بازار آریا - دنیای
اقتصاد - علیرضا کتانی : در حالی که هنوز برای نتیجه‌‌‌گیری در مورد رشد
اقتصادی آمریکا زود است، با این حال، داده‌‌‌های نظرسنجی و بازارها نشان‌‌‌دهنده نگرانی فزاینده‌‌‌ای در
اقتصاد آمریکاست.
اقتصاد آمریکا بارها بدبینان را غافلگیر کرده و این تصور را به وجود آورده که هیچ چیز نمی‌‌‌تواند آن را متوقف کند. اما مجموعه‌‌‌ای از سیاست‌‌‌های دونالد
ترامپ در ماه اول ریاست‌جمهوری‌‌‌اش، این تاب‌‌‌آوری را به آزمون گذاشته است.
به گزارش وال‌استریت‌ژورنال، هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا نشانه‌‌‌هایی از ضعف در رشد
اقتصاد آمریکا دیده می‌شود یا نه؛ با این حال، رشد
اقتصادی در سه‌‌‌ماهه چهارم سال گذشته به 2.3درصد در سال رسید و نرخ بیکاری در ماه ژانویه به 4درصد کاهش یافت که در مقایسه با استانداردهای تاریخی سطحی پایین محسوب می‌شود.
سیگنال‌‌‌های منفی
اقتصاد عموسام
وزارت بازرگانی
آمریکا روز جمعه گزارش داد که مخارج مصرف‌کنندگان که بیش از دو‌‌‌سوم تقاضای
اقتصادی را تشکیل می‌دهد، در ماه ژانویه 0.2درصد کاهش یافته است. این در حالی است که اقتصاددانان انتظار رشد داشتند. این بیشترین کاهش ماهانه در چهارسال اخیر بوده است. هم‌‌‌زمان، شاخص اعتماد مصرف‌کننده کنفرانس بورد در ماه فوریه بیشترین افت ماهانه خود را از سال 2021 تاکنون ثبت کرد و انتظارات
تورمی مصرف‌کنندگان افزایش یافته است. همچنین، شاخص عدم‌اطمینان سیاست
اقتصادی جهانی که بخشی از آن براساس اخبار و پیش‌بینی‌‌‌های
اقتصادی محاسبه می‌شود، رکورد دوران همه‌گیری را پشت سر گذاشته است.
شاخص S&P500 که از روز انتخابات تا 19فوریه بیش از 6درصد رشد کرده بود، از آن زمان 3.1درصد کاهش یافته است. بازده اوراق قرضه 10ساله خزانه‌‌‌داری
آمریکا نیز از 4.79درصد در 14ژانویه به 4.23درصد در روز جمعه کاهش یافته است و اکنون پایین‌‌‌تر از نرخ اوراق خزانه‌‌‌داری سه‌‌‌ماهه قرار دارد. منحنی بازده معکوس (زمانی که نرخ‌های بلندمدت کمتر از نرخ‌های کوتاه‌‌‌مدت باشد) معمولا نشانه‌‌‌ای از کندی رشد
اقتصادی است.
اقتصاددانان داده‌‌‌های مربوط به نظرسنجی‌‌‌های اعتماد و شاخص‌‌‌های مالی را «داده‌‌‌های نرم» می‌‌‌نامند که به دلیل نوسانات زیاد و تاثیرپذیری از اخبار، همیشه پیش‌بینی دقیقی از فعالیت واقعی
اقتصادی ارائه نمی‌‌‌دهند. اما بیشتر «داده‌‌‌های سخت» در مورد درآمد، بازار کار و تولید نشان می‌دهند که
اقتصاد همچنان به حرکت خود با همان روند گذشته ادامه می‌دهد. کاهش هزینه‌‌‌های مصرف‌کننده در ژانویه ممکن است تا حدی به دلیل سرمای زمستان در جنوب
آمریکا و آتش‌‌‌سوزی‌‌‌های جنگلی در لس‌‌‌آنجلس باشد.
