بزرگنمايي:

بازار آریا - تاثیرات قطعی برق بر فعالیت‌های اصناف
کاهش بهره‌وری و اختلال در فرآیندهای کاری بسیاری از اصناف که برای انجام فعالیت‌های روزانه خود به برق نیاز دارند، قطعی برق می‌تواند فرآیندهای کاری این کسب‌وکارها را مختل کند و منجر به کاهش تولید و فروش شود، به‌ویژه در صنایعی مانند خرده‌فروشی و تولیدات غذایی و دارویی، قطعی برق می‌تواند منجر به آسیب به کالاها، توقف تولید و از دست رفتن درآمد شود.
از سوی دیگر، افزایش هزینه‌های قطعی برق به‌ویژه در صنایعی که به انرژی الکتریکی وابسته هستند، می‌تواند هزینه‌های اضافی برای صاحبان کسب‌وکار ایجاد کند. بسیاری از اصناف برای مقابله با قطعی برق مجبور به استفاده از ژنراتورهای برق اضطراری هستند که این امر هزینه‌های اضافی به آنها تحمیل می‌کند. علاوه بر این، در مواردی که قطعی برق باعث فساد کالاها یا خرابی تجهیزات می‌شود، اصناف باید هزینه‌های بیشتری برای تعمیر یا جایگزینی پرداخت کنند. کاهش کیفیت خدمات قطعی برق می‌تواند منجر به اختلال در کیفیت خدمات ارائه‌شده توسط اصناف شود. برای مثال، رستوران‌ها و کافه‌ها ممکن است نتوانند غذاهای خود را طبق برنامه آماده کنند یا فروشگاه‌ها قادر به انجام تراکنش‌های مالی نباشند. این اختلالات می‌تواند باعث نارضایتی مشتریان و کاهش مشتریان در بلندمدت شود. همچنین قطعی برق نه‌تنها تاثیر مستقیم بر فعالیت روزانه اصناف دارد، بلکه می‌تواند بر زنجیره تامین و تولید کالاها نیز اختلال ایجاد کند. بسیاری از کارگاه‌ها و کارخانه‌ها برای تولید و تامین مواد اولیه به برق نیاز دارند، در نتیجه قطع برق می‌تواند منجر به توقف تولید و کاهش عرضه در بازار شود.
تعطیلی موقت اصناف برای مقابله با قطعی برق در مواجهه با مشکلات ناشی از قطعی برق، دولت گاهی تصمیم به تعطیلی موقت اصناف می‌گیرد. این اقدام عمدتا با هدف کاهش مصرف برق در ساعات اوج مصرف و جلوگیری از فشار بیشتر بر سیستم برق‌رسانی اتخاذ می‌شود.
تاثیرات مثبت تعطیلی اصناف در ساعات اوج مصرف به کاهش فشار بر شبکه برق کمک می‌کند و مانع از بروز قطعی‌های گسترده و آسیب به زیرساخت‌های برق می‌شود. این امر می‌تواند پایداری شبکه برق را تضمین کرده و از بحران‌های شدید انرژی جلوگیری کند.
حفظ زیرساخت‌ها و تجهیزات تعطیلی موقت اصناف می‌تواند به حفظ سلامت شبکه برق و زیرساخت‌ها کمک کند. با کاهش مصرف، احتمال بروز خرابی در تجهیزات شبکه برق کاهش می‌یابد و ظرفیت تولید و انتقال برق می‌تواند به‌طورموثرتری مدیریت شود.
در صورت قطعی‌های طولانی برق اصناف می‌تواند از خسارت‌های اقتصادی بیشتر در صورت وقوع قطعی‌های طولانی‌مدت جلوگیری کند. با توقف فعالیت‌های اقتصادی در مدت کوتاه، خطرات ناشی از فساد کالاها، توقف تولید و اختلالات شدید در زنجیره تامین کاهش می‌یابد.
