چاپ

بازار آریا - حسین کریمی تحلیلگر بازارهای مالی مس یکی از فلزات اساسی مهم در جهان است که نقش مهمی در توسعه صنایع گوناگون و حرکت به سمت فناوری‌‌‌های نوین ایفا می‌کند. این فلز به دلیل ویژگی‌‌‌هایی نظیر هدایت الکتریکی و حرارتی بالا و مقاومت در برابر خوردگی و دوام، جایگاه ویژه‌‌‌ای در صنایع مختلف از جمله انرژی، ساخت‌وساز، خودرو و الکترونیک دارد. با گسترش انرژی‌‌‌های تجدید‌پذیر و حرکت به سمت اقتصاد سبز، تقاضا برای مس بیش از پیش افزایش یافته است. در ادامه به بررسی وضعیت تولید مس، ظرفیت معادن، چالش‌‌‌های استخراج در آینده و پیش‌‌‌‌بینی قیمت آن می‌‌‌پردازیم.
وضعیت تولید جهانی و ظرفیت معادن مس
براساس گزارش‌‌‌های اخیر، تولید معادن مس جهان در سال 2024 میلادی رشد قابل ‌‌‌توجهی داشته است. در نیمه نخست این سال، تولید کنسانتره مس با افزایش 2درصدی و تولید به روش استخراج حلالی و الکترووینینگ(SX-EW) با رشد 7درصدی مواجه بوده است. در مجموع تولید جهانی مس حدود 3.1‌درصد افزایش نشان داده است. ظرفیت معادن مس نیز به 21میلیون و 329‌هزار تن رسیده است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد 4.2درصدی را نشان می‌دهد. این افزایش ظرفیت عمدتا به دلیل توسعه پروژه‌‌‌های معدنی جدید در کشورهایی مانند کنگو و مغولستان بوده است. پیش‌بینی‌‌‌ها نشان می‌دهد که تولید معادن مس تا پایان سال 2024 میلادی با رشد 1.7درصدی همراه خواهد بود و در سال 2025 میلادی این رشد به 3.5‌درصد خواهد رسید. پروژه‌‌‌های بزرگی مانند معدن «کاموا-کاکولا» در کنگو و «ایوتولغوی» در مغولستان از جمله پروژه‌‌‌هایی هستند که به افزایش ظرفیت تولید جهانی کمک می‌کنند. این در حالی است که بسیاری از معادن قدیمی با کاهش عیار سنگ مواجه شده‌‌‌اند که استخراج مس را چالش‌برانگیزتر کرده است.
سختی‌‌‌های استخراج مس در آینده
یکی از چالش‌‌‌های اساسی پیش‌روی صنعت مس در آینده، کاهش عیار سنگ‌‌‌های معدنی است. در بسیاری از معادن قدیمی، ذخایر باکیفیت به پایان رسیده و تولیدکنندگان مجبور به استخراج از ذخایر کم‌عیارتر شده‌‌‌اند. این موضوع به معنای افزایش هزینه‌‌‌های استخراج و نیاز به فناوری‌‌‌های پیشرفته‌‌‌تر برای بهره‌برداری است. علاوه بر این، معادن جدید اغلب در مناطق دورافتاده و سخت‌دسترس قرار دارند که این مساله نیز هزینه‌‌‌های لجستیک و زیرساختی را افزایش می‌دهد. یکی دیگر از مشکلات صنعت مس، افزایش مقررات زیست‌‌‌‌محیطی است. استخراج مس فرآیندی پرهزینه و انرژی‌‌‌‌بر است که تاثیرات زیست‌‌‌‌محیطی زیادی به‌‌‌ همراه دارد. کشورهایی که معادن مس در آنها قرار دارند، برای کاهش اثرات زیست‌‌‌‌محیطی قوانین سخت‌گیرانه‌‌‌‌تری اعمال کرده‌‌‌اند که ممکن است بر سرعت توسعه پروژه‌‌‌های جدید تاثیر بگذارد.
پیش‌بینی قیمت مس در آینده
افزایش تقاضا برای مس در صنایع نوظهور و انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر باعث شده است که تحلیلگران چشم‌‌‌انداز مثبتی برای قیمت این فلز در آینده داشته باشند. تحلیلگران بانک آمریکا پیش‌‌‌بینی کرده‌اند که قیمت مس تا سال 2026 میلادی به حدود 12هزار دلار در هر تن خواهد رسید. سیتی‌‌‌گروپ نیز برآورد مشابهی ارائه داده است و دلیل اصلی افزایش قیمت را رشد تقاضا در بخش‌‌‌هایی مانند تولید خودروهای برقی و توسعه زیرساخت‌‌‌های انرژی سبز می‌‌‌داند. تقاضای روزافزون برای مس در صنایع مختلف، از جمله ساخت باتری‌‌‌های لیتیوم-یونی، توربین‌‌‌های بادی و پنل‌‌‌های خورشیدی، نقش مهمی در افزایش قیمت این فلز داشته است. برای مثال، هر خودروی برقی به‌‌‌‌طور متوسط حدود 80کیلوگرم مس نیاز دارد که این مقدار چند برابر بیشتر از خودروهای سوخت فسیلی است. این امر نشان می‌دهد که با رشد بازار خودروهای برقی، تقاضا برای مس نیز به‌‌‌‌طور قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت.
چالش‌‌‌ها و فرصت‌‌‌های سرمایه‌‌‌گذاری در صنعت مس
با وجود چشم‌‌‌انداز روشن برای آینده مس، این صنعت با چالش‌‌‌های جدی نیز روبه‌‌‌‌روست. یکی از مشکلات مهم، نیاز به سرمایه‌‌‌‌گذاری‌‌‌های کلان برای توسعه پروژه‌‌‌های جدید است. برآوردها نشان می‌دهد که صنعت مس تا سال 2034 میلادی به سرمایه‌گذاری بیش از 250میلیارد دلار نیاز خواهد داشت. این سرمایه‌گذاری‌‌‌ها عمدتا برای توسعه معادن جدید، بهبود فناوری‌‌‌های استخراج و کاهش اثرات زیست‌‌‌محیطی موردنیاز است. در مقابل، فرصت‌‌‌های سرمایه‌‌‌‌گذاری در این صنعت نیز چشمگیر است. کشورهایی که منابع غنی مس دارند، می‌‌‌توانند با جذب سرمایه‌‌‌‌گذاری‌‌‌های خارجی و توسعه زیرساخت‌‌‌های معدنی، سهم بیشتری از بازار جهانی مس را به خود اختصاص دهند. همچنین، شرکت‌هایی که توانایی کاهش هزینه‌‌‌های استخراج و بهبود بهره‌‌‌‌وری را دارند، می‌‌‌توانند در این بازار رقابت‌پذیرتر باشند.