چاپ

بازار آریا - در ابتدای این پنل، سادینا آبایی، رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی، به اهمیت و چالش‌های حکمرانی هوشمند در کشور اشاره کرد. او با تأکید بر نقش قوانین و سیاست‌گذاری‌های دقیق در این حوزه گفت: «حکمرانی هوشمند یکی از مفاهیمی است که اخیراً در گفت‌و‌گو‌های اقتصادی و مدیریتی بیشتر به چشم می‌خورد، اما هنوز تعریف شفاف و روشنی از آن ارائه نشده است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
این مفهوم نیازمند حضور افرادی آگاه و هوشمند در ساختار تصمیم‌گیری است تا بتوانند با استفاده از ابزار‌های مدرن، حکمرانی را به سطحی پیشرفته‌تر هدایت کنند. در بسیاری از کشورها، قوانین به‌روز و مشخصی برای این حوزه وجود دارد، اما در ایران هنوز چنین چارچوبی به درستی شکل نگرفته است.»
او در ادامه بر نقش تحول دیجیتال در این مسیر تأکید کرد و افزود: «تحول دیجیتال تنها یک تغییر فناورانه نیست، بلکه تغییری ذهنی است. تا زمانی که مدیران و سیاست‌گذاران این تحول را در ذهن خود نپذیرند، دستیابی به نتایج مطلوب امکان‌پذیر نخواهد بود.»
کسب‌وکار‌های هوشمند و ضرورت رقابت‌پذیری در بازار دیجیتال حسین سلاح‌ورزی، رئیس سازمان ملی کارآفرینی، در ادامه این پنل، نگاه خود را به کسب‌وکار‌های هوشمند و ضرورت رقابت در فضای دیجیتال مطرح کرد. او با اشاره به اینکه حکمرانی هوشمند باید به رشد هر دو بخش سنتی و دیجیتال توجه کند، گفت: «کسب‌وکار هوشمند یک نگرش است، نه صرفاً یک بستر دیجیتالی. آنچه موجب تحول در این حوزه می‌شود، رقابت‌پذیری است. فناوری، فرصت‌های جدیدی را برای رشد کسب‌وکار‌ها فراهم کرده، اما بهره‌گیری از آن نیازمند جسارت و تحول در مدل‌های سنتی است. سازمان‌هایی که ریسک‌پذیر نباشند، نمی‌توانند از این موج تغییر بهره‌مند شوند. حکمرانی هوشمند اگر به درستی پیاده‌سازی شود، نه‌تنها فضای دیجیتال، بلکه بستر‌های سنتی را نیز تقویت خواهد کرد.»
نقش دولت در حکمرانی دیجیتال و تأثیر آن بر اقتصاد کشور نیما نامداری، مدیرعامل کارنامه، با طرح دیدگاه خود به‌عنوان یک فعال حوزه کسب‌وکار‌های دیجیتال، نقش دولت را در این عرصه تحلیل کرد. او با اشاره به سیاست‌های اقتصادی دولت در مواجهه با فناوری‌های نوین گفت: «حاکمیت در حوزه اقتصاد دیجیتال چند نقش کلیدی دارد: مقابله با تأثیر تحریم‌ها، ایجاد اشتغال و سیاست‌گذاری امنیتی. بااین‌حال، در ایران، سیاست‌گذاری اقتصادی بیشتر تحت تأثیر ملاحظات امنیتی قرار دارد تا توسعه اقتصادی. حتی مفهوم ایجاد اشتغال نیز در کشور ما عمدتاً به‌عنوان یک موضوع امنیتی بررسی می‌شود، نه یک راهکار توسعه‌ای.»
میثم مدنی، مدیرعامل آرنیکا، نیز با طرح چالش‌های اجرایی حکمرانی دیجیتال، دو مانع اصلی در مسیر تحقق آن را برشمرد. او تأکید کرد که مسئله زیرساخت‌های فنی و محدودیت‌های امنیتی داده، موانع جدی در توسعه این حوزه هستند.
«در بررسی حکمرانی دیجیتال باید به دو بُعد توجه کنیم: نخست اینکه در کشور‌های دیگر چه اتفاقی افتاده و چگونه این روند اجرا شده است. دوم اینکه ببینیم آیا زیرساخت‌های لازم برای اجرای این مدل در کشور ما فراهم است؟ از سوی دیگر، داده‌ها در کشور ما همواره موضوعی حساس و امنیتی بوده‌اند. این مسئله باعث شده که بسیاری از کسب‌وکار‌ها نتوانند از این داده‌ها به درستی استفاده کنند.»
حکمرانی دیجیتال و محدودیت‌های اجرایی در ایران سید مهدی جلالی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران مرکز، نیز با اشاره به اینکه هیچ کشوری نمی‌تواند در برابر پیشرفت‌های دیجیتال مقاومت کند، به چالش‌های اجرایی در ایران پرداخت. او ضمن انتقاد از نرخ پایین تحقق برنامه‌های توسعه، گفت:«فضای جهانی به‌گونه‌ای است که هیچ کشوری نمی‌تواند خود را از پیشرفت‌های فناوری دور نگه دارد. اما در ایران، یکی از مشکلات اساسی، پایین بودن نرخ اجرای برنامه‌های توسعه است. در بسیاری از مواقع، برنامه‌ریزی‌ها در سطح کلان تدوین می‌شوند، اما نرخ تحقق آنها معمولاً بین 30 تا 40 درصد باقی می‌ماند.»
آینده حکمرانی هوشمند در ایراندر این پنل تخصصی، صاحب‌نظران و فعالان کسب‌وکار دیجیتال به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های حکمرانی هوشمند در کشور پرداختند. آنها بر اهمیت تدوین قوانین به‌روز، تغییر نگرش مدیران دولتی و تسهیل زیرساخت‌های دیجیتال تأکید کردند.با توجه به رشد روزافزون فناوری و تغییرات جهانی در اقتصاد دیجیتال، ضرورت دارد که سیاست‌گذاران کشور با یک نگاه توسعه‌محور، به حکمرانی هوشمند ورود کنند. در غیر این صورت، کسب‌وکار‌های دیجیتال ایران همچنان با چالش‌هایی مانند عدم شفافیت در سیاست‌گذاری، محدودیت‌های امنیتی داده و کمبود زیرساخت‌های دیجیتال مواجه خواهند بود. آینده این حوزه، وابسته به تصمیماتی است که امروز در سطح سیاست‌گذاری کلان اتخاذ می‌شود.