تاثیرات منفی تعطیلی موقت اصناف می‌تواند موجب کاهش درآمد کسب‌وکارها، به‌ویژه برای اصنافی که به فروش روزانه وابسته هستند، شود. اصناف ممکن است برای جبران تعطیلی‌ها مجبور به کاهش ساعت‌های کاری یا حتی کاهش فعالیت‌های تجاری شوند. از سوی دیگر به‌دلیل افزایش هزینه‌ها، اصناف برای مقابله با قطعی برق مجبور به استفاده از تجهیزات اضطراری مانند ژنراتورهای برقی شوند که این امر هزینه‌های اضافی را به‌دنبال دارد. همچنین، تعطیلی موقت ممکن است باعث افزایش فشار مالی بر کسب‌وکارها شود، به‌ویژه برای کسانی که نقدینگی محدودی دارند.
تاثیر بر کیفیت خدمات و رضایت مشتریان تعطیلی اصناف و توقف موقت خدمات می‌تواند موجب نارضایتی مشتریان و کاهش وفاداری آنها شود. این کاهش در میزان مشتریان می‌تواند به کاهش فروش در آینده منجر شود. اختلال در زنجیره تامین و تولید مشابه قطعی برق، تعطیلی اصناف نیز می‌تواند منجر به اختلال در روند تامین و تولید شود. بسیاری از اصناف برای تامین مواد اولیه یا تولید محصولات خود نیاز به فعالیت مستمر دارند و تعطیلی موقت این فرآیندها را مختل می‌کند.
چند پیشنهاد برای کاهش تاثیرات منفی دولت باید تعطیلی اصناف را به‌طور برنامه‌ریزی‌شده و در زمان‌هایی که کمترین آسیب به اقتصاد وارد می‌شود، انجام دهد. تعطیلی‌ها باید به‌گونه‌ای باشند که تاثیرات منفی کمتری روی کسب‌وکارها و فعالیت‌های اقتصادی بگذارند، همچنین حمایت‌های مالی از کسب‌وکارها؛ دولت می‌تواند با ارائه بسته‌های حمایتی شامل وام‌های کم‌بهره، تخفیف‌های مالیاتی و سایر مشوق‌های اقتصادی از اصناف در برابر خسارت‌های ناشی از قطعی برق و تعطیلی‌ها حمایت کند.
استفاده از فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی توسعه و فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی مانند باتری‌های ذخیره‌کننده یا ژنراتورهای پیشرفته می‌تواند به اصناف کمک کند تا در زمان قطعی برق، فعالیت‌های خود را ادامه دهند و از تعطیلی‌های مکرر جلوگیری شود.
بهره‌گیری از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی یا بادی می‌تواند به کاهش وابستگی به شبکه برق عمومی کمک کند و در زمان‌های اوج مصرف، از قطعی برق جلوگیری شود.
باید بسته حمایتی به اصناف تعلق گیرد در ادامه باتوجه به موارد فوق به گفت‌وگو با محمدرضا فرجی تهرانی، نایب رئیس اتاق اصناف تهران پرداختیم تا آثار این تعطیلی‌ها را بر واحدهای صنفی جویا شویم.
محمدرضا فرجی‌تهرانی، نایب رئیس اتاق اصناف تهران در گفت‌وگو با صمت با تاکید بر اینکه این روزها دیگر زندگی بدون برق بی‌معنا است، گفت: بی‌شک تعطیلی پی در پی واحدهای صنفی آثار زیانباری را به‌همراه خواهد داشت و هیچ‌گاه نیز این زیان جبران نخواهد شد، چراکه همچنان زخم‌های کرونا برای اصناف التیام نیافته است.
