بازار آریا - دنیای
اقتصاد : تازه‌ترین گزارش تسهیلات فرزندآوری بانک‌ها از سوی بانک‌مرکزی در بازه زمانی فروردین تا آبان ماه سال1403 منتشر شد. طبق این آمار
بانک ملت‌بار دیگر رکورددار پرداخت تسهیلات فرزندآوری شد و حدود 20درصد از وام‌های اعطاشده مربوط به این
بانک است، در حالی‌که
بانک مشترک ایران- ونزوئلا در این رقابت عقب ماند و‌درصد مشارکت این
بانک نزدیک به صفر است.
آمارهای بانک‌مرکزی نشان می‌دهد بانک‌ها در 8 ماه نخست سال1403 حدود 30همت تسهیلات فرزندآوری به خانوارها پرداخت کرده‌اند. این تسهیلات به 367هزار و 723 نفر تعلق گرفت و تا این بازه حدود 424هزار و 451 نفر در صف دریافت تسهیلات هستند؛ از این‌رو «دنیای‌اقتصاد» به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخت و مبلغ اعطایی هر
بانک را به‌ترتیب در این بازه مورد بررسی قرارداد.
کدام بانک‌ها بیشترین تسهیلات را پرداخت کردند؟
تسهیلات فرزندآوری یکی از تسهیلات تکلیفی دولت برای حمایت از خانوار به شمار می‌رود که گزارش عملکرد بانک‌ها در این زمینه را بانک‌مرکزی به صوت ماهانه در دسترس عموم مردم قرار می‌دهد، در نتیجه بررسی‌های به‌عمل آمده 5
بانک فعال در این حوزه شناسایی شدند.
در وهله اول باید به
بانک ملت اشاره کرد. این
بانک با پرداخت حدود 6هزار و 192میلیاردتومان در صدرجدول وام‌دهی قرارگرفت، پس از آن بانک‌های
تجارت با پرداخت 4هزار و 501میلیاردتومان،
بانک صادرات با پرداخت 4هزار و 182میلیاردتومان،
بانک ملی با پرداخت 3هزار و 242میلیاردتومان و
بانک رفاه کارگران نیز با پرداخت حدود یک‌هزار و 666میلیاردتومان بیشترین تسهیلات تکلیفی را پرداخت کردند.
کدام بانک‌ها کمترین تسهیلات را پرداخت کردند؟
در مقابل بانک‌هایی بودندکه بیشترین فعالیت را در اعطای تسهیلات فرزندآوری داشتند و به گفته برخی دین خود را در مقابل تسهیلات حمایتی دولت ادا کردند.
بانک‌هایی چون دی با پرداخت 43میلیاردتومان، ایران‌زمین با پرداخت 37میلیاردتومان، خاورمیانه با پرداخت حدود 37میلیاردتومان، صادرات با پرداخت حدود 32میلیاردتومان و
بانک مشترک
ایران ونزوئلا با پرداخت 10میلیاردتومان کمترین تسهیلات را پرداخت کردند و در قعر آمار قرار گفتند.
بانک‌های زیانده در مسیر تسهیلات‌دهی
آمارها نشان می‌دهد بانک‌هایی که کفایت
سرمایه پایینی دارند و همچنین در رده بانک‌های زیانده قرار می‌گیرند نیز در این رقابت شرکت داشتند.
این بانک‌ها همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «دنیای‌اقتصاد» مورد بررسی قرار گرفت، از منظر شاخص‌های سلامت بانکی در شرایط مطلوبی قرار ندارند، اما همچنان درحال رقابت در اعطای تسهیلات هستند. البته این روند مثبتی برای بانک‌ها بهشمار نمی‌رود، چراکه بانک‌های زیانده در ابتدا باید شاخص‌های سلامت بانکی را به حد مطلوب برسانند.
اثر وام فرزندآوری بر رشد جمعیت
طبق ادعای کارشناسان و آمار منتشرشده پرداخت وام‌های فرزندآوری بر رشد زادوولد اثر گذاشته و به‌نظر می‌رسد سیاست‌های حمایتی دولت در این زمینه اثربخش بوده‌است.
اثر وام فرزندآوری بر رشد جمعیت یکی از موضوعات مهم و مورد‌توجه در سیاستگذاری‌های جمعیتی است. وام فرزندآوری به‌عنوان یکی از ابزارهای حمایتی مالی از خانواده‌‌‌‌‌ها، با هدف تشویق به فرزندآوری و کاهش‌بار
اقتصادی ناشی از تولد و تربیت فرزندان ارائه می‌شود. این وام می‌تواند به‌‌‌‌‌طور مستقیم در تامین هزینه‌های اولیه تولد فرزند موثر باشد.
از سوی دیگر، برخی منتقدان معتقدند تاثیر وام فرزندآوری به‌‌‌‌‌تنهایی محدود است و ممکن است در جوامعی با مشکلات
اقتصادی عمیق یا تغییرات فرهنگی که منجر به کاهش تمایل به فرزندآوری شده‌اند، تاثیر قابل‌توجهی نداشته باشد؛ به همین دلیل ارائه این وام باید همراه با سیاست‌های جامع‌‌‌‌‌تری نظیر حمایت از اشتغال پایدار، ارتقای دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی و تشویق‌‌‌‌‌های اجتماعی صورت گیرد تا اثربخشی آن به حداکثر برسد.
درمجموع، وام فرزندآوری ابزاری کارآمد در سیاست‌های حمایتی بهشمار می‌رود، اما موفقیت آن در افزایش رشد جمعیت به طراحی دقیق و اجرای هماهنگ با دیگر اقدامات بستگی دارد.
در این راستا باید به سخنان امیرحسین بانکی پور، رئیس کمیسیون مشترک جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس، اشاره کرد. او در ماه‌های اخیر اعلام کرد: «نرخ باروری در 15 استان کشور رشد داشته‌است.»
امیرحسین بانکی‌‌‌‌‌پور افزود: «بر اساس آمار ثبت‌احوال 9درصد تولد فرزند سوم، 28درصد فرزند چهارم و 51درصد تولد فرزند پنجم و بیشتر افزایش‌یافته‌است که حکایت از همراهی خانواده و جامعه در مساله جمعیت کشور دارد.»