بزرگنمايي:

بازار آریا - دنیای اقتصاد - نسیم نوحه خوان : در حالی که بازار فولاد در رکود به دام افتاده است، موضوع تغییر فرمول قیمت‌گذاری در زنجیره فولاد مطرح شد که این تغییر با هدف افزایش شفافیت و کاهش نوسانات قیمتی در نظر گرفته شده است و می‏‏‌تواند بر قیمت محصولات زنجیره فولاد و رفتار فعالان این بازار تاثیرگذار باشد و تاثیر معاملات اعتباری در قیمت‌گذاری مقاطع فولادی را به حداقل ممکن کاهش دهد. علاوه بر این نوسانات قیمتی در بازار فولاد همچنان ادامه دارد و برخی از فعالان بازار نسبت به آینده این بازار ابهام دارند. این در حالی است که تولیدکنندگان شمش با کمبود صادرات مواجه هستند و کمبود نقدینگی و انرژی در این زنجیره به یک بحران تبدیل شده است.
در پی دستورالعمل جدید تغییر شیوه نرخ‌‌‌گذاری در عرضه محصولات زنجیره تامین فولاد کشور، موضوع عرضه‌‌‌های شمش بلوم و سایر محصولات زنجیره فولاد همچون میلگرد تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، به طوری که تا به امروز نحوه چیدمان سبدهای عرضه فولادی‌‌‌ها به این صورت بوده که معمولا دو یا سه عرضه اعتباری جذاب در هر جلسه قرار می‌‌‌گرفت و در واقع سپر بلا و سپر تدافعی نرخ پایانی کل زنجیره به حساب می‌‌‌آمد. به‌عنوان مثال، 20‌درصد عرضه اعتباری که با قیمت‌های به مراتب بالا و غیر‌واقعی و با شرایط جذاب مورد رقابت تقاضا قرار می‌‌‌گرفتند، در نهایت در نرخ میانگین موزون پایانی اثر مثبتی بر نرخ پایانی واحد همه محصولات عرضه‌شده می‌‌‌گذاشتند و به نوعی سپر تدافعی تعیین قیمت برای کل زنجیره بودند.
به عبارت بهتر آنهایی که مشارکت ضعیف داشتند و چیدمان سبد محصول آنها به نوعی بود که مورد اقبال تقاضا واقع نمی‌‌‌شدند، به پشتوانه این معاملات اعتباری که تعیین‌‌‌کننده کف قیمت عرضه برای جلسه بعدی بود، در نرخ‌‌‌گذاری الزامی به این مبادی کم‌فروغ وارد نمی‌شد و در واقع اکثر اوقات پشت سنگر محصول پرتقاضای اعتباری، عرضه‌‌‌ها بیشتر نقش نمایشی پیدا می‌‌‌کرد.
تغییر فرمول قیمت‌گذاری در زنجیره فولاد
با دستورالعمل جدید، ظاهرا مدافع قیمت هر محصولی در هر سطح و لایه فقط نرخ پایانی خودش است. به‌عنوان مثال، اگر شمش یک شرکت معتبر پرتقاضاست، با اتکا به قیمت پایانی خود برای جلسه بعد حمایت خواهد شد؛ چه‌بسا حتی منفی‌‌‌های مبادی کم‌کار هم شامل محصول این شرکت‌های پرطرفدار نخواهد شد. از طرف دیگر این موضوع به منزله حمایت شامل عرضه شمش شرکت X یا Y نیز نخواهد شد، در حالی که قبلا این‌طور نبود و نرخ معاملاتی این شرکت‌ها از نرخ کل زنجیره حمایت می‌‌‌کرد.
از این به بعد اگر متقاضیان برای میلگرد یک واحد تولیدی صف خرید ببندند، این موضوع ربطی به میلگرد شرکت دیگری که نرخ میلگرد آن در بازار ارزان‌‌‌تر از بورس فروخته می‌شود و در بورس‌کالا تقاضا ندارد نخواهد داشت و دیگر تنها حمایتی که برای این شرکت باقی می‌‌‌ماند، فقط قیمت پایانی جلسه قبل همان شرکت است. به عبارت بهتر هر کالایی در تالار صنعتی بورس‌کالا با شرایط اعتباری عرضه می‌شود. اگر شرایط اعتباری آن برای تقاضا جذاب باشد، به بهترین قیمت به فروش می‌‌‌رسد. به‌عنوان مثال، معاملات چند محصول کم‌سهم در بازار در روز معاملاتی چهارشنبه 21 آذرماه به علت اینکه به صورت اعتباری عرضه شد جذب تقاضا داشت.