وی بااشاره به وعده‌های بی‌عمل در دوران کرونا بیان کرد: از سوی دیگر نه‌تنها وعده وام‌های کم‌بهره در دوران کرونا و پیشنهاد بسته‌های به‌ظاهر حمایتی به اصناف نیز هرگز عملی نشد، بلکه مالیات‌های سنگینی نیز از صاحبان کسب‌وکار دریافت شد. در واقع مالیات درد مضاعف بی‌درآمدی اصناف در دوران کرونا شد.
فرجی باتوجه به نسخه تکراری تعطیلی برای مشکلاتی چون آلودگی و کمبود انرژی اظهار کرد: در حال‌ حاضر تنها راهکار مبارزه با آلودگی تهران و صرفه‌جویی در انرژی، تعطیلی است، اما امیدواریم دولت چهاردهم هرچه زودتر راهکاری درست و کارشناسی‌شده جایگزین این نسخه تکراری کند. باید فکری به حال زیرساخت‌ها کرد و دستگاه‌های نظارتی به نیروگاه‌ها ورود کنند و بررسی‌هایی انجام گیرد تا حقیقت روشن شود که پشت‌پرده این کمبودها چیست؟
نایب رئیس اتاق اصناف تهران با ابراز تاسف از خاموشی برخی بزرگراه‌ها گفت: متاسفانه شاهد خاموشی برخی بزرگراه‌ها هستیم که همین موضوع می‌تواند خطرات جبران‌ناپذیری را به‌همراه داشته باشد. این در حالی است که شاهد روشن بودن برخی بیلبوردهای تبلیغاتی هستیم. فرجی باتوجه به توصیه رئیس اتاق اصناف تهران مبنی بر تعطیلی فروشگاه‌های بزرگ عرضه کالاهای غیرضرور گفت: اصناف همیشه برای برون‌رفت از بحران‌ها آمادگی دارند و همراه هستند، اما اگر قرار بر این است که راسته‌های صنفی مانند لاله‌زار، امین‌حضور و... بعد از ساعت 21 فعالیت نکنند، باید شرایط مال‌های بزرگ نیز به همین صورت باشد. در حالی که سوله‌ها در این فروشگاه‌ها بزرگ هستند و در نتیجه مصرف انرژی بیشتر از چند واحد صنفی است.
نایب رئیس اتاق اصناف تهران در رابطه با آثار قطعی برق در طول روز بیان کرد: امیدواریم که دولت همکاری‌های لازم را انجام دهد و تسهیلاتی به برخی مشاغل که ناچار به مصرف برق هستند و از قطعی برق آسیب می‌بینند، ارائه شود تا بتوانند موتور برق تهیه کنند.
هزینه خدمات دولتی در روزهای تعطیل از مطالبات کسر شود علی توسطی، عضو اتحادیه فروشندگان ماشین‌آلات و لوازم یدکی کشاورزی نیز بااشاره به آسیب قطع برق بر اصناف گفت: در اینکه قطع برق آسیب جدی به واحدهای صنفی و صنعتی وارد می‌کند، شکی نیست. در جامعه 3 میلیون و 500 هزار واحدی اصناف حدود 600هزار واحد تولیدی هستند که از این 600 هزار واحد حدود 250 هزار واحد صنفی- صنعتی هستند؛ یعنی در ارتباط مستقیم با بخش صنعت هستند و پشتیبانی و لجستیک آن را برعهده دارند.
وی در تشریح وضعیت دو بخش صنف و صنعت در زمان قطع برق گفت: واحدهای صنعتی بزرگ توان مالی بالاتری دارند و برای جلوگیری از وارد آمدن خسارت در زمان وقوع چنین مشکلی، از ژنراتور استفاده می‌کنند و تنها هزینه مترتب قطع برق برای آنها، تامین گازوئیل است که البته خیلی هم سهل‌الوصول نیست و مشکلات خاص خود را دارد.
