چاپ

بازار آریا - : برکسی پوشیده نیست که بانک‌ها در ایران یکی از عمده دلایل بی‌نظمی اقتصادی هستند در این مورد بارها کارشناسان و تحلیل‌گران و برخی از چهره‌های سیاسی تذاکراتی را داده‌اند ولی مافیای بانک‌ها آنقدر قدرت‌مند هستند که به‌راحتی می‌توانند بسیاری از قوانین را به‌سود خود تغییر دهند. این در حالی است که بانک‌ها به‌جای نقش تسهیل‌گری در اقتصاد به بزرگترین مالک خانه‌ها و امکان تجاری تبدیل شده است و در ادامه بخشی از جامعه را به اقتصادی وامی با بهره‌های فراوان عادت داده است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
این روند نیاز به تغییرات عمده دارد تا وضعیت اقتصادی، نقدینگی، تورم و ... در چارچوب قانونی به روند خود ادامه دهند و نوسانات در این حوزه بیش از این به جامعه آسیب نرساند. در این مورد با یکی از استادهای دانشگاه گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
بانک‌ها عامل بی‌نظمی اقتصادی
«مهدی پازوکی»، تحلیلگر مسایل اقتصادی-سیاسی در مورد فشارهای اقتصادی که جامعه را در محدودیت‌هایی قرار داده است به خبرنگار «اکونگار» می‌گوید:‌ «تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی آمریکا در طول سال‌های اخیر جامعه را تحت فشار قرار داده است مانند چالش‌هایی همچون «رشد نقدینگی»، «تورم»، «ضعف در سیاست‌گذاری‌های پولی» روبه‌رو هستیم که متاسفانه بهبودی در این حوزه‌ها مشاهده نمی‌کنیم و تنها اختلافات سیاسی را به وضعیت نامطلوب اقتصادی و بانکی گره می‌زنند. در این مورد باید بگویم در سال جاری هم همین مشکلات را پیش‌رو خواهیم داشت مگر اینکه دولت بتواند با برنامه‌ریزی مشکلات را بهبود دهد و یا اینکه در روند مذاکرات به توافقی با آمریکا برسد.»
او در همین مورد و با پرداختن به ابرچالش مشکلات پولی و مالی ادامه می‌دهد :‌ «یکی از مشکلاتی که حاشیه‌های زیادی را به‌وجود می‌آورد بی‌انضباطی پولی در سیستم بانکی است که فشار زیادی به بانک مرکزی وارد می‌کند و همین باعث بروز چالش‌های دیگری هم خواهد شد. توجه داشته باشید که این وضعیت موجب افزایش نرخ تورم و کاهش قدرت خرید جامعه شده است و این روند همچنان ادامه دارد. بانک مرکزی مجبور است اقدام به افزایش نرخ بهره به 30 درصد کند. هرچند مورد انتقاد قرار گرفته، اما یکی از راهکارهای کلیدی برای مهار تورم محسوب می‌شود. سیاست‌های پولی، به‌ویژه تعیین نرخ بهره، از جمله ابزارهای اصلی کنترل تورم هستند. تجربه جهانی نشان می‌دهد که کشورهایی مانند انگلیس و ترکیه، با اعمال سیاست‌های سختگیرانه پولی توانسته‌اند تا حدودی تورم را مهار کنند.»
بانک مرکزی و رشد نقدینگی
او با پرداختن به وضعیت این روزهای کشور و راه‌های برون‌رفت اضافه می‌کند : «در ایران نیز، باتوجه به سطح بالای نقدینگی، بانک مرکزی به‌دنبال مدیریت صحیح عرضه پول و کنترل رشد بی‌رویه آن است. عدم هماهنگی میان سیاست‌های پولی و مالی دولت یکی از دلایل اصلی بی‌ثباتی اقتصادی است. دولت با افزایش هزینه‌های خود و کسری بودجه بالایی که ثابت است، ناچار به استقراض از بانک مرکزی شده که این مسئله موجب افزایش پایه پولی و تشدید تورم می‌شود. یکی از مشکلات بزرگ در اقتصاد ایران، عملکرد ضعیف بانک‌ها و ارائه تسهیلات بدون پشتوانه قوی است. بسیاری از بانک‌ها به دلیل نداشتن منابع کافی و عدم رعایت اصول بانکداری صحیح، اقدام به اعطای وام‌های بدون ضمانت کرده‌اند که منجر به افزایش بدهی‌های معوق و در نهایت بی‌ثباتی پولی شده است.»
ا ین استاد دانشگاه با ارائه پیشنهادی برای بهبود شرایط کنونی می‌گوید :‌ «برای اصلاح این وضعیت، باید قوانین سختگیرانه‌تری برای بانک‌ها اعمال شود و بانک‌هایی که توانایی ادامه فعالیت ندارند، مشمول قانون ورشکستگی شوند تا از سرایت بحران به کل سیستم بانکی جلوگیری شود. یکی از عوامل تأثیرگذار بر تورم، انتظارات تورمی مردم و فعالان اقتصادی است. زمانی که جامعه انتظار افزایش قیمت‌ها را دارد، رفتارهای اقتصادی نیز به گونه‌ای شکل می‌گیرد که خود منجر به تشدید تورم می‌شود. برای کنترل این وضعیت، بانک مرکزی باید با ارائه گزارش‌های شفاف و اطلاع‌رسانی صحیح، فضای اقتصادی را مدیریت کند و مانع از ایجاد جو روانی منفی شود. استقلال بانک مرکزی در تصمیم‌گیری‌های پولی یکی از مهم‌ترین عوامل برای کنترل انتظارات تورمی و ایجاد ثبات در اقتصاد است. رشد تورم و افزایش نرخ بهره تأثیر مستقیم بر تولید و اشتغال دارد.»
او در همین مورد و با اشاره به اهمیت تامین مالی برای بخش‌های تولیدی اضافه می‌کند : «زمانی که هزینه تامین مالی برای واحدهای تولیدی افزایش یابد، میزان سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد و در نتیجه رشد اقتصادی کندتر می‌شود. این مسئله موجب کاهش اشتغال و افزایش بیکاری خواهد شد. بنابراین، سیاست‌گذاران باید میان کنترل تورم و حفظ رشد اقتصادی توازن برقرار کنند. استفاده از سیاست‌های پولی و مالی مکمل، نظیر کاهش هزینه‌های غیرضروری دولت و حمایت از بخش تولید، می‌تواند در دستیابی به این هدف مؤثر باشد. بررسی تجربه کشورهای مختلف نشان می‌دهد که استفاده هوشمندانه از ابزارهای پولی و مالی می‌تواند به کنترل تورم کمک کند.»
بیشتر بخوانید