چاپ

بازار آریا - ‌به نظر کمی عجیب می‌آید، اما نشانه‌هایی همچنان در حال ظهور هستند که رئیس‌جمهور دونالد ترامپ، به یک معامله بزرگ و جذاب با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، تمایل دارد.
گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد - نیلوفر ادیب نیا: بر اساس مقاله‌ای از نشریه اکونومیست، این موضوع با وعده‌های او در زمان مبارزات انتخاباتی‌اش مبنی بر وضع تعرفه‌های سخت‌گیرانه بر چین در تضاد است.
یک توافق بزرگ قدرت که شی بتواند آن را بپذیرد و شاید شامل تعهدات اقتصادی و تقسیم دنیا به حوزه‌های نفوذ باشد، مطمئنا مشاوران تندرو ترامپ، از مشاور امنیت ملی مایک والتزگرفته تا وزیر امور خارجه آمریکا یعنی مارکو روبیو را خشمگین خواهد کرد، کنگره شگفت‌زده خواهد شد و متحدان او در اروپا و آسیا نیز حیرت‌ خواهند کرد.
با این حال، ترامپ همچنان رویکردی معامله‌گرانه از خود نشان می‌دهد. او از چین خواسته است در روند برقراری صلح‌ در اوکراین نقش ایفا کند، تاکید کرده است که تمایلی به وضع تعرفه‌های سنگین بر چین ندارد و این سوال را مطرح کرده است که آیا واقعا اپلیکیشن چینی تیک‌تاک تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا محسوب می‌شود یا خیر؟
مقامات و کارشناسان بانفوذ و مهم در آمریکا، چین و اروپا به‌طور جدی روند گفت‌وگوهای "G2" و میزان پیشرفت آن را دنبال می‌کنند. همگرایی در دیدگاه‌های جهانی می‌تواند احتمال دستیابی به توافق را افزایش دهد، چراکه رویکرد قدرت‌محور ترامپ از نظر صراحت به دیدگاه شی شباهت دارد.
با این حال، تضاد منافع ملی همچنان مانع اصلی است. برای مثال، در رقابت‌های کلیدی فناوری، از تسلط بر هوش مصنوعی گرفته تا رقابت‌های فضایی، رویکرد «برنده همه چیز را می‌برد» حاکم است که محدودیت‌های شدیدی برای همکاری ایجاد می‌کند
در واشنگتن، محافظه‌کاران سنتی با آرامش بیشتری به دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ می‌نگرند. آن‌ها معتقدند که ترامپ در خلوت اظهارات شگفت‌انگیزی درباره چین داشته است. خاطرات مشاوران سابق او نشان می‌دهد که ترامپ جزیره دموکراتیک تایوان را مکانی کوچک و دردسرساز در نزدیکی سواحل چین توصیف کرده است.
همچنین از طرفی گزارش‌هایی حاکی از آن است که او به شی جین‌پینگ گفته بود حق دارد مسلمانان اویغور را در منطقه سین‌کیانگ بازداشت کند. با این حال، محافظه‌کاران تاکید دارند که ترامپ در نهایت سیاست‌های سختگیرانه‌ای علیه چین اعمال کرد، فروش تسلیحات به تایوان را تأیید کرد، سرکوب اویغورها را نسل‌کشی نامید و محدودیت‌هایی بر صادرات فناوری وضع کرد.
بر اساس این گزارش، امروز می‌توان رویکرد ترامپ به اوکراین را به‌صورت متداول‌تری تفسیر کرد. چین به‌عنوان خریدار اصلی انرژی و تأمین‌کننده قطعات برای تولیدکنندگان تسلیحات روسی، بر روی رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین نفوذ دارد. ممکن است ترامپ تنها می‌خواهد که چین از صادرات قطعات تسلیحاتی دست بردارد و به پوتین بگوید که جنگ را متوقف کند.
اما این نگاه مطلوب با یک واقعیت نا مطلوب روبه‌رو می‌شود و آن هم اظهارات ترامپ است که مواضع چینی‌ها را در مورد جنگ تکرار می‌کند. اوایل ژانویه، ترامپ گفت که می‌تواند بفهمد چرا روسیه از احتمال عضویت اوکراین در ناتو احساس تهدید می‌کند.
چند روز پس از مراسم تحلیف، او در گفت‌وگو با شبکه فاکس نیوز گفت که رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، به‌جای مقاومت در برابر حمله روسیه که آن را «بسیار قدرتمندتر» توصیف کرد، باید برای رسیدن به صلح مذاکره می‌کرد. ترامپ این جنگ را یک اشتباه پرهزینه خواند که به دلیل ارسال تجهیزات نظامی از سوی آمریکا همچنان ادامه دارد.
این دقیقا همان موضعی است که دیپلمات‌های چینی در طی سه سال گذشته، تقریبا به‌صورت واژه به واژه، در پایتخت‌های جهان مطرح کرده‌اند.
کارشناسان چینی از هر فرصتی برای توافق استقبال می‌کنند. یانگ چنگ، استاد دانشگاه مطالعات بین‌المللی شانگهای و دیپلمات سابق چینی در مسکو، می‌گوید که در حال حاضر، روسیه به شدت به چین وابسته است. به گفته او، سود این وابستگی با آسیب به روابط چین با آمریکا و اروپا، جایی که چین به اشتباه با روسیه هم جهت دیده می‌شود، جبران نمی‌شود.
او معتقد است که ایفای نقش در مذاکرات صلح اوکراین، دیپلماسی چین را محک می‌زند و جاه‌طلبی‌هایش برای شناخته شدن به عنوان «بازیگری سازنده در عرصه بین‌المللی» را تقویت می‌کند.
شیانگ لانشین، یکی از مقامات کهنه‌کار شانگهای که در گفت‌وگوهای نیمه‌رسمی سطح بالا بین آمریکا و چین شرکت داشته است، پیشنهاد می‌کند که بهای کمک چین می‌تواند انتشار یک بیانیه مشترک جدید باشد که در آن آمریکا به‌صراحت با استقلال تایوان «مخالفت» کند و از موضع خود مبنی بر «حمایت» از ادعای این جزیره برای تبدیل شدن به یک کشور مستقل، عقب نشینی کند. به گفته او، موضع منفی آمریکا در قبال ادعای استقلال تایوان، منافع اصلی چین را پیش خواهد برد، سیاست داخلی جزیره را متحول خواهد کرد و آب سردی بر روی دولت‌های غربی خواهد ریخت که آرمان تایوان را به‌عنوان آزمونی برای همبستگی دموکراتیک انتخاب کرده‌اند.
در مقابل، چین ممکن است صادرات خود به آمریکا را به سمت بازارهای دیگر منحرف کند و از چالش‌های متعدد برای سلطه جهانی دلار جلوگیری نماید. پروفسور شیانگ می‌گوید که در مورد جاه‌طلبی‌های پر هیاهوی ترامپ در حیاط خلوت خود، نه پاناما و نه گرینلند منافع «مهم» چین نیستند، در حالی که بر هم زدن اتحادهای موجود توسط او برای چین «بسیار مفید» است.