دبیرکل پیشین اتاق اصناف ایران با توصیف شرایط صنایع خرد و متوسط بیان کرد: صنایع کوچک و متوسط عمدتا توان تامین، تجهیز و راه‌اندازی ژنراتور را ندارند و هیچ تمهیداتی هم از سوی دولت برای کاهش هزینه‌های مترتب قطعی برق این واحدها اندیشیده نشده است. البته اگر بخواهیم واضح‌تر بگوییم، نه‌تنها تمهیداتی اندیشیده نشده، بلکه هزینه‌هایی ناشی از این شرایط ناخواسته منجر به افزایش هزینه‌های غیرمترقبه صاحبان این واحدها می‌شود.
توسطی با برشمردن این هزینه‌ها اظهار کرد: گاهی در طول هفته 2 تا 3 روز برق واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌های صنفی از صبح تا غروب قطع و نیروی کار بیکار می‌شود؛ گاهی مواد اولیه از بین می‌رود؛ کوره‌ها سرد می‌شود که گرم کردن این کوره‌ها و فرآوری مجدد مواد اولیه، هزینه‌های مازادی را روی دست تولیدکننده می‌گذارد و در نهایت فاصله‌ای بین حلقه‌های مختلف زنجیره تولید ایجاد می‌شود. اینها تنها بخش‌هایی از آسیب وارده به واحدهای تولیدی و توزیعی صنفی با قطع شدن برق است. اما باوجود این شرایط و تاکید رهبر معظم انقلاب بر حمایت از فعالیت‌های اقتصادی به‌ویژه بخش تولید، همچنان میزان توجه به این مسائل اندک است.
توسطی با یادآوری دوران شیوع کرونا و وعده‌های حمایتی که در آن زمان مطرح شد، ادامه داد: در دوران کرونا مقرر شده بود، آسیب‌های تحمیل‌شده به واحدهای صنفی ناشی از بحران اپیدمی کرونا جبران شود، اما هیچ‌گاه این مسئله محقق نشد و صدای مطالبه‌گری مسئولان اصناف در این زمینه به‌جایی نرسید.
وی در بیان راهکارهایی برای جبران بخشی از خسارت قطع برق به اصناف گفت: اگر متوسط روزهای قطع برق در طول هفته را دو روز در نظر بگیریم، در ماه 8 روز نیروی کار بیکار می‌شود؛ حداقل کاری که دولت می‌تواند برای کاهش خسارت از این محل انجام دهد، پرداخت یا بخشودگی حق بیمه این 8 روز کارگران است یا اگر واحدی تسهیلاتی دریافت کرده است لااقل هزینه این تسهیلات دست‌کم برای روزهای قطعی برق که به‌طبع این تسهیلات بهره‌وری ندارند، از مطالبات دولت کم شود. در بخش‌های مختلف می‌توان این چتر حمایتی حداقلی را روی بنگاه‌های کوچک و متوسط گستراند.
سخن پایانی برای نخستین‌بار قطعی برق به پاییز و زمستان کشیده شده است. قطعی برق و تعطیلی موقت اصناف به‌منظور کاهش مصرف برق در ایران، تاثیرات قابل‌توجهی بر فعالیت‌های اقتصادی و اصناف کشور دارد. در حالی که این اقدامات ممکن است به کاهش فشار بر شبکه برق و جلوگیری از بحران‌های انرژی کمک کند و می‌تواند منجر به کاهش درآمد، افزایش هزینه‌ها و اختلال در فعالیت‌های اقتصادی شود. تا آنجا که اتاق اصناف تهران ضمن هشدار نسبت به این موضوع اعلام کرد، اگر قطعی برق تا شب عید ادامه پیدا کند، باید منتظر ابطال پروانه‌های کسب و افزایش موج بیکاری در کشور باشیم. فعالان صنفی تاکید دارند، برای کاهش این تاثیرات، نیاز به برنامه‌ریزی موثر، ارائه حمایت‌های مالی و استفاده از فناوری‌های نوین وجود دارد تا اصناف بتوانند با کمترین آسیب، فعالیت‌های خود را ادامه دهند.