بازار آریا - اکو ایران /در دی ماه 1403 بیشترین فشار تورمی از سمت کالاهای خوراکی به خانوارها وارد شده به طوری که تورم ماهانه این اقلام در دهک‌ها تا بالای 3 درصد هم افزایش یافته است. این در حالی است که گوشت با تورم ماهانه منفی و کاهش قیمت روبرو بوده است.
مرکز آمار در جدیدترین گزارش خود تورم مصرف‌کننده را اعلام کرد. بر اساس این گزارش، در دی ماه امسال تورم ماهانه و نقطه به نقطه افزایش و تورم سالانه کاهش یافته است. در این ماه، فشار تورم بیشتر از سمت کالاهای خوراکی بوده چرا که با سرعتی بالاتر نسبت به غیرخوراکی‌ها با افزایش قیمت روبرو شده‌اند. از بین مناطق شهری و روستایی، شهرنشینان تورم نقطه‌ای و سالانه بالاتری را نسبت به روستانشینان تجربه کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که «سبزی‌ها و حبوبات» بالاترین تورم ماهانه و «آموزش» پایین‌ترین تورم ماهانه را ثبت کرده‌اند. همچنین، تورم ماهانه «انواع گوشت قرمز و سفید» منفی شده که حکایت از کاهش قیمت آن‌ها دارد.

تصویر اولیه از تورم دی ماه
شاخص قیمت مصرف‌کننده یا CPI یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی است که سطح عمومی قیمت‌ها را در طول زمان نشان می‌دهد. این شاخص بر اساس سبد کالا و خدمات مصرفی که یک خانوار مشخص می‌شود. از تغییرات این شاخص تورم به دست می‌آید. تورم مثبت به معنای افزایش قیمت و تورم منفی به معنای کاهش قیمت‌ها است. همچنین، اگر تورم مثبت بماند اما در سطح پایین‌تری نسبت به گذشته قرار گیرد می‌توان گفت که از سرعت رشد قیمت‌ها کاسته شده است.
بر اساس جدیدترین داده‌های مرکز آمار ایران،تورم ماهانه در دی امسال به 2.9 درصد در حالی که در آذر 2 درصد بوده است. بنابراین، نه تنها در دی ماه قیمت سبد مصرف خانوارها نسبت به آذر افزایش یافته بلکه به سرعت این رشد قیمت نیز افزوده شده است.
همچنین، تورم نقطه به نقطه نیز نسبت به آذر ماه در سطح بالاتری قرار گرفته و به 31.8 درصد رسیده است. به عبارت دیگر، خانوارها در دی ماه 1403 نسبت به دی ماه 1402 گذشته برای یک سبد یکسان از کالا و خدمات، 31.8 درصد بیشتر هزینه پرداخت کرده‌اند.
تورم سالانه رفتاری معکوس داشته و کاهش یافته است. به‌طوری‌که، از 32.5 درصد در آذر ماه به 32 درصد در دی ماه رسیده است. به عبارت دیگر، مردم برای یک سبد کالا و خدمات یکسان در 12 ماه منتهی به آذر امسال نسبت به دوره مشابه در سال گذشته 32 درصد بیشتر هزینه کرده‌اند. تورم سالانه، شاخصی است که رفتار قیمت در بلندمدت را نشان می‌دهد.

تورم مناطق شهری و روستایی در دی ماه
داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد تورم ماهانه مناطق شهری کمتر از روستایی بوده، در حالی‌که، تورم نقطه‌ای و سالانه آن بیشتر ثبت شده است. تورم ماهانه مناطق شهری معادل 2.9 درصد و مناطق روستایی 3.1 درصد بوده است. میزان افزایش این تورم نسبت به آذر ماه در مناطق شهری 0.9 واحد درصد و در مناطق روستایی 1.1 واحد درصد بوده است.
تورم نقطه به نقطه در مناطق شهری 31.9 درصد بوده که نسبت به آذر ماه 0.2 واحد درصد افزایش یافته است. مقدار این نماگر در مناطق روستایی 31 درصد بوده که در مقایسه با آذر ماه 1.3 واحد درصد افزایش یافته است. تورم سالانه نیز در مناطق شهری 32.4 درصد و در مناطق روستایی 29.5 درصد بوده است. تورم سالانه هر دوی مناطق نسبت به آذر ماه کاهش یافته است.

فشار تورمی از سمت کدام کالاها بوده؟
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد تورم ماهانه اقلام خوراکی در دی ماه 3.2 درصد و اقلام غیر خوراکی 2.8 درصد بوده که نسبت به آذر ماه افزایش قابل توجهی داشته‌اند. به‌طوری‌که، تورم اقلام خوراکی 1.4 واحد درصد افزایش یافته و این مقدار افزایش در تورم ماهانه چشمگیر است. با توجه به اینکه تورم خوراکی بیشتر از تورم غیر خوراکی بوده، فشار تورمی در دی ماه از سمت اقلام خوراکی بوده است. همچنین، تورم اقلام خوراکی در میان دهک‌ها در این ماه به بیش از 3 درصد رسیده است.
تورم نقطه به نقطه گروه خوراکی در دی ماه 27.3 درصد و غیر خوراکی 34.1 درصد بوده است. مقدار تورم سالانه گروه خوراکی 26 درصد و گروه غیر خوراکی 35.1 درصد بوده است. تورم سالانه هر دوی این گروه‌ها در دی ماه نسبت به آذر ماه کاهش یافته است.
از میان گروه‌های مختلف، بالاترین تورم ماهانه 12.5 درصد و مربوط به «سبزی و حبوبات» بوده است. در مقابل، کمترین سطح این شاخص 0.8 درصد بوده و به نام «کالاها و خدمات آموزشی» به ثبت رسیده است. نکته قابل توجه، تورم ماهانه منفی در گروه «انواع گوشت قرمز و سفید» است. تورم ماهانه این گروه منفی 1.4 درصد بوده که نشان می‌دهد قیمت این محصولات به این مقدار نسبت به آذر کاهش یافته است.