه به تغییر دولت و رویکرد تک‌‌‌‌‌‌‌‌‌نرخی‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن ارز، این اختلاف اکنون به 35درصد رسیده و می‌تواند تا 10درصد نیز کاهش یابد. از این محل نیز P/E بازار رشد خوبی را تجربه خواهد کرد. سوم، نرخ بهره بدون‌ریسک است که در اردیبهشت امسال، بالای 32درصد بود و چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز صعودی داشت، اما اکنون به کانال29درصد رسیده و با وعده محمدرضا فرزین؛ ریاست بانک‌مرکزی روندی کاهشی خواهدداشت. چهارم، ارزش دلاری بازار نیز نسبت به اردیبهشت1403، از 118میلیارد دلار تا 100میلیارد دلار افت کرده‌است. نگاه بورس به تحولات سیاسی است. اگر نشست شورای‌حکام به نفع ایران تمام شود، صلح در لبنان تا حدودی برقرار شود و جنگ روسیه و اوکراین نیز به ایران صدمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ سیاسی وارد نکند، بورس ارزنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از اردیبهشت امسال است.