بازار آریا - دنیای اقتصاد : روز گذشته درحالی‌که ارزش معاملات خرد بالای 15همت بود، شاخص کل افت 0.75درصدی را ثبت کرد و نمادهای کوچک‌تر با تقاضا مواجه شده‏اند. همچنین گزارش‌های ماهانه شرکت‌های بورسی روانه کدال شد که نشان می دهد صنایع در آذرماه 300هزار میلیارد تومان درآمد داشتند که نسبت به آذر سال قبل، 26درصد بهبود یافته است. با وجود آنکه سطح درآمد پاییزی صنایع نیز با رشد 12درصدی نسبت به تابستان حوالی 919همت شده است، اما همچنان درخصوص سطح سودآوری صنایع ابهاماتی وجود دارد.

علی قاسمی - عباس بیات: با انتشار گزارش‌‌‌های درآمدی آذرماه صنایع، پرونده عملکرد صنایع در پاییز باز شد. از اوایل بهمن نیز با انتشار صورت‌های مالی 9ماهه، کارنامه نهایی سودآوری صنایع بورسی عیان می‌شود. بررسی درآمد فروش 382نماد بورسی که شامل بیش از 40صنعت هستند، نشان می‌دهد در آذرماه برآیند فروش ریالی شرکت‌ها مانند آبان، حدود 303هزار میلیارد تومان بوده که این میزان نسبت به آذرماه سال قبل 26درصد رشد کرده است. با توجه به رشد میانگین 41درصدی دلار موثر بر درآمد شرکت‌ها، درآمد دلاری صنایع در نهمین ماه سال با افت 11درصدی نسبت به آذر سال قبل، به5.5میلیارد دلار رسید.
در قاب 9ماهه نیز درآمد شرکت‌ها 2هزار و 500میلیارد تومان بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش 22درصدی داشته است. در مقایسه با رشد دلار، درآمد 9ماهه یک‌ واحد درصد از رشد قیمت دلار سبقت گرفت. ضمن آنکه در مقیاس فصلی، درآمد پاییز درحالی از 919هزار میلیارد تومان عبور کرده است که در مقایسه با پاییز سال قبل افزایش 26درصدی را نشان می‌دهد. به لحاظ دلاری نیز درآمد پاییز به پاییز صنایع 5واحد درصد از رشد قیمت دلار جامانده است.
همچنین این میزان نسبت به تابستان به لحاظ ریالی رشد 12درصدی داشته است. شش‌صنعت در آذرماه رکورد درآمدی را ثبت کردند.
پتروشیمی‌‌‌ها، خرده‌فروشی، وسایل خانگی، نرم‌‌‌افزار و خدمات، ماشین‌آلات الکتریکی و نساجی رکوردهای جدیدی را ثبت کردند.
با وجود آنکه حذف دلار نیما نرخ فروش شرکت‌ها را بهبود بخشیده، اما همچنان قطعی برق و گاز در صنایع تولید و فروش آنها را با تهدید مواجه کرده است.
با این تفاسیر اهالی بازار در خصوص میزان سودآوری صنایع همچنان با ابهام مواجه هستند.
پایان رکوردزنی سیمانی‌‌‌ها
صنعت سیمان به‌‌‌رغم آنکه طی ماه‌‌‌های گذشته با رکوردزنی درآمد همراه بود، در آذرماه با شروع فصل سرما و افت تولید مواجه شد، به طوری که با وجود رقابت خوب سیمان در برخی از مناطق کشور، فروش مجموع شرکت‌های سیمانی به 5هزار و 500میلیارد تومان رسید که این میزان نسبت به آذر سال قبل تنها 28درصد افزایش یافته است، در حالی که از لحاظ دلاری، درآمد این صنعت در این مدت، 9درصد عقب‌‌‌تر است. با این حال، این صنعت در 9ماه با رشد 24درصدی درآمد، فروش 45هزار میلیارد تومانی داشته و در پاییز نیز درآمد خود را نسبت به پاییز سال قبل 34درصد بهبود بخشیده است. صنعت سیمان برخلاف مقیاس ماهانه، در مقیاس فصلی و سالانه عملکردی بهتر از دلار داشته است. «ساراب» و «اردستان» دونماد قابل بررسی در این صنعت هستند.

