بازار آریا - مجلس شورای اسلامی درجریان بررسی لایحه بودجه سال 1404 درمصوبه ای وزارت نفت مکلف است تا با همکاری بانک مرکزی، سهمیه سوخت خودرو‌ها را از کارت سوخت آن‌ها به کارت بانکی صاحبان خودرو منتقل کنند.

به تازگی هم یکی از نمایندگان مجلس از طرح جمع آوری کارت‌های سوخت و جایگزینی آن با کارت بانکی در سال آینده خبر داده است.
مالک شریعتی گفت: طرحی در مجلس تصویب کردیم که کارت سوخت خودروها جمع شود و سهمیه بنزین به کارت بانکی صاحب خودرو انتقال پیدا کند تا جلوی بخش قابل‌توجهی از قاچاق گرفته شود.
بر اساس مصوبه مجلس، سهمیه بنزین بدون تغییر در میزان و قیمت به صورت مستقیم به کارت بانکی صاحب خودرو منتقل خواهد شد.
با این کارعملا سیستم دو مرحله ای برای شارژ باک خودروها هم تغییر خواهد کرد و رانندگان دیگر نیازی به استفاده از کارت سوخت در مرحله اول و سپس کارت بانکی برای پرداخت هزینه را ندارند.
***چقدر سوخت قاچاق می شود؟
ارزان بودن قیمت سوخت در ایران نسبت به کشورهای همسایه موجب قاچاق گسترده این فراورده ها در کشور شده است. جریان قاچاق سوخت در مرزهای کشورسال‌هاست ادامه دارد و روزانه چندین میلیون لیتر از سوخت ایران به کشورهای همسایه قاچاق می‌شود، این موضوع ماه‌های اخیر با پیشتازی میزان مصرف از تولید بنزین به‌ویژه در فصل سرد سال مورد توجه قرار گرفته است.
آمارهای متفاوتی درباره قاچاق سوخت روزانه و ماهانه مطرح می‌شود.
بنابرجدید ترین آمار، پایگاه اطلاع‌رسانی دولت میزان قاچاق سوخت (اعم از بنزین و گازوئیل) به خارج از کشور20 تا 40 میلیون لیتر در روز است.
همچنین سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی گفت: حجم کشفیات کشور در حوزه قاچاق سوخت حاکی از قاچاق روزانه حدود 20 میلیون لیتر نفت‌گاز در کشور است.

اما مالک شریعتی عضو کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید: 10 میلیون لیتر گازوئیل و5 میلیون لیتر بنزین قاچاق می‌شود.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس هم درباره قاچاق روزانه سوخت در ایران می‌گوید روزانه بین 25 تا 30 میلیون لیتر فرآورده از کشور قاچاق می‌شود که تردید نکنید این قاچاق سازماندهی شده است و مراکز تولید و مصرف‌کننده‌های اصلی، اولین تهیه‌کننده‌های این قاچاق هستند.
در همین زمینه سردار احمدعلی گودرزی فرمانده مرزبانی فراجا،‌ میزان سوخت قاچاق کشف‌شده از ابتدای سال 1403 تاکنون را بیش از 20 میلیون لیتر اعلام کرد که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، با افزایش هم روبه‌رو بوده است.
***مزایای و معایب حذف کارت های سوخت
بخشی از کارت سوخت‌هایی که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند به شهرهای مرزی منتقل شده و منجر به قاچاق سوخت می‌شود؛ اما به گفته متولیان طرح حذف کارت سوخت چون سهمیه روی کارت بانکی افراد اعمال می‌شود امکان چنین تخلفی وجود ندارد.
جمع‌آوری کارت‌های سوخت می‌تواند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشد. مدیریت بهتر مصرف سوخت، کاهش انگیزه برای قاچاق، کاهش در توزیع و مصرف، دسترسی آسان، تحلیل داده‌ها برای میزان مصرف سوخت و برنامه‌ریزی بهتر از جمله مزایای اجرای این طرح به شمار می رود.
همچنین‌ازهزینه‌های اضافی با جمع‌آوری و نگهداری کارت‌های سوخت، مشکلات فنی یا نرم‌افزاری بااختلال دراستفاده از کارت‌ها،عدم دسترسی برای برخی افراد و در نهایت نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی و امنیت اطلاعات از معایبی است که برای طرح جمع آوری کارت های سوخت عنوان می شود.
***طرح کارت بانکی به جای کارت سوخت از کجا آمده است؟
طرح جایگزینی کارت بانکی به جای کارت سوخت طرحی است که پیش از این و در سال 97 توسط آذری جهرمی، وزیرارتباطات دولت دوازدهم مطرح شده بود. در آن زمان آذری جهرمی از تلاش برای اجرای این طرح خبر داد و گفته بود که برای کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از قاچاق سوخت، شارژ سهمیه ماهانه روی کارت‌های بانکی انجام شود. این طرح هر چند تا پای اجرایی شدن هم پیش رفت اما در نهایت مسکوت ماند.
به طور کلی، جمع‌آوری کارت‌های سوخت می‌تواند به بهبود مدیریت منابع انرژی کمک کند، اما نیاز به برنامه‌ریزی و نظارت دقیق دارد تا معایب آن کاهش یابد.
حالا باید دید با توجه به تکلیف مجلس مبنی بر اجرایی سازی سهمیه بنزین در کارت بانکی این امر در سال 1404 اجرایی خواهد شد و شاهد جمع‌آوری کارت سوخت خواهیم بود یا نه.