چاپ

بازار آریا - ایران در سال 1404 عرصه سیاست خارجی با چالش‌های جدید و پیچیده‌ای مواجه است؛ از فشارهای اقتصادی ترامپ تا تحولات سریع منطقه‌ای و جهانی. در این شرایط، دیپلماسی فعال و هوشمندانه می‌تواند ایران را در مسیر تعاملات جهانی هدایت کرده و ضمن تقویت منافع ملی، تنش‌ها را کاهش دهد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سال 1404 در حالی آغاز شده است که تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی، چالش‌ها و فرصت‌های تازه‌ای را پیش روی سیاست خارجی ایران قرار داده‌اند؛ تغییرات ژئوپلیتیکی، افزایش رقابت‌های قدرت‌های بزرگ، بحران‌های جهانی و تحریم‌های اقتصادی، همگی نشان می‌دهند که عرصه سیاست بین‌الملل وارد دوران جدیدی شده است.
یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات پیش‌روی ایران، به ویژه در عرصه سیاست خارجی، بازگشت دولت ترامپ به قدرت و ادامه سیاست‌های تهاجمی و فشار حداکثری علیه ایران است که می‌تواند روابط ایران با سایر کشورها را پیچیده‌تر کند و تحریم‌های اقتصادی جدیدی را به همراه داشته باشد. در چنین شرایطی، سیاست خارجی ایران باید با رویکردی هوشمند، پویا تدوین شود تا در برابر این تهدیدات و فشارهای اقتصادی ناشی از سیاست‌های خصمانه، واکنش‌هایی مؤثر و متناسب ارائه دهد. با توجه به بازگشت دولت ترامپ به کاخ سفید و استمرار سیاست‌های فشار حداکثری که پیش از این علیه ایران اعمال می‌شد، ایران باید دیپلماسی خود را به‌طور جدی به روز کند و راهبردهایی اتخاذ کند که قادر باشد تنش‌ها را کاهش داده و منافع ملی کشور را در این شرایط حساس تأمین کند.
علاوه بر این، سیاست خارجی ایران باید در نظر داشته باشد که نظم جهانی در حال تغییر است و تحولات جدیدی در عرصه بین‌الملل در حال وقوع است. این تحولات، شامل بحران‌هایی چون بحران اوکراین، وضعیت غزه و تحولات در منطقه خاورمیانه، تأثیرات زیادی بر سیاست خارجی ایران خواهند داشت. ایران باید بتواند در این محیط پیچیده و متغیر، از فرصت‌های موجود برای تقویت روابط منطقه‌ای و جهانی خود بهره‌برداری کند.
سیاست خارجی ایران در سال 1404 باید مبتنی بر اصول عزت، حکمت و مصلحت باشد تا از یک سو بتواند با تحریم‌ها و فشارهای خارجی مقابله کند و از سوی دیگر، موقعیت ایران را در معادلات جهانی تقویت کند. این سیاست‌ها باید در راستای حفظ منافع ملی کشور و مقابله با تهدیدات مستمر، همچنان پویا و فعال باقی بمانند.
امروز باید توجه داشت که نظم جهانی در حال تغییر است و ایران باید در این دنیای جدید بتواند به سرعت خود را با تحولات جهانی هماهنگ کند. اما در میان این تحولات، حضور تهدیدات ترامپ مانند سایه‌ای سنگین بر سیاست خارجی ایران است. تهدیداتی که به نظر می‌رسد نه فقط اقتصادی، بلکه امنیتی و نظامی نیز به آن افزوده شده‌اند. ایران باید در مواجهه با این تهدیدات، دیپلماسی‌ای را در پیش بگیرد که هم از فشارهای خارجی بکاهد و هم قدرت چانه‌زنی خود را در عرصه جهانی تقویت کند.
در شرایطی که ترامپ دوباره با لحن تهدیدآمیز و با سیاست‌های فشار حداکثری به میدان آمده، ایران باید هوشمندانه و با راهبردهایی جدید به مقابله با این چالش‌ها بپردازد؛ زیرا این نه تنها آزمون قدرت و تاب‌آوری ایران است، بلکه آزمون عقلانیت و دیپلماسی در عصر جدید جهانی نیز خواهد بود.
ایران در 1404 جزو بازیگران اصلی دیپلماسی منطقه‌ای و جهانی است بر این اساس محمد حسن دهقانی کارشناس حوزه بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: برای تعیین اولویت‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی در سال 1404، چند نکته اساسی باید مدنظر قرار گیرد، نکته اول اینکه پایان نظم قدیم که مبتنی بر یک‌جانبه‌گرایی بود شکل گرفته است و ما ورود کرده‌ایم به عصر چندجانبه‌گرایی که بر اساس نظم شبکه‌ای و تأکید بر منافع ملی و امنیت ملی کشورها شکل گرفته است.
وی می‌افزاید: مسائلی مانند تغییرات منطقه‌ای در غرب آسیا، مانند بحران اوکراین و تعیین تکلیف وضعیت غزه و موضوع یمن که می‌تواند بر سیاست اقتصادی جهانی تأثیرگذار باشند و نقش جدیدی را در معادلات بین‌المللی رقم بزنند و میزان تهدیدهایی که متوجه ایران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است می‌طلبد که در سال جدید سیاست خارجی مبتنی بر این تحولات تدوین کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان می‌کند: سیاست خارجی ایران باید بر پایه سه اصل عزت، حکمت و مصلحت تنظیم شود. در این چارچوب، چند اولویت کلیدی قابل تعریف است که باید بسیار به آنها توجه کرد. با توجه به همین اصل باید سیاست‌های دیگری ذیل همین موضوعات تعریف شود تا بتواند تأمین کننده منافع ایران باشد.
