بزرگنمايي:

بازار آریا - رئیس‌جمهور ایران و هیات همراه اخیراً سفری منطقه‌ای به تاجیکستان و روسیه داشته‌اند که از ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی برخوردار است. این سفر فرصتی برای بررسی ظرفیت‌های همکاری ایران با روسیه و تاجیکستان ایجاد کرده است. دنیای اقتصاد در این گزارش به بررسی این فرصت‌ها پرداخته و تحلیل می‌کند که چگونه ایران می‌تواند از این روابط بهره‌مند شود.
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ رئیس‌جمهور ایران و هیات همراه اخیراً سفری منطقه‌ای به تاجیکستان و روسیه داشته‌اند که از ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی برخوردار است. 
وضعیت تجارت ایران و روسیه
میزان تجارت ایران و روسیه در سال‌های اخیر در بهترین حالت به 2.76 میلیارد دلار رسیده است. این رقم، هرچند رشد قابل‌توجهی نسبت به گذشته داشته، اما هنوز با ظرفیت‌های موجود فاصله دارد. به‌ویژه در مقایسه با کشورهایی مانند ترکیه، امارات و هند که پس از جنگ اوکراین توانسته‌اند روابط اقتصادی خود با روسیه را به‌طور چشمگیری افزایش دهند. این کشورها، از فرصت‌های ایجاد شده به‌خوبی بهره‌برداری کرده‌اند و مراودات تجاری‌شان با روسیه به‌مراتب بیشتر از ایران است.
چرا روابط اقتصادی با روسیه اهمیت دارد؟
ایران و روسیه، هر دو تحت تحریم‌های گسترده آمریکا قرار دارند که موجب ایجاد زمینه‌های مشترک برای همکاری شده است. روسیه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نهاده‌های دامی و روغنی جهان، می‌تواند بخشی از نیازهای ایران را تأمین کند. از سوی دیگر، پروژه‌هایی مانند کریدور حمل‌ونقل شمال-جنوب (INSTC) فرصت مناسبی برای افزایش تعاملات اقتصادی میان دو کشور فراهم کرده است. این کریدور به ایران اجازه می‌دهد به یک هاب تجاری منطقه‌ای تبدیل شود و نقش کلیدی در مبادلات بین‌المللی ایفا کند.
همکاری در بخش انرژی
یکی از حوزه‌های مهم همکاری ایران و روسیه، بخش انرژی است. هر دو کشور از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت و گاز در جهان هستند و می‌توانند در زمینه انتقال فناوری، سرمایه‌گذاری مشترک و توسعه بازارهای جدید همکاری کنند. به گزارش منابع خبری، شرکت‌های روسی در حال بررسی سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی ایران هستند که می‌تواند به مدرن‌سازی این بخش کمک شایانی کند.
ایران و روسیه همچنین به دنبال کاهش وابستگی به بازارهای غربی از طریق تقویت همکاری‌های اقتصادی در آسیا هستند. برای مثال، برنامه‌هایی برای گسترش همکاری در اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) و توسعه روابط با کشورهایی مانند هند در دست اجرا است.
چالش‌ها و فرصت‌ها
با وجود ظرفیت‌های بالای همکاری، تعاملات اقتصادی ایران و روسیه همچنان محدود به برخی حوزه‌های خاص، به‌ویژه مسائل نظامی و امنیتی است. این در حالی است که گسترش روابط اقتصادی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اجرای سیاست‌های عملیاتی است.
کشورهایی مانند ترکیه و امارات توانسته‌اند از شرایط پس از جنگ اوکراین استفاده کرده و روابط اقتصادی خود را با روسیه به‌طور چشمگیری گسترش دهند. این موضوع نشان‌دهنده این است که ایران نیز باید از فرصت‌های موجود برای توسعه روابط اقتصادی خود استفاده کند.
نقش راهبردی ایران
موقعیت جغرافیایی ویژه ایران به‌عنوان مسیر ترانزیتی میان اروپا، آسیای مرکزی و چین، فرصتی منحصربه‌فرد برای گسترش همکاری‌های اقتصادی فراهم کرده است. علاوه بر این، عضویت ایران در گروه بریکس می‌تواند زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاری‌های بیشتر و تقویت جایگاه ایران در اقتصاد جهانی باشد.