عیار پایین سنگ‌آهنی‌‌‌ها
صنعت سنگ‌آهن نیز بر اثر محدودیت‌ها مورد تهدید قرار گرفت. درآمد این صنعت تنها با رشد 4درصدی نسبت به آذرماه سال قبل، به 15هزار میلیارد تومان در آذر سال‌جاری رسید. این درحالی است که در مقیاس 9ماهه نیز درآمد این صنعت با افزایش 9درصدی به‌تازگی از 138هزار میلیارد تومان عبور کرده است. صنعت کانی‌‌‌های فلزی در مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه از رشد قیمت دلار عقب مانده که در نتیجه افزایش محدودیت‌های انرژی بوده است. «کچاد» و «کمنگنز» به دلیل نسبت P/E پایین و بهبود سطح درآمد نسبت به تابستان برخلاف نمادهای دیگر صنعت، ارزش تحلیل دارند.
صنعت فولاد؛ تحدید در فرصت
صنعت فولاد به‌عنوان یکی از صنایعی که با رشد قیمت ارز، می‌‌‌تواند محصولات خود را با نرخ بالاتری در بورس‌کالا بفروشد و با صادرات محصولات درآمد بالاتری کسب کند، درگیر محدودیت‌های تامین انرژی است؛ به طوری که با وجود رقابت بالای نرخ در بورس‌کالا و افزایش قیمت فروش، کاهش شدید تولید و فروش مقداری، موجبات افت درآمد این صنعت را پدید آورده است. این صنعت در نهمین ماه سال درآمد 67هزار میلیارد تومانی داشته که در مقایسه با ماه مشابه سال قبل، افزایش 22درصدی را نشان می‌دهد. بنابراین درآمد دلاری صنعت با کاهش 13درصدی در این مدت مواجه بوده است. افت تولید ناشی از محدودیت برق در تابستان و محدودیت گاز در زمستان سبب شده است تا درآمد درخشان بهار این صنعت نادیده گرفته شده و این صنعت با افت درآمد دلاری در مقیاس 9ماهه و فصلی مواجه شود. درآمد فولادی‌‌‌ها از اول امسال درحالی با رشد 9درصدی همراه شده که همچنان 8 واحد درصد از رشد قیمت دلار جامانده است.
«فجر» و «فخاس» گزینه‌‌‌های امن‌‌‌تری در صنعت فولاد هستند.
فلزات گرانبها، گرانبها ماند
با وجود محدودیت‌های انرژی، صنعت فلزات گرانبها، برخلاف صنعت فولاد تکانه شدیدی را تجربه نکرد. هرچند کاهش تولید را در این صنعت شاهد هستیم، اما رقابت بالای محصولات در بورس‌کالا و افزایش نرخ فروش در این صنعت، سبب شده است تا درآمد صنعت ثابت بماند. درآمد این صنعت در آذرماه از 22هزار میلیارد تومان عبور کرده و رشد 33درصدی را در مدت مذکور ثبت کرده است. اما نکته قابل‌توجه، آن است که درآمد 9ماهه، با رشد 33درصدی 162هزار میلیارد تومان شده است. رشد درآمد در این مدت در مقایسه با رشد نرخ ارز 9واحد درصد جلوتر است.
همچنین درآمد پاییز 57درصد بهبود را نسبت به پاییز سال قبل نشان می‌دهد. «فرآور» و «فایرا» بهترین عملکرد را در میان نمادهای صنعت فلزات گرانبها داشته‌‌‌اند.
آتش پتروشیمی‌‌‌ها داغ شد
درحالی که همه صنایع در رکود زمستانی و فصل سرد قرار دارند، صنعت پتروشیمی با رشد شدید درآمدها رکورد جدیدی را به ثبت رساند؛ صنعتی که بیشترین تاثیر را از افزایش نرخ ارز می‌‌‌پذیرد و احتمالا بازار شاهد رشد حاشیه سود آن در سومین فصل سال خواهد بود.
درآمد این صنعت با افزایش 87درصدی نسبت به آذرماه سال قبل در نهمین ماه سال از 61هزارمیلیارد تومان عبور کرد. این درحالی است که درآمد دلاری صنعت نیز 32درصد بهبود یافته است. در مقیاس 9ماهه نیز رشد 39درصدی درآمدها، فروش پتروشیمی‌‌‌ها را به 500هزار میلیارد تومان رسانده است. این صنعت در پاییز نیز افزایش 45درصدی درآمد را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. «شکام»، «شکربن» و «شصدف» مورد توجه سهامداران این صنعت هستند.
کاهش تقاضا برای اوره
صنعت اوره به دلیل کاهش تقاضای فصلی با افت نسبی قیمت جهانی همراه شده است. با این حال افزایش نرخ ارز در داخل کشور سبب شده است تا این صنعت درخور توجه واقع شود. با این حال کاهش تولید و فروش فصلی در این صنعت به کاهش درآمد منجر شده است. با وجود بازدهی بیش از 47درصدی صنعت از اول سال، درآمد آذرماه، تنها با رشد 21درصدی به 7هزار و 300میلیارد تومان نزدیک شده است.