علاوه بر این، به‌رغم اینکه بخش عمده‌‌‌ای از نااطمینانی ناشی از سیاست‌‌‌های ترامپ، ناشی از تعرفه‌‌‌های احتمالی است، با این حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند احتمالا
ترامپ تمام تهدیدهای تعرفه‌‌‌ای خود را عملی نخواهد کرد. به گفته کارل تاننباوم، اقتصاددان ارشد در شرکت نورثرن تراست، «احتمالا تفاوتی میان تهدیدها و اقدامات واقعی وجود خواهد داشت.» در عین حال، کنگره آماده است که کسری بودجه
آمریکا را افزایش دهد که می‌‌‌تواند موجب رشد
اقتصادی شود. او افزود: «ما تاثیر کاهش هزینه‌‌‌های دولتی بر مصرف را زیر نظر داریم، اما انتظار داریم عملکرد قوی بازار کار و افزایش دستمزدها همچنان از هزینه‌‌‌های خانوار حمایت کند.»
افزایش درخواست
بیمه بیکاری
یکی از نشانه‌‌‌های ضعف در داده‌‌‌های سخت، افزایش تعداد درخواست‌‌‌های اولیه
بیمه بیکاری است که در هفته گذشته از 220هزار به 242هزار مورد رسید. هرچند این رقم هنوز بالاترین سطح در شش‌ماه گذشته نیست، اما در واشنگتن دی‌سی این آمار تقریبا چهار برابر بیشتر از سال گذشته است که احتمالا نشان‌‌‌دهنده اخراج کارمندان دولتی و کاهش هزینه‌‌‌های پیمانکاران تحت سیاست‌‌‌های
ترامپ است. ریتم سریع تغییرات سیاستی
ترامپ باعث ایجاد عدم‌اطمینان شده که خود می‌‌‌تواند بر فعالیت‌‌‌های تجاری و هزینه‌‌‌های خانوار تاثیر بگذارد. دایان سوانک، اقتصاددان ارشد شرکت کی‌‌‌پی‌‌‌ام‌‌‌جی می‌‌‌گوید: «همه ما سعی داریم نویزها را از واقعیت
اقتصادی جدا کنیم، اما همین نویزها تاثیرات
اقتصادی خودشان را دارند.»
او معتقد است که احتمال وقوع
رکود در اواخر امسال به دلیل نحوه اجرای سیاست‌‌‌های
ترامپ افزایش یافته است. اقداماتی مانند افزایش تعرفه‌‌‌ها، محدودیت مهاجرت، کاهش نیروی کار دولتی و کاهش قراردادهای دولتی، همگی می‌‌‌توانند بر رشد
اقتصادی در کوتاه‌‌‌مدت فشار وارد کنند، در حالی که کاهش مالیات‌‌‌ها که جمهوری‌خواهان به دنبال آن هستند، ممکن است تا سال آینده اجرایی نشود. جیمز نایتلی، اقتصاددان ارشد در شرکت آی‌‌‌ان‌‌‌جی فاننشال مارکتز در خصوص این موضوع گفت: «در حال حاضر هیچ پیشرفتی در سیاست‌‌‌هایی که می‌‌‌توانند رشد را تقویت کنند -مانند کاهش مالیات و مقررات‌‌‌زدایی- ایجاد نشده است. در عوض، دولت روی سیاست‌‌‌هایی تمرکز کرده که تاثیر منفی بر رشد دارند.»
چشم‌‌‌انداز رشد و رکود
برخی از نشانه‌‌‌های تقاضای قوی ممکن است در بررسی دقیق‌‌‌تر چندان اطمینان‌‌‌بخش نباشند. وزارت بازرگانی روز پنج‌شنبه اعلام کرد که سفارش‌‌‌های جدید برای کالاهای سرمایه‌‌‌ای (به‌جز هواپیما و تجهیزات دفاعی) در ماه ژانویه 0.8درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافته است. اما اقتصاددانان معتقدند این ممکن است به دلیل ثبت‌سفارش‌‌‌های زودهنگام برای فرار از تعرفه‌‌‌ها باشد. به‌‌‌طور مشابه، داده‌‌‌های جدید درباره کسری تجاری نشان می‌دهد که این کسری در ماه ژانویه به رکورد 153.3میلیارد
دلار رسیده است که ممکن است به دلیل افزایش واردات قبل از اعمال تعرفه‌‌‌های جدید باشد.
