بزرگنمايي:

بازار آریا - اقتصادنیوز : روسیه در حال افزایش ظرفیت بندر ماخاچ کالا در دریای خزر است. این بندر برای کریدور شمال - جنوب که ایران را به بازار اوراسیا و روسیه را به جنوب جهانی از طریق بنادر ایران یعنی چابهار و بندرعباس متصل می‌کند، حیاتی است.
گروهی از ناظران با استناد به تلاش‌های ناموفق برای احیای برجام، به رویکرد اخیر ایران که همانا نزدیک‌تر شدن به بلوک شرقی و کشورهایی چون چین و روسیه است ، استناد کرده و مدعی‌اند، اگر غرب نخواهد در باب برنامه هسته‌ای ایران با تهران به توافق دست یابد، باید خود را برای واکنش به کنش تازه بازیگرانی چون ایران و روسیه آماده کند؛ بازیگرانی که هدف تحریم‌ها هستند و همین گزاره بستر را برای هم‌صدایی‌شان هموار کرده است.
به گزارش اقتصاد نیوز، نشنال هرالد با انتشار یادداشتی مدعی شد، توفق هسته‌ای ایران مرده و مانند بسیاری از بیماری‌هایی که منطقه درگیر آن است، آمریکا مسئول مرگش است. پس از 14 ماه مذاکره برای ورود مجدد به توافق پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از آن در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، این مسیر به بن بست خورده است.
ایالات متحده در مسیر مذاکرات، موانعی را یکی پس از دیگری، عمدتاً به دستور اسرائیل، قرار داد. در حالی که تمام جزئیات فنی حذف شده، تنها موضوعی که باقی ماند، حذف نام سپاه از فهرست سیاه بود. ایران بر این خواسته تاکید داشت، زیرا این اقدام توسط ترامپ و پس از انعقاد برجام انجام شده بود و از این رو روح توافق را نقض می‌کرد.
با این حال، ایالات متحده با این پیشنهاد مخالفت کرد و لابی بسیار قوی اسرائیل در ایالات متحده به صفوف لابی‌های نمایندگی‌های پادشاهی های خلیج فارس پیوست و فشار بی‌سابقه‌ای را بر کاخ سفید جهت عدم موافقت با این امر اعمال کرد.
بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، که در درازمدت از حمایت لابی‌هایی بهره می‌برد، سرمایه سیاسی برای مقابله با آنها را نداشت و بنابراین، معامله به بن بست رسیده است.
پیامدهای توافقی که مرد
وبگاه نشنال هرالد در ادامه ادعا کرد: اینطور نیست که ایران برداشتن نام سپاه از لیست سیاه را پیش نیاز معامله بداند. اما مسئه این است که ایالات متحده بعد از ترور (شهید) قاسم سلیمانی به دنبال به دست آوردن تصمیم‌هایی در باب این است که از جانب ایران هدف رویکرد انتقام جویانه قرار نگیرد و تهران نیز نمی‌خواهد چنین تضمینی اراده دهد.
در این میان، هر دو طرف با توسل به تاکتیک‌های آشنا سعی کرده‌اند منافعشان را محقق کنند، تلاشی که در نهایت زمینه ساز پایان برجام شد. ایران بر اساس جزئیات برجام محق بود در صورت نقض این توافق توسط طرف مقابل، غنی سازی اورانیوم را با خلوص بالاتر آغاز کند. این کشور در حال حاضر اورانیوم را با خلوص 60 درصد غنی سازی می‌کند؛ گزاره‌ای که غرب آن را برنتابیده و مدعی است که تهران تا غنی سازی 90 درصدی فاصله‌ای اندک دارد و می‌تواند از آستانه گریز هسته‌ای عبور کند.
ایران به نوبه خود همواره مدعی است که برنامه هسته‌ای‌اش غیرنظامی است و غرب و سازمان‌های اطلاعاتی بی‌شمارش هرگز نتوانسته‌اند مدرکی بر خلاف آن ارائه دهند.
با این حال، به دلیل عدم توازن قدرت بین رسانه‌های غربی و رسانه‌های جهان سوم، نکته‌ای در بحث‌ها مغفول مانده است. بر اساس برجام، ایران مجاز است اورانیوم 3.67 درصدی را غنی‌سازی کند، اما اگر یکی از طرفین توافق را نقض کند - در این مورد، ایالات متحده - ایران می‌تواند به آرامی این سقف را حذف کند. اما ایالات متحده ظاهرا چنین فرضی را بر نمی‌تابد.