همچنین کاهش تولید در پاییز سبب شده است تا با وجود رشد درآمد دلاری اوره‌‌‌ای‌‌‌ها در اوایل امسال، افت درآمد ارزی را در این صنعت با روند نزولی فروش در ماه‌‌‌های اخیر شاهد باشیم. «خراسان» یکی از نمادهایی است که با عملکرد درخشان خود در سال‌جاری و پاییز مورد توجه بازار قرار گرفته است.
کاهش 15درصدی فروش پاییز دارویی‌‌‌ها
شرکت‌های دارویی بازار سهام از ابتدای سال 5درصد بازدهی را نصیب سهامداران خود کردند که در مقایسه با رشد 22درصدی شاخص کل عملکرد بسیار ضعیفی محسوب می‌شود. فروش آذرماه این صنعت 10هزار میلیارد تومان بود که در مقایسه با آذر سال گذشته 10درصد و در قیاس با میانگین سال‌جاری 2درصد افزایش یافته است.
با وجود این، مقایسه فروش آذرماه دارویی‌‌‌ها با آبان‌ماه حاکی از نزول 7درصدی درآمد این صنعت در هشتمین ماه سال‌جاری است. تمجیع درآمد 9ماهه شرکت‌های دارویی 88هزار میلیارد تومان است که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 14درصد افزایش را تجربه کرده است. همچنین مقایسه فروش پاییز سال‌جاری شرکت‌های دارویی با پاییز سال گذشته از رشد 13درصدی حکایت دارد. با وجود رشد متغیرهای درآمدی این صنعت از لحاظ ریالی، بررسی درآمد دلاری داروسازان نتیجه متفاوتی را ارائه می‌کند. مجموع فروش دلاری شرکت‌های دارویی در بازه 9ماهه امسال یک‌میلیارد و 955میلیون دلار بوده که در قیاس با 9ماه ابتدایی 1402 به‌‌‌میزان 5درصد کاهش یافته است.
از طرفی فروش دلاری پاییز این صنعت نیز در مقایسه با پاییز سال قبل 15درصد افت داشته است. از میان 37نماد بورسی این صنعت، شرکت «داوه» عملکرد بهتری را در سال‌جاری به ثبت رسانده است. فروش دلاری این شرکت در 9ماهه امسال رشد 49درصدی را نسبت به 9ماه ابتدایی 1402 تجربه کرده است.
لزوم حذف نرخ‌‌‌گذاری دستوری در تایرسازان
نمادهای صنعت «لاستیک و پلاستیک» در سال‌جاری موفق به ثبت بازدهی 30درصدی شدند که در قیاس با شاخص کل 8درصد بازدهی بهتری را به ثبت رسانده است. طی سال 1402 و سال‌جاری وضعیت تایرسازان بسیار خوب و درخشان بود. عامل اصلی حال خوب این صنعت در این دوسال افزایش نرخ متعدد و همچنین تامین به‌موقع ارز برای واردات مواداولیه بوده است.
در هشتمین ماه از سال‌جاری درآمد تایرسازان 3هزار و 630میلیارد تومان بوده که در مقایسه با آذرماه سال گذشته 15درصد بهبود یافته است. مقایسه فروش آذر این صنعت با میانگین سالانه از رشد 7درصدی حکایت دارد. با این حال وضعیت درآمدی آبان تایرسازان بهتر از آذرماه بوده و طی آذرماه فروش این صنعت با افت 4درصدی همراه شده است. در مقیاس 9ماهه تجمیع درآمد شرکت‌های دارویی 30هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 36درصد رشد داشته است.
در پاییز امسال درآمد تایرسازان 11هزار میلیارد تومان به ثبت رسید که این میزان فروش نسبت به پاییز سال قبل 24درصد بهبود یافته است. از لحاظ دلاری نیز وضعیت متغیرهای فروش شرکت‌های تایر‌ساز مطلوب است.
طی 9ماه امسال فروش این صنعت 670میلیون دلار به ثبت رسید که در مقایسه با مدت مشابه افزایش 13درصدی را تجربه کرده است. همچنین فروش دلاری پاییز دارویی‌‌‌ها به‌‌‌میزان 24درصد نسبت به پاییز سال قبل افزایش یافته است.
