بازار آریا
چگونه قفل ریاست‌جمهوری در لبنان شکسته شد؟
پشت پرده یک انتخاب
يکشنبه 23 دي 1403 - 00:11:21
روزنامه دنیای اقتصاد
بازار آریا - دنیای‌اقتصاد : کمتر از 24ساعت تا تعیین رئیس‌جمهور بعدی از سوی مجلس باقی مانده بود. اما چشم‌انداز سیاسی لبنان کاملا به هم ریخته بود. این فشار لحظه آخری از سوی عربستان سعودی بود که سرنوشت لبنان را در روز پنج‌شنبه تعیین کرد. «تماره قبلاوی» در گزارش دیروز شنبه 11ژانویه در سی‌ان‌ان نوشت، به نظر می‌رسید که نخبگان سیاسی فرقه‌ای دچار بن‌بست شده بودند. روسای‌جمهور در لبنان تقریبا با اجماع سیاسی به قدرت می‌رسند؛ اما بیش از 6رقیب همچنان نقش‌آفرین بودند. بحث‌ها داغ شد و «جوزف عون»، فرمانده ارتش توسط بسیاری از سیاستمداران به‌دلیل داشتن پست نظامی، از نظر قانون اساسی فاقد صلاحیت برای ریاست‌جمهوری شناخته شد. به نظر می‌رسید که پارلمان سیزدهمین تلاش نافرجام خود برای انتخاب رئیس‌جمهور (در بیش از 2سال گذشته) را پیش می‌برد.
سپس، یک هیات سعودی به ریاست شاهزاده «یزید بن‌فرحان»، فرستاده پادشاهی سعودی، برای دومین‌بار در یک هفته گذشته به بیروت پرواز کرد. نماینده سعودی با احزاب مختلف سیاسی دیدارهایی داشت. تمام نامزدها جز یک نفر کنار رفتند. آن یک نفر باقی‌مانده همان ژنرال عون مورد حمایت ایالات متحده بود. 99قانون‌گذار به عون رای دادند و از دو سوم نمایندگان مجلس فراتر رفتند. 29برگه رای باقی مانده عمدتا یا خالی بودند یا رد صلاحیت شدند (یکی از قانون‌گذاران رای خود را به «برنی سندرز» داد). در عرض چند دقیقه، عون درحالی‌که لباس‌های نظامی خود را با کت و شلوار و کراوات عوض کرده بود، به مجلس رسید. او سوگند یاد کرد و یک سخنرانی محکم و به ظاهر تمرین شده ایراد کرد و عهد کرد که «عصر جدید» لبنان را آغاز کند و تسلیحات را تحت حمایت دولت در انحصار خود درآورد.
شادی خیابان‌ها را پر کرده بود. خلأ ریاست‌جمهوری پر شده بود. یک بن‌بست چندساله بین نخبگان -حداقل برای زمان حال- شکسته شده بود. اما این تحولی بود که پرسش‌های بزرگ‌تری را ایجاد کرد. چرا عربستان سعودی سرمایه دیپلماتیک زیادی را برای روی کار آوردن یک رئیس‌جمهور خرج کرده بود و به حدود 8سال جدایی از لبنان پایان داد؟ عامل دیگری که قفل ریاست‌جمهوری عون را باز کرد نیز قابل توجه است: حزب‌الله و متحدانش در حزب امل به او رای دادند. این یک ماجرای از پیش طراحی شده بود. حزب‌الله و امل، معروف به «دو شیعه»، در دور اول رای‌گیری رای سفید به صندوق انداختند که نتوانست رئیس‌جمهور را از آرا بیرون بکشد. در یک تنفس دوساعته، سران جناح‌های پارلمانی متبوع این دو حزب با عون دیدار کردند که از جزئیات آن اطلاعی در دست نیست. آنها پس از بازگشت به مجلس رای خود را به عون دادند و بن‌بست را شکستند و راه را برای ریاست‌جمهوری باز کردند.