در اوایل ژانویه، اقتصاددانان شرکت‌کننده در نظرسنجی وال‌استریت‌ژورنال انتظار داشتند که تولید ناخالص داخلی در سه‌ماه اول سال 2024 با نرخ سالانه 2.2درصد رشد کند. اما افزایش کسری تجاری می‌‌‌تواند این پیش‌بینی را تغییر دهد. مدل فدرال‌رزرو آتلانتا اکنون رشد این سه‌‌‌ماهه را به جای 2.3درصد، منفی 1.5درصد پیش‌بینی می‌کند.
تاثیر سیاست‌‌‌های
ترامپ بر
تورم و واکنش فدرال‌رزرو
یکی دیگر از نگرانی‌های فزاینده، تاثیر تهدیدهای تعرفه‌‌‌ای
ترامپ بر انتظارات
تورمی مصرف‌کنندگان است. این موضوع به‌‌‌خصوص حائز اهمیت است؛ زیرا افزایش انتظارات
تورمی می‌‌‌تواند به یک پدیده خودتقویت‌‌‌کننده تبدیل شود، به این معنی که مردم و کسب‌وکارها انتظار افزایش قیمت‌ها را دارند و در نتیجه، رفتارهای
اقتصادی آنها -مانند درخواست دستمزدهای بالاتر و افزایش
قیمت محصولات- به تحقق این پیش‌بینی کمک می‌کند.
اگر
تورم انتظاری افزایش یابد، فدرال‌رزرو ممکن است در کاهش نرخ بهره برای مقابله با کاهش رشد
اقتصادی تردید کند. این امر می‌‌‌تواند مدیریت ریسک
رکود را دشوارتر کند. جف اشمید، رئیس فدرال‌رزرو کانزاس‌سیتی، در سخنرانی روز پنج‌شنبه خود تاکید کرد: «با توجه به اینکه
تورم اخیرا در بالاترین سطح 40سال گذشته بوده است، اکنون زمان مناسبی برای کاهش حساسیت نسبت به این موضوع نیست.»
او هشدار داد که عدم‌اطمینان در سیاست‌‌‌های تجاری و مالی می‌‌‌تواند رشد
اقتصادی را تحت فشار قرار داده و فدرال‌رزرو را در موقعیتی قرار دهد که مجبور باشد بین مهار
تورم و حمایت از رشد
اقتصادی تعادل برقرار کند.با توجه به سرعت تغییرات در سیاست‌‌‌های دولت ترامپ، پیش‌بینی مسیر
اقتصاد آمریکا دشوار شده است. برخی اقتصاددانان معتقدند که تاثیرات منفی سیاست‌‌‌های وی ممکن است در ماه‌‌‌های آینده کاهش یابد؛ به‌‌‌ویژه اگر کنگره به سمت افزایش هزینه‌‌‌های دولتی و کاهش مالیات‌‌‌ها حرکت کند. اما دیگران نگرانند که ترکیب افزایش تعرفه‌‌‌ها، کاهش
مهاجرت و کاهش هزینه‌‌‌های دولتی می‌‌‌تواند باعث کاهش تقاضا و افزایش هزینه‌‌‌های تولید شود که هر دو برای رشد
اقتصادی مضر هستند.
در نهایت، سوال کلیدی این است که آیا داده‌‌‌های سخت
اقتصادی به ضعف نشان‌‌‌داده‌‌‌شده در داده‌‌‌های نرم خواهند پیوست یا خیر. اگر روند نزولی در هزینه‌‌‌های مصرف‌کننده، اعتماد کسب‌وکارها و شاخص‌‌‌های تولیدی ادامه یابد، ممکن است
اقتصاد آمریکا به سمت یک
رکود حرکت کند. اما اگر بازار کار قوی بماند و سیاست‌‌‌های مالی جدید به
اقتصاد تزریق شود، ممکن است رشد هرچند با سرعتی کندتر ادامه یابد. در حال حاضر، عدم‌اطمینان سیاستی و واکنش‌‌‌های بازار همچنان دو عامل کلیدی هستند که مسیر
اقتصاد آمریکا را در سال 2025 تعیین خواهند کرد.