در میان 9نماد صنعت لاستیک و پلاستیک بازار سرمایه، شرکت «پارتا» با ثبت رشد 34درصدی درآمد دلاری سال‌جاری خود نسبت به 9ماه ابتدایی 1402، بهترین عملکرد را به‌لحاظ رشد متغیرهای درآمدی در سال‌جاری داشته است.
با همه این تفاسیر چون 50درصد ماده‌‌‌اولیه این صنعت از طریق واردات تامین می‌شود، با حذف ارز نیما و انتقال آن به سامانه توافقی که در حال حاضر در محدوده 65هزار تومان معامله می‌شود، هزینه تایرسازان و صنایعی مثل شوینده که ماده‌‌‌اولیه خود را از طریق واردات تامین می‌کنند افزایش می‌‌‌یابد. از طرفی نرخ دستوری اجازه رشد نرخ فروش به این صنایع را نمی‌‌‌دهد. بنابراین در صورت عدم‌افزایش نرخ یا عدم‌حذف نرخ دستوری، درآمد و سود تایرسازان می‌‌‌تواند در ماه‌‌‌های آتی کاهش یابد.
وضعیت نابسامان شوینده‌‌‌ها
شرکت‌های شوینده‌‌‌ بازار سرمایه که با نام صنعت محصولات پاک‌‌‌کننده شناخته می‌‌‌شوند در 9ماه امسال بازدهی 18درصدی را نصیب سهامداران خود کردند که عملکردی مشابه شاخص کل بازار سرمایه است. فروش آذرماه شرکت‌های شوینده به‌‌‌میزان 2هزار و 972میلیارد تومان بوده که در مقایسه با آذر سال گذشته 10درصد بهبود یافته است. مقایسه فروش آذرماه با میانگین 1403 نشان می‌دهد که درآمد این صنعت در نهمین ماه از سال‌جاری 15درصد رشد یافته است.
در بازه 9ماهه مجموع درآمد شرکت‌های شوینده به‌‌‌میزان 23هزار و 268میلیارد تومان بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 24درصد افزایش را تجربه کرده است. فروش پاییز شرکت‌های شوینده به‌‌‌میزان 9هزار و 244میلیارد تومان بوده که در مقایسه با پاییز سال قبل 28درصد رشد داشته است.
با توجه به وجود تورم مصرف‌کننده در سطح جامعه، ارزیابی دلاری درآمد فروش شرکت‌های شوینده می‌‌‌تواند وضعیت حقیقی این صنعت را بهتر نمایان کند. بر این اساس فروش دلاری این صنعت در 9ماهه امسال 508میلیون دلار به ثبت رسیده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 3درصد بهبود یافته است. با این حال در مقیاس فصلی و ماهانه درآمد دلاری این صنعت با کاهش همراه شده است. طی پاییز امسال فروش دلاری شوینده‌‌‌ها با نزول 3درصدی و در آذرماه با کاهش 22درصدی نسبت به مدت مشابه مواجه شده است. از میان هفت‌نماد این صنعت، شرکت «قرن» عملکرد بهتری را به‌لحاظ رشد متغیرهای درآمد تجربه کرده است. فروش دلاری این شرکت در سال‌جاری افزایش 24درصدی را نسبت به 9ماه آغازین 1402 تجربه کرده است.
جاماندن خودرویی‌‌‌ها از شاخص کل
شرکت‌های خودروساز بورسی همواره جزو پرحاشیه‌ترین صنایع بازار سرمایه محسوب می‌‌‌شوند. در سال‌جاری با وجود اینکه لیدر روند صعودی آبان‌ماه بازار سرمایه، دو خودروساز بزرگ ایران یعنی ایران‌خودرو و سایپا بودند، مجموع بازدهی این صنعت از ابتدای سال منفی 5درصد بوده است.
این موضوع نشان می‌دهد که هرچند نوسانات کوتاه‌مدت خودروسازان بسیار بالاست و می‌‌‌توانند بازدهی خوبی را نصیب سهامداران کنند، اما در بازه بلندمدت عملکرد شرکت‌های خودروساز به دلیل زیان بالا مطلوب نیست و از کلیت بازار ضعیف‌‌‌تر است.
در آذرماه امسال فروش خودرویی‌ها 43هزار میلیارد تومان به ثبت رسید که در قیاس با آذر سال قبل تنها 2درصد افزایش را تجربه کرده است. با این حال مقایسه فروش آذر این صنعت نسبت به متوسط سالانه نشان می‌دهد که در این ماه فروش خودرویی‌‌‌ها 14درصد افزایش داشته است.