بنابراین، از یکی از متحدانش، یعنی یونان خواست که یک نفتکش با پرچم روسیه و متعلق به ایران را دریای آزاد توقیف کند. دادگاه یونان استدلال ایالات متحده را شایسته تشخیص داد. ایران فوراً تلافی کرد و دو نفتکش یونانی را به توقیف کرد.این بار قضات یونانی ناچار شدند طرف ایرانی را محق دانسته و نفتکش ایرانی را با محموله‌اش آزاد کنند. در اینجا می‌توان پرسید که چرا یونان در حالی که می‌دانست ایران دولت بریتانیا را برای آزاد کردن نفتکش تحت فشار مشابهی قرار داده، به خواست آمریکا عمل کرد؟
هراس غرب از نزدیکی ایران به شرق
به ادعای نشنال هرالد، ایران به نوبه خود تحولات را فراتر از برجام و هرگونه توافق هسته‌ای ترسیم می‌کند ، بالاخص آن که امروز احتمال احیای چنین توافقی اندک است. اما همزمان قرارداد استراتژیک 25 ساله ایران با چین در نیمکره غربی و همچنین همکاری‌های نظامی ایران با روسیه پایتخت‌های غربی را ترسانده است.
علاوه بر این، ایران توانایی بالایی در دور زدن تحریم‌ها دارد. بازی که روسیه به تازگی بدان وارد شده است و نیازی به گفتن نیست که روسیه مشتاق است از تخصص ایران در این زمینه بیاموزد، زیرا برای درازمدت آماده می‌شود. منابع آگاه می‌گویند که برخی از همکاری‌ها در این زمینه اجرایی شده است. این گزاره نشان می‌دهد که بر خلاف تصور رایج، ایران در برخی زمینه‌های تولیدی بیشتر از روسیه به خود وابسته است.
ایران در غیاب قطعات یدکی غربی، دانش خود را در مورد نحوه نگهداری سکوهای نفت و گاز و پالایشگاه ها به اشتراک می‌گذارد و در مورد هوانوردی و اتومبیل نیز از الگوهای مشابه پیروی می‌کند.
در میانه همکاری‌های ایران با کشورهای بلوک شرق، ذکر این نکته لازم است که روسیه نقش مهمی در آوردن ایران به سازمان همکاری شانگهای (SCO) ایفا کرد. همچنین ولادیمیر پوتین در کنوانسیون شورای عالی اقتصادی اوراسیا اخیراً پیشنهاد دائمی کردن توافق نامه تجارت آزاد موقت بین اوراسیا و ایران را داد.
منابع در ایران می‌گویند این کار حداکثر تا نوامبر انجام می‌شود. با این حال، آنچه مهمتر است پیش نویس توافقی است که پزشکیان قرار است در سفرش به مسکو آن را امضا کند. منابعی در تهران می‌گویند این توافق در راستای توافقی است که ایران با چین منعقد کرده است.
پزشکیان در این باره گفت: این توافق به واسطه تجربه بسیار خوب همکاری ایران و روسیه در سوریه در مبارزه با تروریسم، اقتصاد، سیاست، فرهنگ، علم، فناوری، دفاع، حوزه نظامی و همچنین مسائل امنیتی و فضایی تعریف شده است. روسیه همچنین در حال افزایش ظرفیت بندر ماخاچ کالا در دریای خزر است. این بندر برای کریدور شمال - جنوب که ایران را به بازار اوراسیا و روسیه را به جنوب جهانی از طریق بنادر ایران یعنی چابهار و بندرعباس متصل می‌کند، حیاتی است. روسیه این مسیر را اکنون سودآور می‌بیند، زیرا سایر مسیرهای تجاری خود - دریای شمال، دریای سیاه و دریای سرخ - تحت کنترل کشورهای ناتو یا متحدان آن قرار دارند.
پروژه چابهار به واسطه فشارهای اعمالی آمریکا بر هند فعلا قابلیت اجرایی ندارد. اما مسئله این است که روسیه امروز به این بندر نیاز دارد پس ممکن است معادلات تغییر کند. در واقع منابعی در تهران تأیید کرده‌اند که برخی از کالاهایی که اخیراً هند از روسیه وارد کرده از این کانال وارد شده است.
همکاری آشکار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اسرائیل ایران را خشمگین کرده است. ایالات متحده و شرکای اروپایی آن قطعنامه‌ای را در انتقاد از ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه کردند. در اقدامی تلافی جویانه، ایران 27 دوربین را از سایت‌های هسته‌ای خود برداشته و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را کور کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز فرض را برآن گذاشته که با اعمال فشارها، تهران براساس خواست نهاد پادمانی بازی خواهد کرد. اما به ادعای ناظران تحقق این گزاره بعید است هرچند دو هفته آینده در این باره تعیین کننده خواهد بود.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.