از طرفی گمانه‌‌‌زنی در خصوص چشم‌‌‌انداز دستورالعمل جدید تغییر فرمول قیمت‌گذاری می‌‌‌تواند به این صورت باشد که از ابتدای دی‌‌‌‌ماه، با رویکرد دفاع از قیمت زنجیره فولاد، با توجه به ملاک قرار گرفتن نرخ میلگرد برای تعیین سقف نرخ قیمت‌گذاری سایر لایه‌‌‌ها که تا پیش از این بر عهده معاملات شمش بود، بازارسازان از شمش به میلگرد تعییر رویکرد بدهند و سیلی از عرضه‌‌‌های اعتباری ریز و درشت این محصول روانه بورس‌کالا شود. به‌عنوان مثال، شرکت‌های دیگری که تاکنون محصول خود را نقدی عرضه می‌‌‌کردند، از اول دی‌ماه برای محافظت از قیمت محصول خود و تاثیر مثبت آن بر نرخ کل زنجیره تغییر رویکرد دهند و با کمک گرفتن از بانک‌ها به عرضه‌‌‌های اعتباری روی آورند.
زنجیره فولا در سراشیبی ارزش
بررسی تالار صنعتی و معدنی بورس‌کالای ایران در روز چهارشنبه 21 آذرماه نشان می‌دهد 239‌هزار و 761تن انواع میلگرد در بازار فیزیکی عرضه شد که با تقاضای 55‌هزار و 89تنی مواجه شد و در نهایت 37‌هزار و 154تن از این محصول مورد معامله قرار گرفت. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد میانگین قیمت معامله میلگرد 27‌هزار و 399تومان به ازای هر کیلوگرم بود که نسبت به هفته گذشته 333تومان کاهش را به ثبت رسانده است. این در حالی است که میزان عرضه شمش طی هفته جاری بیش از 152‌هزار تن به ثبت رسید که با توجه به تقاضای یک‌برابری و با احتساب معاملات مچینگ 64.7‌درصد این عرضه‌‌‌ها مورد معامله قرار گرفت.
قیمت معاملاتی شمش نیز طی هفته جاری نسبت به هفته گذشته 0.26‌درصد کاهش داشته است. کاهش قیمت‌ها در زنجیره فولاد در حالی رخ داده که نرخ ارز در بازار آزاد وارد کانال 72‌هزار تومان شده و به عبارت بهتر وضعیت انرژی در این زنجیره موجب شده است تا قیمت‌های پایه روند کاهشی را در پیش بگیرند. به عبارت بهتر رکود بر بازار فولاد حاکم است و کارخانه‌‌‌های شمش در این وضعیت با کمبود صادرات مواجه‌اند. این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود طی ماه‌‌‌های آتی وضعیت تحریم‌‌‌ها تشدید شود و شمش در بازار داخلی با مازاد عرضه مواجه باشد و کمبود صادرات به زنجیره فولاد آسیب جدی وارد کند که این موضوع نیز به دلیل ضعف تقاضا از طرف واحدهای نورد است.
هفته گذشته بازار شاهد عرضه میلگرد اعتباری 6ماهه یک کارخانه بود. این روند، رکود محصول این کارخانه را شدت خواهد داد. در شرایط فعلی قیمت 29هزارتومانی میلگرد با توجه به شمش 26‌هزار تومانی منطقی است. طی هفته‌‌‌های آتی با توجه به تغییر فرمول قیمت‌گذاری در زنجیره فولاد باید منتظر تغییر نحوه و حجم عرضه محصولات این زنجیره در تالار صنعتی و معدنی بورس‌کالای ایران بود؛ هرچند بازار فولاد با رکود همراه است.