بازار آریا - مجله اکونومیست سرمقاله این هفته خود را به بررسی اهداف و رویکرد وزارت کارآمدی دولت (DOGE) و ماسک در راس آن اختصاص داده است.
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای
اقتصاد ؛ اکونومیست می‌نویسد در مقایسه با سفر فضایی، بازسازی دولت کار ساده‌ای به نظر می‌رسد. ایلان ماسک خود را منجی بشریت می‌بیند، کسی که نقشه فرستادن انسان‌ها به مریخ را دارد تا مقدمه‌ای برای تبدیل بشریت به گونه‌ای چندسیاره‌ای شود. با این وجود، از میان همه کارهایی که دونالد ترامپ، از زمان شروع کار در ژانویه داشته است، سپردن وزارت کارآمدن به ماسک جنجالی‌ترین آنها بوده است.
ثروتمندترین مرد جهان در نگاه برخی نابغه‌ای فداکار است اما برای گروهی دیگر جز تبهکاری خودخواه نیست. سؤال اینجاست، آیا او دولت را بازسازی خواهد کرد یا آن را به نابودی می‌کشاند؟
البته اکونومیست در مقاله خود می‌نویسد نسبت به او چندان هم بدبین نیست. ماسک دست‌کم دو
صنعت را متحول کرده است و اگر بتواند دولت فدرال را اصلاح کند --سازمانی با هزینه سالانه 7 تریلیون دلار، تقریباً برابر با درآمد 20 شرکت بزرگ آمریکا-- می‌تواند کمک بزرگی به مردم
آمریکا و جهان کند.
در غرب، رای‌دهندگان از این که دولت‌هایشان بیشتر کارها را کُند می‌کنند به‌جای این که با سرعت بیشتری پیش ببرند، خسته شده‌اند. البته وزارت کارآمدی نیز تا به اینجا بیشتر موجب خشم و ناراحتی در میان مردم شده است و به هر سازمانی که سر راهش بوده حمله کرده است.
در وزارت کارآمدی، ماسک و همکارانش، با ادعای بهره‌وری بیشتر با خوشحالی قوانین را زیر پا گذاشته، بی‌رحمانه شغل‌ها را نابود کرده، ادعاهای نادرست درباره اسراف مطرح کرده و داده‌های محرمانه را تصاحب کرده‌اند.
رسوایی بزرگ این هفته-- اضافه کردن سهوی سردبیر نشریه آتلانتیک به گروه سیگنال مقامات ارشد که درباره حمله قریب‌الوقوع به یمن حرف می‌زدند-- هر چند مستقیما به وزارت کارآمدی ربطی ندارد، اما اعتماد عمومی به حلقه نزدیکان
ترامپ برای مدیریت کارهای بزرگ را زیر سؤال برده است.
اکونومیست می‌نویسد برخی تخلفات شاید ارزشش را داشته باشد اگر وزارت کارآمدی بتواند تحولی واقعی ایجاد کند. می‌توان با خوش‌بینی تصور کرد که ماسک می‌خواهد با استفاده از روش‌های جنجالی خود، تخریب خلاق را به بوروکراسی‌ها بیاورد. روش مورد علاقه‌ی ماسک در X این بود که همه چیز را خراب کند و پس از آن دست به کار شود. شاید آنچه
آمریکا تاکنون دیده، تخریب باشد و خلاقیت در ادامه اضافه شود.
خوش‌بین‌ها می‌گویند خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین، با تاکتیک‌های مشابه ماسک پیشرفت کرده و اصلاحات دردناک ریگان و تاچر در دهه 1980، که آن زمان منفور بود، در نهایت سودمند شد؛ اما منتقدان می‌گویند دولت مشابه شرکت‌هایی که ماسک تغییر داده نیست.
شاید در مواردی وزارت کارآمدی عملکرد خوبی داشته است، از جمله استخدام جو گبیا، هم‌بنیان‌گذار Airbnb، که برای ساده‌تر کردن بازنشستگی کارمندان فدرال به دولت اضافه شده است.
اما به عقیده اکونومیست متأسفانه، موارد ناکارآمد شدن دولت توسط وزارت کارآمدی خیلی بیشتر بوده است. بازرسان کل، که مسؤول یافتن اسراف و تقلب بودند، اخراج شده‌اند.
این وزارت کارکنان سازمان تأیید دارو را اخراج کرده است که نوآوری را کند می‌کند و بسیاری از افراد با اصول را وادار به استعفا کرده است. در حال حاضر آنچه دیده می‌شود این است که دامنه صرفه‌جویی مالی وزارت کارآمدی کمتر از ادعاهایش است. در حال حاضر این وزارت هزینه‌های اختیاری را هدف گرفته و فعلا بودجه دفاعی را کنار گذاشته است.
به بیانی دیگر ماسک تنها 15 درصد بودجه را هدف قرار داده است و حتی با این وجود، بسیاری از کاهش‌های برنامه‌ریزی‌شده‌اش اشتباه بوده است؛ مانند لغو قرارداد 8 میلیارد دلاری که فقط 8 میلیون
دلار ارزش داشت.
اکونومیست می‌نویسد ایراد بزرگتری که به کارهای ماسک می‌توان گرفت این است که اقدامات وزارت کارآمدی گویی نه برای بهبود دولت، بلکه برای افزایش قدرت رئیس‌جمهور و حذف مخالفان طراحی شده است.
آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID) و وزارت آموزش را کنگره بنا نهاده است و فقط کنگره می‌تواند آنها را حذف کند، اما وزارت کارآمدی می‌خواهد آنها را تعطیل کند و قدرت مقامات اجرایی را بیشتر کند.
در مقابل مقامات قضایی و حکام مخالف، ماسک و دیگران قضات را متهم به کودتا کرده‌اند. سه نتیجه ممکن است: اول، مثل روزهای اول تسلا و اسپیس‌ایکس که مورد تمسخر قرار می‌گرفتند و در نهایت تاریخ‌ساز شدند، وزارت کارآمدی هم موفق شود. دوم، اقدامات ماسک دولت را به نابودی بکشاند. سوم، که محتمل‌تر است، این وزارت در دادگاه‌ها گیر کند، کارمندان خوب اخراج شوند یا دولت را ترک کنند، افراد بااستعداد کمتر به دولت علاقه نشان دهند و
آمریکا با رئیس‌جمهوری قوی‌تر و کنگره‌ای ضعیف‌تر بماند.