چاپ

بازار آریا - دنیای اقتصاد - محمدامین مکرمی : دونالد ترامپ به‌طور چشم‌گیری در مورد بازار سهام ساکت شده‌است. در اوایل حضور در کاخ‌سفید در دور اول ریاست‌جمهوری‌‌‌‌‌‌اش، بورس یکی از موضوعات موردعلاقه او در شبکه‌‌‌‌‌‌های اجتماعی بود.
این امر موضوع عجیبی نبود، زیرا شاخص معیار S&P 500 بازار سهام آمریکا از روز انتخابات ریاست‌‌‌‌‌‌جمهوری در سال‌2016 تا پایان فوریه سال‌بعد از آن 13‌درصد بالا رفت و در سال‌2017 نیز رشد قدرتمند 20‌درصدی را تجربه کرد. اما بر اساس گزارش فایننشال‌‌‌‌‌‌تایمز، این‌بار شرایط تا حدی متفاوت است. شاخص معیار بازار سهام آمریکا در بازه مشابه تنها 2.5‌درصد بالاتر رفته و در مقایسه با اوج خود در روزهای پس از انتخابات دچار افت زیادی شده‌است؛ این در حالی است که همزمان بازارهای سهام اروپا روند صعودی خوبی را دنبال می‌کنند و حتی چین توانسته است تا حد زیادی برچسب «غیرقابل‌سرمایه‌گذاری بودن» را از بورس خود بزداید.
بررسی‌‌‌‌‌‌های بانک جی‌‌‌‌‌‌پی مورگان نشان می‌دهد ترامپ در دور اول ریاست‌جمهوری خود 156پست توییتری در حمایت از عملکرد بازار سهام منتشر کرد. از سال‌2024 شبکه اجتماعی او تغییر کرده‌است و همزمان موضوعاتی نیز که مطرح می‌کند دستخوش تغییر شده‌اند و او در این مدت تنها یک پست درباره بورس منتشر کرده‌است.
به گفته این بانک: «رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور ترامپ در دور اول ریاست‌‌‌‌‌‌جمهوری خود به‌طور پیوسته و پرحجم درباره تحولات مثبت اقتصادی مانند کاهش بیکاری، رشد شاخص‌های بورسی یا احداث کارخانه‌‌‌‌‌‌های جدید، در شبکه‌‌‌‌‌‌های اجتماعی پست منتشر می‌کرد.» «اما این جنبه‌‌‌‌‌‌ها دیگر مشاهده نمی‌شوند و اغلب پست‌های اقتصادی فعلی او به سقف بدهی، هزینه‌‌‌‌‌‌کرد و کارآمدی دولت و مزایای تعرفه‌‌‌‌‌‌ها مربوط می‌شود.»
البته ترامپ در دور دوم خود زمان کافی برای افزایش تعداد پست‌‌‌‌‌‌ها درباره بازار سرمایه را دارد، زیرا او تنها کمی بیش از یک ماه در کاخ‌سفید حضور داشته‌است، اما در هر صورت این تضاد در مقایسه با اوایل دور اول ریاست‌‌‌‌‌‌جمهوری او قابل‌‌‌‌‌‌توجه است. این وضعیت الگوی مشخصی را نمایان می‌کند و آن، این است که در حال‌حاضر معاملات مبتنی بر نگاه مثبت به پیروزی ترامپ (معروف به «معاملات ترامپی») فروکش کرده‌اند؛ در واقع فضا در بازارهای مالی طی هفته‌ها و روزهای گذشته تیره‌‌‌‌‌‌تر شده و روایت‌‌‌‌‌‌هایی که نسبت به اثر مثبت پیروزی ترامپ بر بازارها خوشبین بودند، کمرنگ شده‌اند. نیروهای مبهم بازار مانند «حال‌وهوا»،(sentiment)و«روایت» نباید آنقدر مهم باشند، ولی به‌نظر می‌رسد در واقعیت بسیار اثرگذار هستند.
