بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد - نسیم نوحه خوان : میزان تولید کلینکر در هشت‌ماه نخست سال‌جاری 50میلیون تن به ثبت رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 3میلیون تن کاهش یافته است؛ علت اصلی این موضوع را می‏‏‌توان محدودیت و قطعی برق و گاز در دو فصل‌های تابستان و پاییز دانست که نسبت به سال گذشته ناترازی انرژی تشدید شده است و پیش‌بینی می‌شود با تداوم وضعیت فعلی انرژی، تولید سیمان تا پایان سال‌جاری به 70میلیون تن کاهش یابد. از این‌رو میزان عرضه این محصول در بازار فیزیکی بورس‌کالا نیز روند کاهشی دارد.
آمار منتشرشده و بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد ظرفیت اسمی سالانه تولید سیمان در کشور حدود 89میلیون تن در سال برآورد شده که این میزان موجب شده است تا ایران در بین 10کشور تولیدکننده نخست دنیا قرار بگیرد. ظرفیت اسمی سیمان کشور طی سال 1402 حدود 71.4میلیون تن ارزیابی شد که در چند سال اخیر بی‌‌‌سابقه بوده است. صادرات سیمان به دلیل وزن سنگین این محصول و مسافت‌‌‌های طولانی پرهزینه تمام می‌شود؛ بنابراین با وجود مشکلات داخلی واحدهای تولیدی و ناترازی انرژی عملا صادرات سیمان برای بازرگانان و تولیدکننده‌‌‌ها توجیه اقتصادی ندارد، به همین دلیل در بیشتر استان‌‌‌های کشور کارخانه سیمان احداث شده است تا مشکلات صادرات این محصول به کشورهای اطراف به حداقل برسد. در حال حاضر 80تولیدکننده در استان‌‌‌های مختلف مشغول به کار هستند که در برخی نقاط کشور مازاد عرضه و در برخی نقاط نیز کمبود عرضه وجود دارد؛ این عامل نرخ سیمان را در مناطق مختلف، از یکدیگر متفاوت کرده است.
بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد میزان تولیدات سیمان در سال گذشته حدود 72میلیون تن بوده که افزایش 11درصدی را نسبت به سال 1401 به ثبت رسانده است. این در حالی است که در سال‌های 1400 و 1401 تولیدکنندگان سیمان به دلیل مشکلات قطعی برق و افت تقاضا با کاهش محسوس تولید همراه بودند، اما در سال 1402 واحدهای تولیدی با برنامه‌‌‌ریزی مناسب در موضوع انرژی توانستند میزان تولیدات خود را افزایش دهند.
همچنین بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد تا پایان آبان‌ماه سال‌جاری طبق آمار منتشرشده از طرف انجمن سیمان، 50میلیون تن کلینکر تولید شد که نسبت به هشت‌ماه مشابه سال 1402 حدود 3میلیون تن تولید کاهش یافته است. در مدت مورد بررسی، 48میلیون تن انواع سیمان تولید شده که در مقایسه با هشت‌ماه نخست سال گذشته 400‌هزار تن کاهش در تولید به ثبت رسیده است. محدودیت و سهمیه‌‌‌بندی برق در فصل تابستان سال‌جاری نسبت به سال گذشته تشدید شد که این موضوع علت اصلی افت تولید سیمان و عرضه در تالار صنعتی و معدنی بورس‌کالای ایران است. موضوع تامین انرژی به معضل اصلی واحدهای تولیدی صنایع مادر، به‌خصوص صنعت سیمان و فولاد تبدیل شده است که همچنان در فصل زمستان نیز این مشکل ادامه دارد و برق و گاز واحدهای تولیدی فعال در بخش سیمان قطع می‌شود. پیش‌بینی می‌شود با ادامه این روند، حجم تولید این محصول تا پایان سال‌جاری به 70میلیون تن کاهش یابد. این در حالی رقم می‌‌‌خورد که به دلیل رکود در بخش مسکن و ساخت‌وساز میزان تقاضا نیز به صورت نسبی در بازار آزاد و رینگ فیزیکی بورس‌کالا کاهشی بوده و تا حدودی عرضه و تقاضا به حالت تعدیل رسیده است.
کاهش 1.5‌درصدی عرضه سیمان
تالار صنعتی و معدنی بورس‌کالای ایران طی هفته پایانی دی‌ماه میزبان یک‌میلیون و 235‌هزار و 492تن انواع سیمان بود که با استقبال یک‌میلیون و 668‌هزار و 545تنی مواجه شد و در پایان هفته یک‌میلیون و 143‌هزار و 421تن انواع سیمان مورد معامله قرار گرفت. مقایسه معاملات سیمان طی دو هفته پایانی دی‌ماه نشان می‌دهد که حجم عرضه و معاملات به ترتیب 1.5‌درصد و 0.2‌درصد کاهش داشته است. به عبارت بهتر در بازه زمانی 15 تا 19دی‌ماه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران یک‌میلیون و 261‌هزار و 108تن انواع سیمان عرضه شد که در نهایت یک‌میلیون و 146‌هزار و 132تن از آنها به فروش رسید. بررسی قیمت انواع سیمان پرتلند در هفته پایانی دی‌ماه نشان می‌دهد میانگین قیمت پایه این محصول 1.3‌درصد افزایش داشته است و معاملات با میانگین قیمت یک‌هزار و 444تومان به ازای یک‌کیلوگرم انجام شد که نسبت به هفته پیش از آن 0.2‌درصد کاهش داشته است. نوسانات نرخ ارز یکی از مولفه‌‌‌های مهم در افت‌وخیز قیمت پایه سیمان به حساب می‌‌‌آید که با ورود دلار به کانال 80‌هزار تومان قیمت هر کیلوگرم سیمان نیز افزایش یافت و رشد قیمت‌ها در کنار محدودیت‌های برق و گاز در واحدهای تولیدی موجب شده است تا حجم عرضه و معاملات در تالار صنعتی بورس‌کالای ایران کاهشی شود. به عبارت بهتر قیمت‌گذاری سیمان در بورس‌کالا براساس عرضه و تقاضاست. با توجه به ظرفیت‌‌‌های کنونی کارخانه‌‌‌های تولیدکننده سیمان در کشور، احتمالا تغییر چندانی در عرضه صورت نخواهد گرفت، چرا که ارزش جایگزینی کارخانه تولیدی سیمان با ظرفیت یک‌میلیون تن سیمان حدود 120میلیون دلار است.