دهقانی خاطر نشان می‌کند: بازتعریف و تقویت دیپلماسی فعال در حوزه‌های مختلف بین‌المللی، به‌گونه‌ای که ایران بتواند نقش تأثیرگذاری در تحولات جهانی ایفا کند. از این پس دیپلماسی ایران باید به گونه‌ای پویا و فعال در عرصه‌های بین‌المللی حضور پیدا کند و تبدیل به بازیگر شود.
وی تصریح می‌کند: گسترش روابط با همسایگان که در دولت قبل تقویت شده و باید با جدیت ادامه یابد.
کارشناس بین‌الملل تاکید می‌کند: بیان مواضع اصولی جمهوری اسلامی در چارچوب ادبیات نظم جدید بین‌الملل و انتقال این مواضع از طریق یک دیپلماسی فعال و هدفمند به جهان که تا به حال دستگاه سیاست خارجی در این موضوع فعال بوده ولی باید ادامه دار باشد.
دهقانی می‌گوید: تنوع‌بخشی به راهبردهای سیاست خارجی متناسب با سرعت تحولات بین‌المللی و به‌روزرسانی آن‌ها در واکنش به تغییرات جدید که می‌تواند تأمین کننده منافع ملی باشد با توجه به سرعت گرفتن تحولات نیاز است تا عکس‌العمل ایران به تحولات سریع و به روز باشد.
وی بیان می‌کند: هوشمندی و زیرکی در اتخاذ دیپلماسی تاکتیکی، به‌ویژه با استفاده از رویکردهای نوین و سازگار با شرایط کنونی جهان و در سطوح تاکتیکی باید مورد توجه قرار گیرد.
کارشناس بین‌الملل تصریح می‌کند: پیگیری دیپلماسی اقتصادی فعال به‌منظور رفع مشکلات اقتصادی کشور و بهره‌گیری از ظرفیت‌های بین‌المللی در این زمینه و بتواند مشکلات اقتصادی را برطرف سازد.
دهقانی تصریح می‌کند: این مسائل می‌تواند در درجه اول اصل عزت حکمت و مصلحت را عملی کنه و خنثی‌سازی سیاست‌های تهاجمی و فشارهای حداکثری از طریق راهبردهای متناسب، مانند مدیریت صحیح مکانیزم ماشه و دیگر ابزارهای تحریمی را دنبال کند که دولت ترامپ به دنبال ان است و متولی و پیگیری کننده ان دستگاه دیپلماسی است. اجرای کامل توافقات راهبردی در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی با در نظر گرفتن منافع ملی.
وی در پایان می‌گوید: تمامی این اقدامات در راستای تحقق اهداف تعیین‌شده توسط رهبر انقلاب برای دولت جدید و ایجاد یک دولت قوی و مؤثر خواهد بود. این سیاست‌ها باید به‌گونه‌ای تنظیم شوند که بتوانند موازنه علمی و قدرتی ایران را در سطح بین‌المللی تثبیت کرده و در نهایت زمینه‌ساز تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی باشند.
ایران با دیپلماسی فعال، به تهدیدات ترامپ پاسخ دهد مجید فرخی کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: با توجه به روی کار آمدن ترامپ و راهبرد فشار حداکثری علیه ایران از سوی آمریکا، که بارها اعلام کرده‌اند قصد دارند صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، بزرگ‌ترین چالش ما مسئله اقتصادی است. بنابراین، مهم‌ترین تمرکز دولت باید بر یافتن راهکارهایی برای دور زدن تحریم‌ها باشد.
وی می‌افزاید: شرایط کنونی فضای بین‌المللی و وجود شکاف میان آمریکا و اروپا می‌تواند به نفع ما باشد. این به معنای کمک مستقیم کشورهای اروپایی به ایران نیست، چراکه آن‌ها هرگز قصد کمک به ما را نداشته‌اند، اما می‌توانیم چالش‌های موجود با اروپا را به حداقل برسانیم.
این کارشناس روابط بین‌الملل تصریح می‌کند: در این دوره که جمهوری‌خواهان در آمریکا بر سر کار هستند، بهترین فرصت برای مدیریت روابط فراهم شده است، زیرا آن‌ها برخلاف دموکرات‌ها، توانایی ایجاد اجماع جهانی علیه ایران را ندارند. در حال حاضر، ترامپ به هیچ عنوان قادر به چنین اقدامی نیست، بنابراین باید روابط خود را بهبود ببخشیم و از تشدید تنش‌ها جلوگیری کنیم.
فرخی ادامه می‌دهد: تعامل با کشورهای دوست می‌تواند برای کاهش فشارها مفید باشد. همکاری با کشورهایی مانند چین و روسیه و بهره‌گیری از ظرفیت نهادهایی مانند بریکس و سازمان همکاری شانگهای، هم از نظر سیاسی و هم اقتصادی، باید در دستور کار قرار گیرد
وی در پایان می‌گوید: دولت سیزدهم سیاست همسایگی را آغاز کرد و اقدامات مثبتی در این زمینه انجام شد. دولت چهاردهم نیز وعده داده است که این سیاست را ادامه داده و در راستای تنش‌زدایی گام بردارد، که اقدامی مثبت محسوب می‌شود. همچنین، به نظر می‌رسد روابط ایران با کشورهای آمریکای لاتین تا حدودی کاهش یافته است، که لازم است مورد بازنگری قرار گیرد.
کد خبر 851339