روایت جدید
چند هفته پیش، نگاه فعالان اقتصادی و بورسی این بود که مالیات‌‌‌‌‌‌های موردعلاقه ترامپ بر واردات تورم‌‌‌‌‌‌زا هستند، با این‌حال آنها تصور می‌کردند که این سیاست‌ها می‌تواند تا حدی به رشد تولید داخلی کمک کند، اما حالا یک ‌روایت جدید‌ حاکم شده‌است و آن، این است که تعرفه‌‌‌‌‌‌ها به احتمال زیاد به رشد اقتصادی آسیب وارد خواهند کرد. پیش از این، به‌نظر می‌رسید‌تلاش‌ها برای کاهش هزینه‌ها می‌تواند اقدامی مفید در راستای رفع مشکلات بودجه‌‌‌‌‌‌ای باشد، اما حالا به‌نظر می‌رسد این اقدامات ممکن است منجر به تحلیل رفتن سوخت لازم برای حرکت اقتصاد شوند.
انتشار داده‌های اقتصادی میان‌مدت آمریکا نیز کمکی به بهبود فضا نکرده‌است. فروش بخش خرده‌‌‌‌‌‌فروشی اخیرا بیشترین کاهش خود در تقریبا دو سال‌گذشته را ثبت کرد. در همین حال، شاخص اعتماد مصرف‌کننده شاهد بزرگ‌ترین افت خود در 4 سال‌گذشته بوده‌است. شاخص «غافلگیری اقتصادی» گروه سیتی نشان می‌دهد داده‌های اقتصادی آمریکا که منتشر می‌شوند، ضعیف‌‌‌‌‌‌تر از پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌ها هستند، درحالی‌که داده‌های مربوط به اروپا بهتر از برآوردها بوده‌اند.
یکی از کارشناسان شرکت مدیریت دارایی آپولو می‌گوید: «نسبت به چشم‌‌‌‌‌‌انداز اقتصاد(آمریکا) خوشبین هستیم، اما با دقت داده‌هایی را که منتشر می‌شوند رصد می‌کنیم تا نشانه‌های رسیدن به یک نقطه‌عطف در چرخه اقتصادی را شناسایی کنیم.» محبوب‌‌‌‌‌‌ترین «معاملات ترامپی» اکنون با مشکل مواجه شده‌اند. به گفته مدیر ارشد سرمایه‌گذاری شرکت مدیریت ثروت راکفلر گلوبال «واکنش اولیه بعد از انتخابات آن بود که ترامپ به‌دنبال سیاست اول آمریکا است: رشد اقتصادی بالاتر، تورم بیشتر، نرخ بهره بالاتر و دلار قوی‌‌‌‌‌‌تر.» اما پایه‌‌‌‌‌‌های آن باور فروریخته است. می‌توان بیت‌کوین را به این لیست اضافه کرد.
قیمت این رمزارز از اوج خود در ژانویه 26‌درصد ریزش کرده‌است. قیمت سهام نیز از سقف خود در ماه‌جاری فاصله چشمگیر 4.5‌درصدی گرفته‌است. این شرایط بورس آمریکا تضاد قابل‌ملاحظه‌ای با وضعیت بازارهای سهام اروپا دارد که یکی از معدود روندهای مثبت خود در سال‌های اخیر را سپری می‌کنند. اینکه در آمریکا از میان سهام شرکت‌های بزرگ، این قیمت سهام شرکت تولید خودروهای برقی تسلا(مطرح‌‌‌‌‌‌ترین شرکت کارآفرین ثروتمند آمریکایی ایلان ماسک که اکنون به رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور مشاوره می‌دهد) است که با بیشترین ریزش مواجه شده‌است، بسیار معنادار است.
فروش تسلا، به‌ویژه در اروپا، با کاهش شدید روبه‌رو شده‌است. این امر ممکن است تا حدی به دلیل تشدید رقابت با سایر خودروسازان باشد، اما واکنش منفی مصرف‌کنندگان به اقدامات تهاجمی ایلان ماسک در راستای کاهش هزینه‌های دولت و دخالت‌های نگران‌‌‌‌‌‌کننده او در سیاست نیز در کاهش استقبال از محصولات تسلا موثر بوده‌اند.
بسیاری از سرمایه‌گذاران در آمریکا ترفند خاصی دارند: به اطلاعاتی که دقیقا مشابه اطلاعات سابق هستند می‌‌‌‌‌‌نگرند، اما درباره آن به نتیجه‌‌‌‌‌‌گیری کاملا متفاوت می‌رسند؛ در واقع باید گفت احساسات فعالان بازار بسیار ناپایدار است، ‌‌‌‌‌‌ اما هرچه است هفته گذشته «معاملات ترامپی» به محاق رفت و اینکه ترامپ بتواند تنها با حرف زدن جو مثبت را به بازار بازگرداند، دشوار به‌نظر می‌رسد.