چاپ

بازار آریا - مروری بر مهم‌ترین نکات مطرح‌شده در یک مقاله با عنوان «بازارهای نفت در سال 2025 – واگرایی در روایت» نشان می‌دهد بازار نفت در سال جاری میلادی تحت تأثیر عوامل اقتصادی، ژئوپلیتیکی و تصمیم‌های سیاسی متعددی قرار خواهد داشت که جمع این عوامل به عدم قطعیت در بازار نفت منجر می‌شود.

به گزارش خبرنگار شانا، به‌تازگی گزارشی تحت عنوان «بازارهای نفتی در سال 2025 – واگرایی در روایت» از سوی بسام فتوح و آندریاس اکونومو از مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد منتشر شده است که طبق آن بازار نفت از نظر عوامل مختلف بررسی و واکاوی شده است. این مقاله نشان می‌دهد چگونه عدم اطمینان در بازار نفت در سال 2025 سبب شده روایت‌ها از بازار نفت از سوی سازمان‌ها و مؤسسات مختلف، دارای واگرایی در برآورد اعداد و ارقام باشد.
در این گزارش قصد داریم به صورت خلاصه، نگاهی به عوامل مؤثر بر بازارهای نفتی در سال 2025 از منظر نویسندگان این گزارش داشته باشیم.
گرایش‌های مختلف در پیش‌بینی وضعیت بازار نفت برای سال 2025
در مورد پیش‌بینی‌های موجود درباره تراز عرضه و تقاضا در بازار نفت در سال 2025 اختلاف‌های قابل‌توجهی مشاهده می‌شود. برخی سازمان‌ها مانند آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، بانک آمریکایی مورگان استنلی (Morgan Stanley)، گروه رسانه‌ای آرگوس (Argus) و اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) مازادی حدود 410 تا 900 هزار بشکه در روز را تخمین می‌زنند، در حالی که سایر مراجع مانند مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد (OIES) و بانک استاندارد چارترد (Standard Chartered Research) کسری ‌حدود 200 تا 240 هزار بشکه در روز را تخمین زده‌اند.
بررسی‌های سال 2024
پیش‌بینی‌های سال 2024 به‌دلیل تغییرات در ارقام تراز عرضه و تقاضا به‌ویژه مواردی مربوط به تقاضای نفت چین دشوار و متغیر بود. مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد، کسری 470 هزار بشکه در روز را برای سال 2024 تخمین زده بود، در حالی که گروه رسانه‌ای آرگوس، کسری 100 هزار بشکه در روز را پیش‌بینی کرد. در همین حال پیش‌بینی اوپک از این مراجع فاصله بسیار زیادی داشت و کسری 1.4 میلیون بشکه در روز را در نظر گرفته بود که نشان‌دهنده واگرایی روایت‌ها نزد این مؤسسات و سازمان‌ها است.
پیش‌بینی تقاضا برای سال 2025
تقاضای جهانی نفت برای سال 2025 و بر اساس برآورد آکسفورد 1.3 میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده که بالاتر از پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی و مورگان استنلی بوده، اما کمی پایین‌تر از برآورد اوپک یعنی 1.4 میلیون بشکه در روز است.
رشد تقاضا تحت تأثیر محصولات جانبی از قبیل ال‌پی‌جی و نفتا و به‌دلیل احداث واحدهای جدید پتروشیمی در چین و پس از آن بنزین و سوخت هواپیما خواهد بود. تقاضای گازوئیل/ دیزل نیز به‌طور کلی بهبود خواهد یافت.
عوامل عرضه اعضای اوپک‌پلاس
عرضه نفت خام اعضای غیر اوپک‌پلاس در سال 2025 بر اساس گزارش آکسفورد با رشد 910 هزار بشکه در روز، بازگشت به دینامیکی قوی‌تری را نشان می‌دهد و دلیل آن افزایش تولید کشورهای آمریکا، گویان، برزیل و کانادا خواهد بود.
عرضه جهانی NGLs و سایر مایعات نیز با رشد 450 هزار بشکه در روز پیش‌بینی می‌شود که منجر به رشد کلی (مایعات نفتی) به میزان 1.4 میلیون بشکه در روز در عرضه غیر اوپک‌پلاس خواهد شد.
سیاست‌های اوپک‌پلاس
اوپک‌پلاس در پنجم دسامبر 2024 توافق کرده است که تا دسامبر 2026، تعدیلات داوطلبانه تولید خود را ادامه دهد و در همین حال، از مارس 2025 افزایش تدریجی تولید را آغاز کند. اگر اوپک‌پلاس تعدیلات داوطلبانه تولید خود را برای یک دوره سه‌ ماهه دیگر تمدید کند، تعادل در بازار در سال 2025 محدودتر خواهد شد و کسری پیش‌بینی‌شده از 240 هزار بشکه در روز به 510 هزار بشکه در روز خواهد رسید.
عوامل ژئوپلیتیکی
تحریم‌های روسیه، ایران و ونزوئلا همچنان تأثیراتی بر معاملات و قیمت‌های نفت دارند. صادرات نفت خام روسیه به چین و هند به‌ویژه پس از تحریم‌های سخت‌گیرانه‌تر بایدن به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. تحریم‌های ایران و ونزوئلا نیز در دوره ترامپ دوباره شدت گرفته است که می‌تواند تأثیراتی بر صادرات نفت این کشورها داشته باشد.
روابط تجاری و گمرکی
گمرک‌ها و واکنش‌های مقابله‌ای بین ایالات متحده و چین معاملات نفت خام را تغییر می‌دهد که می‌تواند به‌دلیل محدودیت دسترسی به منابع تحریم‌شده، به کاهش در ورودی پالایشگاه‌ها منجر شود. حرکت تجاری به‌ویژه با افزایش ظرفیت خط لوله TMX در کانادا، به سمت بازار آسیا کشیده شده است.
عدم قطعیت در سال 2025
بازار نفت در سال 2025 به‌ویژه به‌دلیل سیاست‌های ترامپ و تأثیرات آن بر تقاضا و عرضه نفت با عدم قطعیت‌های فراوانی مواجه است. قیمت مرجع نفت خام برنت دریای شمال برای سال 2025 در یک بازه قیمتی بین 72 تا 83 دلار به ازای هر بشکه به مقدار 77 دلار در ازای هر بشکه پیش‌بینی شده است.