چاپ

بازار آریا - الهام قنبری، مدرس اقتصاد و متخصص کارآفرینی، در یادداشتی رویکردی نوین به توسعه اقتصادی در سطح محلی را تشریح کرد و تاکید نمود که مفهوم تولید باید از چارچوب صرف ایجاد کالا در واحدهای صنعتی فراتر رفته و به فرآیندی چندلایه از خلق ارزش، طراحی مدل‌های کسب‌وکار بومی، تربیت نیروی انسانی ماهر و فعال‌سازی ظرفیت‌های اجتماعی و طبیعی هر منطقه تسری یابد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
وی با اشاره به جایگاه ویژه مفهوم توسعه اقتصاد محلی با رویکرد تولیدمحور در ادبیات اقتصادی کشورهای در حال توسعه، اظهار داشت: برخلاف تصور سنتی، تولید در نگاه امروز، فرآیندی درهم‌تنیده از خلق ارزش، طراحی مدل‌های کسب‌وکار بومی، تربیت نیروی انسانی ماهر و فعال‌سازی ظرفیت‌های اجتماعی و طبیعی هر منطقه است و شکوفایی اقتصاد محلی زمانی محقق می‌شود که فعالیت‌های اقتصادی از مرحله‌ی صرفاً تولید فیزیکی عبور کرده و به خلق ارزش افزوده منجر شوند.
این مدرس اقتصاد، خلق ارزش افزوده را قلب تپنده اقتصاد محلی دانست و تصریح کرد: این ارزش می‌تواند در قالب ارتقای کیفیت، تمایز در محصول یا حتی در برندسازی بر پایه‌ی فرهنگ و هویت محلی نمود یابد. برای مثال، یک واحد تولیدی صنایع دستی با خلق طراحی‌های منحصربه‌فرد و معرفی داستان برند خود، قادر است ارزش محصولاتش را به طور چشمگیری افزایش داده و بازارهای جدیدی را به دست آورد.
وی، بومی‌سازی مدل‌های کسب‌وکار را راهکاری اساسی برای دستیابی به توسعه پایدار در سطح محلی برشمرد و افزود: توسعه‌ی اقتصادی در سطح محلی نیازمند الگوهای کسب‌وکاری است که ریشه در نیازها، منابع و فرهنگ همان منطقه داشته باشند. الگوبرداری صرف از مدل‌های خارجی بدون توجه به بستر بومی، اغلب با شکست مواجه می‌شود. در مقابل، طراحی بیزینس‌مدل‌های متناسب با ساختار اجتماعی، اقلیم و فرصت‌های محلی، به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که با هزینه‌ی کمتر، بهره‌وری بیشتری داشته باشند و هم‌افزایی اجتماعی و اقتصادی پایدارتری را ایجاد کنند.
این متخصص کارآفرینی، تولید سرمایه انسانی را مهم‌ترین سرمایه نامشهود در مسیر توسعه پایدار ارزیابی کرد و تاکید نمود: توسعه پایدار بدون تولید سرمایه انسانی میسر نیست. مهارت‌آموزی، آموزش کارآفرینی و توسعه‌ی ذهنیت تولیدمحور در جوانان و دانش‌آموزان باید به عنوان یک استراتژی اصلی در توسعه اقتصاد محلی مدنظر قرار گیرد. آموزش‌های کاربردی و مبتنی بر فرصت‌های محلی، نه تنها نیروی انسانی توانمند برای کسب‌وکارهای بومی فراهم می‌آورد، بلکه از مهاجرت بی‌رویه به کلان‌شهرها و کاهش سرمایه اجتماعی در مناطق کوچک‌تر نیز جلوگیری می‌کند.
قنبری، تولید شبکه‌های مشارکتی را یکی از ارکان مغفول‌مانده در توسعه اقتصاد محلی دانست و اظهار داشت: پیوند منسجم میان بخش خصوصی، دانشگاه‌ها، دولت محلی، نهادهای حمایتی و مردم می‌تواند زمینه‌ساز راه‌اندازی زنجیره‌های تأمین کوتاه، فروشگاه‌های تعاونی و گردش مالی درون‌منطقه‌ای شود. این نوع شبکه‌سازی، نه تنها مانع خروج منابع از منطقه می‌شود، بلکه مزیت رقابتی پایداری را نیز ایجاد می‌کند.
وی در ادامه افزود: توسعه اقتصاد محلی نیازمند ایجاد و تقویت زیرساخت‌های نرم همچون شبکه‌های همکاری است. تعامل سازنده میان عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی در یک منطقه، بستر لازم برای رشد و شکوفایی کسب‌وکارها و در نهایت توسعه پایدار را فراهم می‌آورد.
این مدرس اقتصاد با تاکید بر اهمیت نقش دولت‌های محلی در تسهیل و تقویت این شبکه‌ها، خاطرنشان کرد: ادارت دولتی در استان ها می‌توانند با ایجاد بسترهای مناسب برای تعامل و همکاری میان فعالان اقتصادی، برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک و حمایت از طرح‌های نوآورانه، نقش بسزایی در توسعه اقتصاد محلی ایفا کنند.
نقش نهادهای مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد را نیز در فرآیند توسعه اقتصاد محلی
وی، نقش نهادهای مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد را نیز در فرآیند توسعه اقتصاد محلی حائز اهمیت دانست و گفت: این نهادها می‌توانند با ایجاد ارتباط موثر میان مردم و سایر ذی‌نفعان، نقش مهمی در شناسایی نیازهای محلی و بسیج منابع برای رفع آن‌ها ایفا کنند.
قنبری به نقش فناوری‌های نوین در توسعه اقتصاد محلی اشاره کرد و افزود: بهره‌گیری از فناوری‌های دیجیتال و تجارت الکترونیک می‌تواند به کسب‌وکارهای محلی در دسترسی به بازارهای گسترده‌تر و کاهش هزینه‌های بازاریابی کمک شایانی نماید.
وی، خاطر نشان کرد: زمان آن فرارسیده است که مفهوم تولید در اقتصاد محلی را از قالب صرفاً فیزیکی آن خارج کرده و به آن به چشم یک فرآیند پیچیده‌ی ارزش‌آفرینی نگاه کنیم. توسعه‌ی اقتصاد محلی تنها زمانی اتفاق می‌افتد که تولید در همه‌ی سطوح ـ از اندیشه و آموزش تا کالا و خدمات ـ مورد توجه قرار گیرد و مناطقی با پیشینه‌ی غنی می‌توانند با اتخاذ این رویکرد، پیشگام توسعه پایدار در سطح محلی باشند.