پیام واضح بود. حزب‌الله ممکن است به‌دلیل جنگ با اسرائیل یا سرنگونی بشار اسد، تضعیف شده باشد؛ اما همچنان می‌تواند بن‌بست را طولانی کند یا به آن پایان دهد. با این حال، چرا آنها به رئیس‌جمهوری رای دادند که ماموریت خلع سلاح آنها را دارد؟ مشخص نیست که در جریان جلساتی که عربستان سعودی حمایت قاطع از عون را به‌دست آورد، چه گذشت. اما این یک تلاش تمام‌عیار بود که همزمان با مذاکرات دیپلماتیک غرب اتفاق افتاد. «ژان ایو لودریان»، فرستاده ویژه فرانسه در لبنان نیز با نمایندگان حزب‌الله دیدار کرده بود. فرانسه یکی از معدود کشورهای غربی است که برچسب تروریستی به حزب‌الله نزده و کانال دیپلماتیک خود را با بازوی سیاسی این گروه حفظ کرده است. این یکی از معدود پیوندهای باقی‌مانده بین غرب و حزب‌الله است.
در اوایل هفته گذشته، «آموس هوخشتاین» فرستاده ویژه ایالات متحده در لبنان نیز نقش خود را برای تقویت شانس عون با انبوهی از جلسات انجام داد. هیچ‌یک از اینها از نظر قانون‌گذاران لبنانی دور نماند. «جمیل السید»، نماینده مستقل پارلمان، روز سه‌شنبه از پارلمان به تلویزیون محلی «الجدید» گفت: «ما برای انتخاب رئیس‌جمهور اینجا نیستیم. ما اینجا هستیم تا انتصاب یک رئیس‌جمهور را تایید کنیم.» «حلیمه الکاکور»، قانون‌گذار ضد تشکیلات موجود در لبنان، در اظهارنظرهای قبل از ریختن‌ آرا به صندوق، به مکانی که در آن مقامات خارجی -از جمله سفرای آمریکا، فرانسه، مصر و ایران- نشسته بودند، اشاره کرد. او گفت: «هیچ‌کس نباید اراده و قیمومیت خود را بر ما تحمیل کند، ما نباید یک قیمومیت (خارجی) را با دیگری جایگزین کنیم.» وی ادامه داد: «با تمام احترامی که برای سفرای اینجا دارم، هیچ‌کس نباید در امور داخلی ما دخالت کند. ما از همکاری بین‌المللی حمایت می‌کنیم؛ اما هیچ‌کس نباید در حاکمیت ما دخالت کند.»با این حال، به نظر می‌رسد حزب‌الله در این لحظه با یک دستور کار آرام حرکت می‌کند.
«محمد رعد»، رهبر بلوک پارلمانی حزب‌الله پس از انتخاب عون، در اظهارات خود به خبرنگاران گفت که گروهش برای ارتقای «تفاهم ملی» به او رای دادند. «ابهام استراتژیک» ممکن است بهترین کارتی باشد که در این لحظه حساس حزب‌الله در اختیار دارد. اعتقاد بر این است که حزب‌الله هنوز دارای موشک‌های میان‌برد و دوربرد است. این به آن معناست که احتمالا مذاکرات طولانی‌تری بر سر سلاح‌های این گروه وجود خواهد داشت. این همچنین آزمونی برای نزدیکی بین ریاض و تهران خواهد بود. در داخل کشور، رئیس‌جمهور تازه منتخب باید بر این روند نظارت داشته باشد و در عین حال از بروز درگیری‌های داخلی جلوگیری کند. «لین زوویگیان»، ستون‌نویس، گفت: «لبنان سرانجام رئیس‌جمهوری دارد که هم رهبری انسانی و هم مشروعیت دولتی را برای مردم لبنان و جامعه بین‌المللی به ارمغان می‌آورد.»

https://www.bazarearya.ir/fa/News/1246129/پشت-پرده-یک-انتخاب
بستن   چاپ