همچنین درآمد آذرماه شرکت‌های خودرویی نسبت به آبان‌ماه 12درصد بهبود یافته است.
در سال‌جاری درآمد شرکت‌های خودروساز بورسی 340هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده که در قیاس با 9ماه ابتدایی سال گذشته 15درصد افزایش داشته است.
فروش سومین فصل از سال‌جاری خودروسازان به‌‌‌میزان 128هزار میلیارد تومان بوده که در قیاس با پاییز 1402، 13درصد افزایش یافته است. فروش دلاری در کنار متغیرهای ریالی می‌‌‌تواند وضعیت درآمدی این صنعت را بهتر نمایان کند.
از لحاظ دلاری طی 9ماه امسال فروش خودروسازان 7میلیارد و 479میلیون دلار بوده که در قیاس با 9ماه ابتدایی 1402، 5درصد کاهش یافته است.
همچنین در آذرماه درآمد دلاری این صنعت 790میلیون دلار بوده که در قیاس با آذر سال گذشته 28درصد کاهش یافته است. این افت در بازه فصلی نیز ادامه داشته و فروش پاییزی خودروسازان با کاهش 15درصدی نسبت به پاییز 1402 همراه بوده است. از میان نمادهای خودروساز بورسی، شرکت «خزامیا» در سال‌جاری عملکرد بسیار خوبی از خود نشان داده است.
فروش دلاری این شرکت با 24درصد افزایش طی 9ماه امسال به 470میلیون دلار رسیده است. البته نماد «خساپا» نیز طی سال‌جاری وضعیت خوبی داشته است. این شرکت که در سال‌های قبل همواره زیان هنگفتی را متحمل می‌شد طی 9ماه امسال با ثبت رشد 8درصدی، فروش دلاری خود را به یک‌میلیارد و 713میلیون دلار رساند که می‌‌‌تواند نویدبخش روزهای روشن این شرکت باشد.
تضعیف درآمدی قندوشکری‌‌‌ها
شرکت‌های قندوشکری بازار سرمایه در سال‌جاری وضعیت چندان مناسبی را پشت سر نگذاشتند. مجموع بازدهی این صنعت طی 9ماه امسال منفی 2درصد بود که در مقایسه با کلیت بازار سرمایه عملکرد بسیار ضعیفی محسوب می‌شود. فروش آذرماه این صنعت 2هزار و 4میلیارد تومان به ثبت رسید که در قیاس با آذرماه سال گذشته 3درصد کاهش یافته است. با این حال مقایسه فروش آذر این صنعت با متوسط سالانه نشان می‌دهد که در آذرماه امسال شرکت‌های قندوشکری 55درصد بیشتر از میانگین سالانه خود فروش داشته‌‌‌اند. قیاس فروش آذر این صنعت با آبان‌ماه از افت 23درصدی درآمد قندوشکری‌‌‌ها حکایت دارد. در بازه 9ماهه امسال مجموع فروش قندوشکری‌‌‌ها 11هزار و 666میلیارد تومان بوده که در مقایسه با 9ماه ابتدایی 1402 به‌‌‌میزان 7درصد رشد داشته است. فروش پاییزی قندوشکری‌‌‌ها 6هزار و 716میلیارد تومان بوده که در قیاس با پاییز سال قبل 9درصد بهبود یافته است.
با این حال ارزیابی درآمد شرکت‌های قندوشکری بازار سرمایه از لحاظ دلاری نشان می‌دهد که چه در مقیاس فصلی، چه در مقیاس ماهانه و چه در مقیاس 9ماهه فروش این صنعت با کاهش همراه بوده است. طی 9ماه امسال درآمد دلاری قندی‌‌‌ها 248میلیون دلار بوده که در مقایسه با 9ماه ابتدایی 1402 به‌‌‌میزان 14درصد کاهش یافته است. در آذرماه امسال فروش دلاری این صنعت 36میلیون دلار به ثبت رسید که در مقایسه با آذر سال قبل 31درصد افت داشته است. در فصل پاییز نیز این نزول درآمدی ادامه داشته و فروش شرکت‌های قندوشکری بازار سرمایه با افت 18درصدی نسبت به پاییز 1402 همراه بوده است. در میان 12شرکت بورسی این صنعت، «قشکر» بهترین عملکرد را از لحاظ رشد درآمدی تجربه کرده است. فروش دلاری شرکت مذکور طی 9ماه امسال 4میلیون دلار بوده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 47درصد افزایش را تجربه کرده است.

کوچ نقدینگی به سهام کوچک
مثلث صعود بورس